Statyczna próba rozciągania

Statyczna próba rozciągania złącz spawalnych lub zgrzewalnych

Statycznej próbie rozciągania należy poddać próbki złącz spawalnych lub zgrzewalnych (program egzamin uprawnienia 2022).

Próbę tę należy przeprowadzić na minimum dwóch próbkach w temperaturze 10-30°C. Należy ją przetrzymać ok. 20 minut w temperaturze, w której docelowo będzie przeprowadzana próba. Razem z powierzchnią materiału rodzimego należy usunąć nadlew spoiny złącza spawanego oraz spęcznienie zgrzeiny złącza zgrzewanego. Rysy, które będą po obróbce, nie mogą przebiegać w poprzek próbki. Rozrywanie przeprowadza się jedną ze znanych metod. Wytrzymałość na rozciąganie oblicza się poprzednio podanymi wzorami.

Wytrzymałością badanego złącza jest średnia arytmetyczna wyników badań. Jednocześnie jedna z badanych próbek może charakteryzować się niższą od wymaganej wytrzymałością na rozciąganie. Nie może być ona jednak niższa niż o 10%. Z kolei po zerwaniu próbki niezbędne jest przeprowadzenie oględzin. Należy wówczas szczególnie wziąć pod uwagę przełom. Próbę trzeba powtórzyć w sytuacji, kiedy na skutek oględzin uda się wykazać wady złącza, które określono w normie szczegółowej. Próbne złącze spawane należy wykonać, aby sprawdzić cechy wytrzymałościowe spoiny spawanej.

Dodatkowo ze spawanego złącza w konstrukcji należy pobrać próbki, które wykorzysta się do:

– badań kwalifikacyjnych,

– badań kontrolnych,

– sprawdzenia jakości konstrukcji – próbki wycinkowe.

Do prób rozciągania, zginania i udarności pobiera się co najmniej dwa próbne, paskowe odcinki poprzeczne tak, aby oś podłużna odcinka próbnego była prostopadła do osi podłużnej spoiny, a spoina znajdowała się w środku jego długości. Do próby rozciągania spoiny czołowej wycina się próbki (programy do uprawnień budowlanych).

Statyczna próba rozciągania materiału spoiny czołowej lub pachwinowej

Próbę statyczną rozciągania materiału spoiny czołowej lub pachwinowej należy wykonać w przypadku:

– materiału o grubości co najmniej 10 mm,

– wszystkich metali, które są łączone za pomocą spawania,

– wszystkich rodzajów spawania.

Próba ta ma na celu określenie:

– wytrzymałości na rozciąganie,

– granicy plastyczności,

– wydłużania,

– przewężenia.

Próbę rozciągania materiału spoiny przeprowadza się co najmniej na dwóch próbkach pobranych z badanego złącza. Należy wyciąć ze spoiny czołowej odcinek próbny. Jego długość powinna być na tyle długa, żeby można było wykonać próbki.

Próbki powinny zawierać tylko i wyłącznie materiał spoiny. Jednocześnie należy pamiętać o tym, żeby dobierać największe średnice. Dotyczy to średnic 5 mm, 8 mm i 10 mm. Z kolei w przypadku dwustronnych spoin, konieczne jest pobranie próbek z każdej strony oddzielnie. Pobrane próbki należy obrobić wiórowo (wydrukowane akty prawne na egzamin na uprawnienia budowlane). Próbki wykonuje się o długości, która powinna wynosić pięciokrotną średnicę. W próbkach powinny znajdować się główki do chwytania w szczęki (do uchwytów pierścieniowych) lub z główkami nagwintowanymi. Zanim podejdzie się do rozciągania, konieczne jest sprawdzenie wymiarów i wad próbki. Później należy rozciągnąć ją w zrywarce w temperaturze 10°-30°C.

Badania techniczne zapraw świeżo zarobionych

Cechy techniczne należy wykonać zgodnie ze sposobami, o których wcześniej wspomniano.

Aby zbadać spoiny spawane, można także wykorzystać aparaty ultradźwiękowe. Apraraty ultradźwiękowe to przyrządy, które służą do:

– wytwarzania i odbierania fal ultradźwiękowych,

– pomiaru natężenia fal ultradźwiękowych.

Każdą zaprawę charakteryzuje:

– ciężar objętościowy,

– konsystencja,

– marka.

W przypadku badań technicznych zapraw świeżo zarobionych wyróżnia się poniższe oznaczenia:

a) oznaczenie wydajności objętościowej próbnego zarobu,

b) obliczenie ciężaru objętościowego,

c) oznaczenie konsystencji zaprawy (jak wygląda egzamin na uprawnienia budowlane).

Dzięki objętościomierzom można określić wydajność próbnego zarobu. Objętościomierz to przyrząd, który zbudowany jest z:

– cylindra,

– ruchomej wstawki wyskalowanej do 1/2-3/4 litra,

– płaskownika z otworem, który nakłada się na górny brzeg naczynia.

Płaskownik w objętościomierzu stanowi prowadnicę skali. Z kolei jego górna płaszczyzna pełni funkcję poziomu porównawczego podczas dokonywania odczytów na skali.