Metoda wypłukiwania w przeciwieństwie do metody przesiewania, sprawdza się przy sortowaniu i oddzielaniu pyłów zgodnie z PN-59/B-06714. Wytrzymałość betonu warunkowana jest przez kształt ziaren. Najmniej wytrzymałe na ścinanie są ziarna płaskie (ich szerokość jest co najmniej 3 razy większa od grubości) i wydłużone, igiełkowate (ich długość jest co najmniej 3 razy większa od szerokości). Ważne jest, aby ilość tego typu ziaren nie była zbyt duża.(uprawnienia budowlane kontakt)
Kruszywo do betonów
Wytrzymałość betonu
Wytrzymałość betonu zależna jest od wytrzymałości kruszywa. Zalecane jest, aby do produkcji betonu używać kruszywa około dwukrotnie mocniejszego niż betonu. Ma to zazwyczaj miejsce w kruszywach mineralnych. Niekiedy zdarzają się jednak wyjątki od reguły i pojawiają się wadliwe, zwietrzałe i słabe ziarna. Nie jest to niczym złym, dopóki zawartość ziaren nie przekroczy pewnej normy. Istnieje sprawdzona metoda na sprawdzenie wytrzymałości skał na ściskanie. Używa się do tego specjalnych kostek o wymiarach 5X5X5 cm wg wskazówek zawartych w PN-54/B-04110. Trudno jest jednak wyciąć kostki w takim rozmiarze. Co za tym idzie, PN-59/B- 06714 zaleca inną metodę pomiaru wytrzymałości kruszywa na ściskanie. W tym celu, badany fragment dzielony jest na 3 części w różnych rozmiarach: (uprawnienia budowlane 2021)
Następnie ziarna poddawane są każdorazowo naciskowi statycznemu. Dla pierwszej frakcji jest to ciężar 15kg, dla drugiej 25kg, dla trzeciej 35kg. W ten sposób można odrzucić ziarna zbyt słabe które nie wytrzymały próby nacisku. Przy betonach narażonych na warunki atmosferyczne, należy szczególną uwagę zwrócić na nasiąkliwość kruszywa, która determinuje mrozoodporność betonu. Stopień nasiąkliwości kruszywa opisuje się według PN-59/B-06714. Kolejną ważną cechą mającą wpływ na cechy betonu, jest rodzaj powierzchni ziaren. Beton z kruszywa łamanego o chropowatej powierzchni i ostrych krawędziach, trudno układa się i zagęszcza w formie. Inaczej jest z betonem z kruszywa o nieostrych, gładkich powierzchniach. Układanie takiego betonu jest o wiele prostsze. (uprawnienia budowlane program)
Zanieczyszczenie kruszywa
Zdarza się tak, że iły i glina oblepiają ziarna lub występują pod postacią twardych grudek. W ten sposób zanieczyszcza się kruszywo, co ma wpływ na cyfrę klasy kruszywa, która odpowiada maksymalnej marce betonu o tej samej wartości liczbowej, do jakiego dane kruszywo może być wykorzystane. Aby tego uniknąć, należy ziarna kruszywa obmyć wodą. Marka betonu to jego 28-dniowa wytrzymałość na ściskanie, mierzona zgodnie z normą PN-63/B-06250. Zanieczyszczenie kruszywa wpływa ujemnie na stałość objętościową betonu, jego wytrzymałość oraz reakcję chemiczną betonu. Niekiedy z pozoru niedostrzegalne zabrudzenie kruszywa związkami organicznymi takimi jak siarczany i siarczki, może mieć negatywny wpływ na wyżej wymienione cechy betonu. Tego typu zanieczyszczenia przyczyniają się do pęcznienia betonu i obniżają jego wytrzymałość. Pomiary dokonywane są według PN-59/B-06714. (akty prawne uprawnienia budowlane)
Frakcje kruszywa
Rodzaje kruszywa dzielimy na rzeczne, łamane i kopalne. Wszystkie z rodzajów składają się z ziaren o różnej wielkości, tak zwanych frakcji. Uziarnienie kruszywa lub stos okruchowy – to grupa ziaren pewnej części kruszywa, opisany na podstawie widzenia stosunku ilościowego ziaren o różnych wielkościach. Podczas projektowania betonów, często wymagane jest ustalenie procentowe ilości wszystkich frakcji w kruszywie. Przy szczegółowej analizie wykorzystuje się zestaw sit znormalizowanych według normy PN-58/M-94008 i PN-59/B-06714. Odpowiednio przygotowane do analizy kruszywo należy wcześniej wysuszyć do stałego ciężaru o temperaturze 105 ± 2°C. W wyniku analizy sitowej otrzymujemy dokładne ilości frakcji, które należy graficznie przedstawić. Takie przedstawienie nazywa się krzywą uziarnienia charakteryzującą badane kruszywo pod względem uziarnienia. Najlepiej ilustruje to poniższy przykład: Należy wykonać analizę sitową pospółki kopalnej o największym ziarnie 0 < 40 mm. W tym celu należy najpierw wysuszyć pospółkę, a następnie odważyć jej na przykład 4 kg i wysypać ją na sito o otworach 0 40 mm. Pewna część kruszywa pozostanie na sicie. Należy ją dokładnie zważyć. W tym konkretnym przypadku cała ilość kruszywa przeszła przez sito, tym samym nie zostały w pospółce żadne ziarna większe od 0 40 mm. Kolejnym krokiem jest przesianie pospółki przez inne, mniejsze tym razem sito. Teraz na sicie pozostało 1120 g, taka ilość kruszywa przeszła przez sito 0 40 mm, a została na sicie 0 20 mm. Wynika z tego, że jest to frakcja kruszywa 20/40 w pospółce, w ilości 1120 g. Taka ilość stanowi 28% całej badanej ilości (4000 g) pospółki. (segregator egzamin ustny uprawnienia)
