Filary to podpory pośrednie mostu (egzamin na uprawnienia budowlane). Wykorzystuje się je wtedy, kiedy przeszkodę należy przekroczyć więcej niż jednym przęsłem. W zależności od wysokości filarów, występują ich różne kształty. Z reguły jest tak, że ściany boczne filarów wysokich są pochyłe albo wklęsłe. Z kolei ściany boczne filarów niskich są pionowe.

Kształt przekroju poziomego jest przede wszystkim zależny od warunków, w których buduje się podporę. Przekrojem prostokątnym charakteryzują się filary, które buduje się na terenach suchych bądź w wodach stojących. Kształty bardziej opływowe stosuje się w przypadku filarów rzecznych. Spowodowane to jest przepływem wody.

Ustawienie filarów w korycie rzeki:

– wpływa na zmianę geometryczną wymiarów wolnego przepływu,

– wywołuje zjawisko dławienia.

Zjawisko dławienia powstaje z powodu wirów wodnych, które powstają dookoła filara. Jego intensywność jest zależna od kształtu filarów oraz prędkości przepływu. Na prędkość przepływu wpływa także kra lodowa. Jest to istotne zwłaszcza w sytuacji, kiedy stan wody wysokiej występuje w tym samym momencie, co spływ lodów.

Kształt filarów

W jaki sposób można nadać filarowi rzecznemu opływowy kształt? Przednia część filara powinna mieć kształt wydłużonego trójkąta z zaokrąglonymi narożami (program na uprawnienia budowlane). Z kolei tylna część zarysu powinna mieć kształt półkola lub prostokąta z zaokrąglonymi narożami. Filary, które znajdują się powyżej poziomu wielkiej wody są w kształcie równoległościanu. Spowodowane jest to względami oszczędnościowymi. Filary powinny być ustawione równolegle do prądu rzeki.

Filary mostów belkowych powinny być na tyle grube, żeby umieszczenie na nich ciosów podłożyskowych nie sprawiało problemów.

Ciężar filaru i jego obciążenie przekazuje się na grunt za pośrednictwem fundamentu. Powierzchnia dolna (stopa fundamentowa) jest tym większa, im posadawiana na gruncie słabszym. Przejście od dolnej płaszczyzny fundamentu do znacznie mniejszej podstawy filara jest możliwe dzięki wykonaniu paru odsadzek. Jednocześnie należy pamiętać o tym, że górna odsadzka wykonywana jest na poziomie wody wysokiej.

Rodzaje filarów

Filary mostów rzecznych najczęściej powstają z kamienia łamanego. Okładziną są kamienie ciosane, które mają regularne kształty ze skał twardych (takich jak drobnoziarniste granity, bazalt).

Z kolei filary żelbetowe są o wiele tańsze od kamiennych. Głównym powodem jest to, że nie są one grube oraz nie ma konieczności dokonywania obróbki kamieniarskiej. Filary żelbetowe, które są cienkościenne i mają zgrubienie górne i dolne, mogą być stosowane w sytuacji, kiedy obciążenie i rozpiętości przęseł nie są duże. Zadaniem zgrubienia dolnego jest oparcie przęseł, a zadaniem zgrubienia dolnego jest przekazywanie obciążenia na ławę fundamentową.

Podpory żelbetowe, które są cienkościenne można wykorzystywać również przy przejściach suchych dolin i zalewów rzecznych. Krótko mówiąc – tam, gdzie nie zagraża nurt rzeki. Filary żelbetowe, które  mają odporniejszą konstrukcję na uderzenia elementów, które płyną rzeką, stosuje się przy przejściu przez rzeki.

Budując skrzyżowania komunikacyjne różnopoziomowe oraz estakad w zakładach przemysłowych podporami są słupy żelbetowe, których przekrój ma kształt prostokąta. Jedynie w mostach ukośnych zaleca się stosować słupy, które mają przekroje kołowe albo wieloboczne (akty prawne do egzaminu na uprawnienia budowlane).

Kształtowanie podpór słupowych

Kształtując podpory słupowe należy pamiętać o zasadzie, która mówi o tym, żeby sprowadzić do minimum liczbę słupów. Dodatkowo należy wydzielić w widoku słupów elementy składowe, czyli:

– głowicę,

– trzon słupa,

– przegub,

– podstawę.

Ważne z powodów architektonicznych jest to, żeby słupy miały takie same kształty we wszystkich filarach mostu.

Wyróżnia się takie połącznie słupów z przęsłami i fundamentami:

– bezprzegubowe,

– obustronne przegubowe,

– bezprzegubowe z pomostem i przegubowe z fundamentem, które najczęściej się stosuje,

– bezprzegubowe z fundamentem i przegubowe z pomostem, które rzadko się stosuje.

Żeby skrócić czas budowy podpór w mostach belkowych, należy zastosować prefabrykaty z bloków betonowych, które mają masę do 3 ton (programy do uprawnień architektonicznych).