Czynniki mechaniczne
K. Flaga w okresie zimowym i temperaturze wynoszącej 1 stopień Celsjusza oraz silnym wietrze, zaobserwował rysy podłużne w słupach żelbetowych o przekroju 65×55 cm. Po zabetonowaniu (ti, = 5-P10cC), deskowanie zostało osłonięte matami słomianymi, kiedy to temperatura spadła w nocy do minus 19 stopni . (uprawnienia budowlane elektryczne)
Kiedy konstrukcja została rozdeskowana, okazało się, że występują pionowe pęknięcia o rozmiarze do 6 mm, które sięgały do 10 cm wgłąb powierzchni. Sytuacja była o tyle zła, ponieważ do produkcji betonu wykorzystywano kruszywa piaskowcowego. Jego mankamentem jest wysoki współczynnik rozszerzalności cieplnej, gdzie wpływają na niego czynniki mechaniczne. Pośród tych szkodliwych czynników można wyróżnić: ruchy form i deskowań; drgania, wstrząsy i uderzenia dochodzące z zewnątrz podczas tężenia betonu a także uszkodzenia powstałe w trakcie usuwaniu deskowania. Obecne było też zbyt szybkie obciążenie konstrukcji.
Źródła drgań i wstrząsów
Podczas trwania robót betonowych i żelbetowych czynnikami wywołującymi negatywne drgania i wstrząsy, są :
- urządzenia mające na celu zagęszczanie betonu,
- środki przeznaczone do transportowania betonu,
- wpływ ruchu ulicznego oraz kolejowego,
- roboty minerskie w kamieniołomach, kopalniach i wyburzenia budynków,
- procesy technologiczne w sąsiadujących fabrykach. (uprawnienia budowlane testy program)
Drugi przypadek zdarza się najczęściej przy betonowaniu dużych powierzchni, kiedy to transport nowo powstałej masy, odbywa się po powierzchni tężejącego betonu. Poprzez nierówności torów, powstają przy transporcie taczkami lub japonkami drgania oraz uderzenia, powodujące naruszenie struktury zastygającego betonu.
Podobny wpływ mają wibratory, konkretnie przyczepne o zbyt dużej mocy, nieprzystosowanej do braku elastyczności deskowania. Negatywne jest też bezpośrednie przekazywanie drgań od wibratorów wgłębnych i powierzchniowych na zbrojenie znajdujące się w świeżym nadal betonie. Wstrząsy te przez niską wartość współczynnika tłumienia w stali, przesuwają się na duże odległości, co prowadzi do rozluźnienia strefy kontaktowej. Skutkiem tego rozluźnienia jest utrata przyczepności betonu(uprawnienia architektoniczne) .
Masa betonowa
Masa betonowa zawarta w deskowaniu, posiada przed procesem tężenia cechy cieczy lepkiej (tzw. ciało Binghama). Dla tej masy zarówno wstrząsy, drgania jak i uderzenia nie są w żaden sposób niebezpieczne. Czynniki te stają się szkodliwe dopiero, gdy są obecne w okresie tężenia i na początku utwardzania betonu. Dzieje się tak dlatego, gdyż naruszają one pierwotne wiązania strukturalne, które decydują o wytrzymałości wiążącego się betonu. Skutkiem tego jest uzyskanie betonu z porowatą strukturą (uprawnienia budowlane przepisy).
Trzeba mieć na uwadze, że świeży beton, charakteryzuje się dużym współczynnikiem tłumienia drgań, tak, że drgania i trzęsienia przekazywane z dalszej odległości mogą być dla twardniejącego betonu nieszkodliwe. Stąd też negatywne oddziaływania wstrząsów i drgań wywołanych przez procesy technologiczne w sąsiadujących fabrykach, czy też przez ruch uliczny i kolejowy są funkcją odległości betonowanej konstrukcji od źródła drgań. Zdarza się tak, że drgania turbin w zakładach w żadnym stopniu nie mają wpływu na obniżenie jakości betonu. Prace minerskie prowadzą z kolei do drgań i wstrząsów o dużych rozpiętościach i wysokim zasięgu działania, przez co zazwyczaj niekorzystnie wpływają na ściągający się beton (uprawnienia budowlane egzamin ustny).
Ruchy deskowań i form
Ruchy te powstają najczęściej poprzez miejscowe przeciążanie. Przykładem są wstrząsy pod ciężarem japonki wraz ze świeżym betonem. Prowadzi to do przelotnych zniekształceń deskowań i powoduje przemieszczanie się cząstek stałych gęstego betonu, co w konsekwencji przyczynia się do zniekształcenia elementu betonowej i powstania niekorzystnych rys, jam i pęknięć.
Często ruchy deskowań i rusztowań powstają przez zmiany wilgotności drewna w wyniku pęcznienia i schnięcia. Pęcznienie niekiedy prowadzi do pęknięć. W ten sposób powstają rysy na płytach stropów skrzynkowych poprzez pęcznienie suchych skrzynek, pobierających całą wodę z betonu. Przyczyną pionowych ruchów deskowania, jest pęcznienie klinów pod stemplami, zalanymi deszczówką albo zasychanie początkowo mokrych klinów. (uprawnienia budowlane egzamin)