Podczas obliczania ciężaru objętościowego całkowicie suchego betonu należy uwzględnić ciężar kruszywa, cementu oraz ciężar wody chemicznie związanej. Przyjmuje się tu, że 100 kilogramów cementu wiąże 20 litrów wody. Po wyznaczeniu potrzebnej ilości materiałów na 1 m³ betonu wykonuje się próbne zaroby. W sytuacji, gdy mamy do czynienia z kruszywem o maksymalnej wielkości ziarn wynoszącej 20 milimetrów to objętość próbnego zarobu powinna być większa lub równa 51.[egzamin na uprawnienia budowlane] Dla wymiarów ziarn do 40 milimetrów wartość ta wynosi 12. Kruszywo oraz cement są ze sobą mieszane i dodaje się do nich małymi porcjami wodę. Robi się to do momentu uzyskania żądanej konsystencji. W betonach jamistych ilość wody wynosi od 140 do 200 litrów. Pomiar konsystencji betonu wykonuje się po upłynięciu 15-30 minut od momentu wykonania masy. Następnie formowana jest jedna próbka betonu. Na jej podstawie określa się ciężar objętościowy świeżego betonu.[segregator uprawnienia budowlane]

Projektowanie betonów o strukturze zwartej

Gdy chcemy zaprojektować betony o zwartej strukturze nieco modyfikuje się tę metodę. Stosuje się ją jedynie w sytuacji, gdy w czasie projektowania składu mieszanki o założonej urabialności ilość wody znacznie różni się od początkowo przyjętej do obliczeń. Chodzi tu o różnice w granicach 10 i więcej %. W takiej sytuacji celowe jest sprawdzenie ciężaru objętościowego świeżego betonu. Dzięki temu można określić czy potrzebna będzie korekta jego składu.[uprawnienia budowlane konstrukcyjno-budowlane]

Metoda Kowalenki i Pietrasa

Metoda Kowalenki i Pietrasa została opublikowana w 1965 roku. Został w niej wprowadzony szereg nowych elementów, które uwzględniają specyficzne właściwości kruszywa porowatego. Do tych własności należą straty cementowe, typ porowatości kruszywa oraz powiązanie jej z wytrzymałością betonu i ciężar objętościowy ziarn kruszywa dla stanu otulenia przez zaczyn cementowy. Autorzy opracowali metodę służącą do określania wodożądności kruszywa oraz cementu w świeżym betonie.[akty uprawnienia budowlane] Metoda ta ukazuje również wpływ ilości wody na wytrzymałość betonu. Ich wnioski zostały wysnute po przeprowadzeniu podstawowych badań dotyczących problemu rozdziału wody pomiędzy kruszywem porowatym, a cementem w świeżej masie betonowej.

Ustalanie składu betonu

Ustalanie składu betonu odbywa się w odpowiedniej kolejności. Najpierw zakłada się wymaganą wytrzymałość R ciężaru objętościowego betonu. Następnym etapem jest określenie rzeczywistej wytrzymałości cementu Rc, objętościowych ciężarów ziarnowych dla kruszyw oraz zawartości w nich frakcji 0-0,25 milimetrów dla grupy frakcji do 4 milimetrów. Kolejnym etapem jest wykonanie próbnego zarobu betonu.[uprawnienia budowlane testy] Z niego wykonywane są walce o średnicy 16 milimetrów. Na ich podstawie określany jest rzeczywisty ciężar objętościowy betonu. W sytuacji, gdy zagęszczenie obliczonej ilości składników do przewidzianej objętości jest niemożliwe oraz rzeczywisty ciężar objętościowy jest mniejszy od przewidzianego to powinno się zmniejszyć przyjętą szczelność kruszywa. Następnie powtarza się obliczenia dla wartości zmniejszonej szczelności. W przypadku zbyt dużego zagęszczenia betonu oraz zbyt wysokiego ciężaru objętościowego mamy do czynienia ze zbyt małą przyjętą szczelnością kruszywa. W tej sytuacji powinno się ją powiększyć, a następnie powtórzyć obliczenia. Ilość wody jest ustalana na drodze doświadczalnej, aż do momentu uzyskania odpowiedniej konsystencji.[uprawnienia budowlane]