Im bardziej interesowano się nowymi materiałami pokrywczymi (jak np. dachówką wypalaną z gliny lub dachówką cementową), tym bardziej zmieniano kompozycję i konstrukcję dachu. A co za tym idzie – zmieniła się cała bryła budynku. Połacie dachowe chałup, które były pokrywane dachówką, nie musiały być mocno nachylone jak to miało miejsce w przypadku przykrycia ze słomy czy gontu. Dawniej nachylenie to było równe ok. 57-60°. Zmniejszono to jednak do ok. 42o. Była to granica nachylenia, która mogła wystąpić przy stosowaniu nowych materiałów pokrywczych. Dzięki takiej zmianie można było oszczędzić zużycie drewna konstrukcyjnego w więźbie dachowej (nauka do uprawnień budowlanych).
Dachówki
Czynnik ekonomiczny i praktyczny
Ważny zaczynał być czynnik ekonomiczny oraz praktyczny. Jednocześnie standard wyposażenie wnętrz budynków na wsi powoli się poprawiał. Również polepszał się poziom rozwiązań funkcjonalnych i użytkowych budynków, i mieszkalnych, i gospodarczych. Była to jednak tendencja sporadyczna, którą można było zauważyć na tych terenach, gdzie wiedza rolnicza była na wyższym poziomie. Mowa tu np. o okolicach Poznania.
Budynki mieszkalne murowane najczęściej można było spotkać w zachodnich województwach. Dach był ogniotrwały. Widoczne również były różnice w jakości budynków w różnych miejscach w Polsce. Korzystny stan posiadania w zachodnich województwach wynikał z przymusowej ustawie ubezpieczeniowej od ognia.
Ruch budowlany na wsi
Ruch budowlany na wsi zaczął się rozwijać po wojnie i zniszczeniach, które ta wojna przyniosła. Przebudowywano istniejące osiedla, a także budowano nowe. Charakter obiektów wiejskich również uległ zmianie (program egzamin uprawnienia 2021). Wpływ na to miały:
– komasacja,
– parcelacja rządowa,
– parcelacja prywatna,
– osadnictwo wojskowe.
W tym samym momencie w gospodarstwach chłopskich zaczęły rosnąć potrzeby ekonomiczne. W efekcie zwiększono produkcję rolną, żeby móc zwiększyć swoje dochody.
Wyodrębniono wówczas trzy kierunki rozwoju wiejskiego budownictwa. Mowa tu o budownictwie:
chłopskim, które realizowali chłopi bez udziału nadrzędnych czynników,
folwarczne,
realizowane przez czynniki państwowe, samorządowe i społeczne.
Po wojnie bardziej zamożni stali się ludzie, którzy na wsi zajmowali się produktami żywnościowymi. Przez to stawali się bogaci, a coraz więcej ziemi mieli na skutek jej zakupu z parcelacji. Im bardziej większy był obszar ziemi, tym chętniej inwestowano w nowe budowle. Przez to zaczęto budować duże budowle. Chłopi, którzy się wzbogacili, chcieli w ten sposób podkreślić swój status majątkowy. Wzorowali się głównie na:
– budynkach małomiasteczkowych,
– budynkach podmiejskich,
– budownictwie dworkowym,
– wzorach czeskich, niemieckich, anglosaskich.
Rzemieślnicy miejskie byli odpowiedzialni za wykonawstwo budowlane. Uważano, że byli bardziej wykwalifikowani niż rzemieślnicy wiejscy. Myślano, że mają lepsze umiejętności. Przez to na wsi zaczęły się pojawiać elementy architektoniczne oraz metody realizacyjne, które występowały do tej pory wyłącznie w miastach. Coraz częściej wykorzystywano do budowy nowe surowce budowlane takie jak stal, beton czy blacha (program z aktami na uprawnienia budowlane).
W zespół budynków u bogatych chłopów wchodził:
– budynek mieszkalny,
– budynek inwentarski,
– stodoła,
– piwnica ziemna.
Systemy zabudowy zagrodowej
Można było wyróżnić dwa systemy zabudowy zagrodowej:
budynki zespolone,
budynki wolnostojące.
W przypadku budynków zespolonych wyróżnia się dwa warianty:
– zagroda, w której budynek mieszkalny i inwentarski są połączone i stanowią jeden budynek, a stodoła usytuowana jest oddzielnie,
– zagroda, w której zarówno budynek mieszkalny, inwentarski i stodoła są pod jednym dachem.
Budynki wolnostojące stanowiły zabudowę zagrody. Na skutek wzorów budownictwa z Danii, Niemiec, Holandii, Czech i innych państw wywarto wpływ na stosowanie budynków, które będą jednocześnie funkcjonalnie racjonalne oraz tańsze. Wzorowano się na krajach, gdzie rolnictwo było na wysokim poziomie. Na wsiach była już elektryczność, wodociągi, drogi dojazdowe, a także sprzęt mechaniczny oraz maszyny rolnicze (program na uprawnienia budowlane w wersji android).
