Uszkodzenia elementów
Uszkodzenia, które pojawiają się na konstrukcji nośnej, mogą być przypadkowa lub celowe przy montażu urządzeń lub zakładaniu instalacji. Mowa tu np. o sytuacji kucia w betonie bruzd i otworów, gdzie czasami dochodzi do przecinania wkładek zbrojeniowych. Innym problemem są pęknięcia elementów, tam gdzie pojawiły się rysy, które powstały na skutek skurczu betonu lub błędów w zbrojeniu. Pęknięcia te powstają wtedy, gdy przez długi czas zarysowane elementy są poddawane oddziaływaniom dynamicznym. Są one z reguły nieszkodliwe dla konstrukcji, które są obciążone statycznie (nauka do uprawnień architektonicznych).
Pęknięcia mogą nastąpić również na skutek nadmiernego odkształcenia elementów konstrukcyjnych. Prowadzi to do poważniejszych uszkodzeń, włącznie z utratą stateczności i deformacji budynku.
Użytkowanie budowli
Kiedy można użytkować budynek w inny sposób niż ten, który jest w projekcie? Może to mieć miejsce w kilku sytuacjach:
– zmiana przeznaczenia obiektu,
– wykorzystanie typowych projektów lub takich, które są powtarzalne do nowych specjalnych potrzeb bez konieczności całkowitej adaptacji,
– zmiana procesu technologicznego.
Podłoże gruntowe
Zdarza się tak, że należy przeprowadzić dłuższe obserwacje i prace badawcze. Mowa tu np. o:
– zmienności poziomu wody gruntowej i jej składu chemicznego w różnych okresach czasu,
– narastania wpływów dynamicznych w pewnych terminach,
– pojawiania się oraz zmian szerokości i długości rys lub pęknięć.
Najbardziej znaczące są obserwacje rys i pęknięć (programy do uprawnień architektonicznych). Dzięki temu wyciąga się informacje o tym, jakie ruchy wykonują poszczególne partie budynku. Wykorzystuje się do tego tzw. plomby gipsowe lub szklane. Nakłada się ja na powierzchnię spękań. Najczęściej spękania, w nadziemnych częściach, powstają na skutek nierównomiernego osiadania fundamentów.
Wzmacnianie fundamentów
Jeżeli odkształcenia nastąpiły na skutek obciążeń statycznych, to stabilizują się one w ciągu kilku miesięcy do roku. Można to w prosty sposób określić na podstawie plomb, które są nieuszkodzone. Wówczas wzmocnienia fundamentów nie są konieczne. Wystarczą wtedy zabezpieczenie, czasami powierzchniowe, w nadziemnych częściach. Zdarza się jednak tak, że mimo, że plomby nie były naruszone, to pęknięcie już mogło sprawić, że część budowli się podniosła na skutek zamarzania nawodnionego gruntu w poziomie posadowienia fundamentów, a nie z powodu nierównomiernego osiadania budowli. Wtedy koniecznie trzeba wziąć pod uwagę czynniki takie jak:
– okresy powstawania i narastania pęknięć,
– głębokość posadowienia fundamentu
– rodzaj gruntu pod podstawą fundamentu,
– poziom wody gruntowej,
– wyniki kontrolnej niwelacji reperów założonych na budowli.
Zdarza się tak, że na skutek przemarzania gruntu, wystąpią wysadziny fundamentów. Istnieje spore prawdopodobieństwo, że wówczas niezbędne okaże się pogłębienie fundamentów lub odwodnienie i zabezpieczenie podłoża od zawilgocenia. Dlatego tak ważne jest ustalenie przyczyn i uzasadnienie potrzeby oraz zakresu i sposobu robót wzmacniających fundament. Dzięki temu prace będę celowe, realne, skuteczne i przede wszystkim ekonomiczne (szczegółowy program egzaminu na uprawnienia architektoniczne).
Sposoby wzmacniania fundamentów
W różny sposób można wzmacniać fundamenty. Wszystko tak naprawdę zależy od przyczyn i powodu wykonania wzmocnień. Dodatkowymi czynnikami są rodzaj fundamentu i warunki pracy tych fundamentów.
Zdarzają się takie sytuacje, że fundamenty są tylko pozornie zagrożone i wzmacnianie nie jest konieczne bądź trzeba je wykonać powierzchniowo. Mowa tu m.in. o miejscowym spękaniu, na które wpływ miały odkształcenia gruntu, które się ustabilizowały. Taki fundament nie jest uszkodzony i nadal może przekazywać obciążenia na grunt w sposób bezpieczny (egzamin na uprawnienia budowlane).