Zapory łukowe są jednymi z najbardziej popularnych konstrukcji piętrzących. Do ich wykonania niezbędne są odpowiednie warunki. Chodzi tu głównie o wytrzymałe podłoże oraz wąski profil doliny, w której zapora ma być wykonana. Zapory łukowe są na trzecim miejscu w rankingu L.G. Pulsa dotyczącym liczby wybudowanych obiektów typu zaporowego. Największą z zalet zapór łukowych jest mniejsze zużycie materiałów do ich konstrukcji porównując do zapór ciężkich oraz oszczędnościowych. Mniejsze zużycie materiałów osiąga się poprzez odpowiednie wykorzystanie naprężeń dopuszczalnych dla betonu.[uprawnienia budowlane testy]

Naprężenia dopuszczalne dla zapór łukowych

Jeszcze 20-30 lat temu zapory łukowe były konstruowane przy dopuszczalnych wartościach ściskania wynoszących 25-30 kG/cm². Przykładami taki zapór są Pacoima, Ariel, Diablo czy Mareges. Obecnie wartości naprężeń zostały zwiększone do 50-70 kG/cm². Dla takich założonych wartości wybudowane zostały zapory Tignes, Salamonde, La Palisse czy Rossens. Największa odnotowana wartość naprężeń występuje w zaporze Gage we Francji. Okresowo osiągają one nawet do 120 kG/cm².[uprawnienia budowlane]

Współczynnik pewności

Współczynnik pewności, który określa się do wyznaczania naprężeń dopuszczalnych w zaporach łukowych musi być bardzo ostrożnie dobrany. Jego wartość powinna wynosić około 4. Taki wybór wskazuje, że w zależności od marki betonu jaką wybierzemy naprężenia dopuszczalne będą wynosić między 40 a 70 kG/cm².[uprawnienia budowlane konstrukcyjno-budowlane]

Podział zapór łukowych według kształtu

Zapory łukowe dzielą się na wiele rodzajów. Powodem tego jest konieczność uzyskania różnych kształtów, które będą w stanie dostosować się do panujących warunków w danym regionie. Chodzi konkretnie o profil doliny oraz jakość podłoża w niej występującego. Różnorodność zapór może utrudniać dobranie odpowiedniego modelu obliczeniowego. W tym celu dla każdego z rodzajów zapór zostały utworzone indywidualne modele. Jednym z podziałów zapór łukowych oparty jest na dzieleniu ich ze względu na kształt. Wyróżnia się tu zapory o stałych lub zmiennych grubościach, stałym promieniu lub o stałej wartości kąta środkowego.[akty uprawnienia budowlane]

Podział zapór łukowych według krzywizny

Zapory możemy również podzielić na te z pojedynczą oraz podwójną krzywizną. Zapory pojedyncze charakteryzuje łukowy kształt występujący jedynie w rzucie poziomym. W przekroju pionowym ściana odwodna jest albo pionowa albo prawie pionowa. Zapory posiadające podwójną krzywiznę nazywane są często łupinowymi. Ich konstrukcja tworzy łuk zarówno dla przekroju poziomego, jak i pionowego.

Podział zapór łukowych według własności konstrukcyjnych

Zapory mogą być również podzielone ze względy na własności konstrukcyjne jakimi się charakteryzuje. Podział ten został opracowany przez G.S. Sarkaria. Pierwszym z rodzajów zapory według tego podziału są zapory monolityczne. Oznacza on, że zapora i skała na której się opiera tworzą jeden monolit. W tym przypadku cementuje się wszystkie szwy robocze na stałe. Drugim z rodzajów są zapory łukowe proste. Ich konstrukcja ma postać poziomych łuków, które mocuje się w przyczółkach. Należy w tym przypadku pamiętać o wykonaniu specjalnego szwu ślizgowego przy samej podstawie.[segregator uprawnienia budowlane] Dzięki niemu nie przenosi się obciążeń pochodzących od sił poziomych na podstawę. Kolejnym z rodzajów są zapory łukowe oparte przegubowo. Możemy do nich zaliczyć zapory posiadające szew peryferyjny lub obwodowy. W takich zaporach na całej długości obrzeża zamykanej doliny wykonuje się fundament lub siodło. Na nich opiera się w sposób przegubowy właściwą konstrukcję danej zapory. W ten sposób otrzymane naprężenia są korzystniejsze i niższe. Zapory łukowe wspornikowe są ostatnim z rodzajów zapór. Ich szwów pionowych nie cementuje się. Dla zbiornika pustego tworzą one oddzielone wsporniki, które mocuje się w podłożu. Po napełnieniu zbiornika wodą i pod wpływem jej parcia wsporniki przylegają do siebie i mogą pracować tak jak łuki.[egzamin na uprawnienia budowlane]