Wąż wodny
Wąż wodny (poziomnica wężowa – PN / B -53001) to 20-metrowa gumowa rura umieszczona na końcówkach szklanych rur i mocowana na łańcuchy przyczepione na obejmy. Rura jest wypełniona wodą, a podczas przenoszenia korkuje się. (uprawnienia budowlane kontakt)
Po zdjęciu korków i umieszczeniu jednej szklanej rurki w punkcie równym z poziomem wody w jednym miejscu, drugiej rury pokazującej ten sam poziom w innym.
Poziomnica ogólna to płaska drewniana łata z dwiema libellami rurkowymi. Jeden z nich (przydająca się do sprawdzania poziomu), jest w wyżłobieniu podłużnym węższej ścianki bocznej łaty. Druga natomiast (sprawdzająca kierunek pionowy), leży w poprzek szerszej ściany bocznej.
Rurka libelli posiada górną powierzchnie wewnętrzną oszlifowaną na podstawie sferycznej powierzchni. Wypełniona jest ona eterem ze spirytusem, tak, by znajdowała się w niej mała, wolna przestrzeń – banieczka. Jeśli ta banieczka znajduje się w środku rurki, wskazuje to, że ta rurka umiejscowiona jest poziomo. (uprawnienia budowlane 2021)
Łaty kierujące
Za pomocą dwóch łat prowadzących na wysokości określonej liczby rzędów cegieł można wyrównać mur do poziomu, jeśli niwelacja (sprawdzenie) wykaże, że poprzednie warstwy układane są z odchyleniem od płaszczyzny poziomej. Tak więc, na przykład, jeśli ciągle widoczne jest odchylenie od poziomu A w części AB ławy fundamentowej, po przyjęciu pewnego stałego poziomu, na przykład izolacji ponad terenem w pionowej odległości h od górnej części ławy, wymiar ten zmienia się w łacie i wymiar h + A na drugiej. (uprawnienia budowlane program)
Tak zmierzona wysokość dzieli się na podziały, które są odpowiedzialne za liczbę warstw. Te podziałki oczywiście będą się różnić od siebie, co oznacza, że warstwy na obu końcach będą miały nieco inną grubość. Zrobienie spoin wspornych o grubości, która różni się na końcówkach o dwa mm powoduje, że można wyrównać odchyłkę w stosunku 3cm na 1m wysokości.
Poziomość warstwy
Poziomość warstwy, mm na długości 1,5 m, jest kontrolowana za pomocą poziomicy umieszczonej na łacie murarskiej i na długości 5 m, umieszczając poziomicę na ważnej linii. Łata kierująca to drewniana łata o długości 3 P4 m i przekroju około 5 x 7 cm z liniami zaznaczonymi w odległościach równych sumie grubości cegły ( bloku lub pustaka) i spoiny. (akty prawne uprawnienia budowlane) Służy do określania poziomów poszczególnych warstw muru za pomocą sznurka murarskiego. Łaty układa się w pionie na określonych poziomach, np. na odsadzkach, zwłaszcza w narożnikach, gdzie ściana jest załamana w planie oraz w punktach pośrednich (jeśli mur jest długi), w odległościach nie przekraczających 15 m. Każda linia łaty wskazuje poziom cegieł w górnych podstawach.
Rodzaje warstwomierzy
Najprostszy rodzaj warstwomierza to kątownik 50 X 50 X 5 mm z małymi dziurkami na sznur murarski występującymi w dwóch ramionach w odstępach takich jak grubość warstwy razem ze spoiną. Ten przyrząd jest jednak niewygodny w użytku, przez ciągłe nawlekanie sznura i jego przewiązywania przy każdej kolejnej warstwie muru. (segregator egzamin ustny uprawnienia)
Warstwomierz stalowy narożny jest przydatny do wyliczania przy użyciu sznura murarskiego poziomów kolejnych warstw muru, do zaczepiania wspomnianego sznura i wskazywania pionowego kierunku krawędzi narożnej.
Warstwomierz zracjonalizowany, umożliwia zmianę położenia sznura jednym, zwinnym ruchem. Jest to kątownik 45 X 45 X 5 mm, który ma na obu ramionach nacięcia 1 o głębokości 3mm w odstępach, które równają się sumie grubości cegły, czy bloku lub pustaka oraz spoiny. Przez długość kątownika jest w stanie przemieszczać się stalowy, blaszany trójkątny suwak 2, na którym przy krawędziach kątów ostrych przymocowane są dwa sworznie 3 do zamontowania sznurka. W środku przyspawana jest sprężynująca blaszka 4, która na swoim końcu posiada zapadkę 5 z kątownika. Zmieniając miejsce suwaka o jedno nacięcie kątownika w górę, dostajemy w rezultacie wzrost sznur o jedną warstwę w górę. (program egzaminu na uprawnienia)