Może mieć miejsce sytuacja, że normalne sposoby zabezpieczania skarp będą niewystarczające i konieczne będzie wprowadzenie trwałe, odporne oraz szczelne wzmocnienie skarp torowisk linii komunikacyjnych. Dotyczy to zwłaszcza:

a) wpływów atmosferycznych:

– przy gruntach lessowych, pylastych i ilastych,

b) erozji wodnej cieków w przypadku gruntów, które są mocno przepuszczalne.

Stosuje się w takiej sytuacji pokrycie płytami betonowymi na podłożu żwirowo-piaskowym lub betonowym (uprawnienia budowlane). W sytuacji, kiedy torowiska występują przy gruntach osuwiskowych, stosuje się konstrukcje wsporcze typu kaszycowego, które są wtopione w skarpy. Jest to sposób, który jest popularny poza granicami Polski.

Zasady pokrycia skarp

Skarpy typowe pokrywa się płytami kwadratowymi bądź specjalnymi płytami wielkowymiarowymi w taki sam sposób jak w przypadku budownictwa drogowego. Jedyną różnicą jest to, że grubość podsypki, którą wykonuje się ze żwiru, piasku bądź pospółki, powinna mieć co najmniej 20 cm grubości.

W sytuacji, kiedy występują zawilgocenia skarpy, niezbędny może się okazać ich dodatkowy drenaż. Jest to zabieg bardzo podobny do tego, który stosuje się w przypadku zabezpieczania od osuwisk.

Kaszyca

Kaszyca złożona jest z prefabrykowanych elementów belkowych, które mają wymiary 15x20x180 cm. Wykonuje się je z reguły z betonu sprężonego. Są one układane na styk albo z pozostawieniem szczelin. Pojedynczy element waży ok. 150 kg. Konieczne jest zbrojenie ich 9 strunami, które mają średnicę 1,5 mm każda. Wykonuje się je ze stali węglowej II gatunku o Rr=22 000 kg/cm2 w sytuacji, kiedy wykorzysta się beton naparzany marki 500.

Kaszyce należy wypełnić materiałem filtracyjnym (program uprawnienia budowlane). Po tym należy je wpuścić w skarpę ziemną, a stok skarpy pokrywa się prefabrykowanymi płytami betonowymi typu deskowego.

Drobne elementy prefabrykowane stosowane na kolejach

Drobnymi elementami prefabrykowanymi, które stosuje się na kolejach, są:

1) elementy wszelkiego rodzaju ogrodzeń oraz ogrodzeń dojazdów do przejazdów w poziomie szyn,

2) elementy dla zabezpieczenia dojść do przejścia przez tory kolejowe w poziomie szyn,

3) słupy żelbetowe do tablic informacyjnych,

4) znaki drogowe.

Prefabrykowane ogrodzenia żelbetowe

Prefabrykowane ogrodzenia żelbetowe na kolejach mają wysokości: 1,25, 1,50, 1,75, 2,0 i 2,5 m.

Niższe ogrodzenia (do 1,75 m wysokości) można w łatwy sposób przekroczyć. Z tego powodu wykorzystuje się je w przypadku ogrodzenia „labiryntów”, które znajdują się przy przejściach na perony w poziomie szyn (wysokość 1,25 m). Z kolei w przypadku wysokości 1,75 m stosuje się je po to, żeby oddzielić tereny mieszkalne i stacyjne od ulicy czy wydzielić zaplecze gospodarcze.

Ogrodzenia o wysokości 2 m są trudne do przekroczenia. Powinny one być szczelne oraz ażurowe. Wykorzystuje się je głównie po to, żeby ogrodzić zakłady przemysłowe, lokomotywownie czy warsztaty i całe ich zaplecze gospodarcze.

Ogrodzenia o wysokości 2,5 m charakteryzują się tym, że są szczelne i bardzo trudne do przekroczenia. Wykorzystuje się je najczęściej po to, żeby ogrodzić obiekty specjalnie strzeżone takie jak magazyny czy składnice.

Prefabrykaty ogrodzeniowe

Istnieją 4 rodzaje słupów z wrębami dla zasuwania dyli, których długość zależy przede wszystkim od wysokości ogrodzeń. Wyróżnia się dyle dla:

– wcześniej wymienionych ogrodzeń o długości: 2,10, 2,80, 3,25 i 3,75 m,

– ogrodzeń międzytorowych o długości: 1,9 m,

– ogrodzeń szczelnych z zakrzywioną głowicą o długości: 3,56 m.

Prefabrykaty dylowe w założeniu osiowego rozstawu słupów (2 m) charakteryzują się długością 193 cm oraz grubością 5 cm. Z kolei dyle pełne mają szerokość 25 cm i 50 cm, a dyle ażurowe – 50 cm, 100 cm, 125 cm i 150 cm.

Dzięki powyższym elementom możliwe jest zestawienie ogrodzeń, które będą miały różny kombinowany układ (egzamin na uprawnienia architektoniczne).

Dane charakterystyczne dla elementów prefabrykowanych ogrodzeń

Elementami prefabrykowanymi ogrodzeń są słupki oraz dyle pełne i ażurowe. Wykonuje się je najczęściej z betonu żwirowego, wibrowanego marki 200. Zbroi się je stalą zbrojeniową St3SX o Qr = 2500 kG/cm2. Zbrojenie waży pomiędzy 8,4 do 14 kg/m. Z kolei beton ma objętość od 0,06 do 0,09 m3 w sytuacji, kiedy wysokości elementów mieszczą się w granicach od H – 1,25 m do H = 2,5 m.

W sytuacji, kiedy mowa jest o dylach pełnych, to ciężar zbrojenia wynosi:

– dla dyli pełnych o szerokości 25 cm: 1,48 kg,

– dla dyli pełnych o szerokości 50 cm: 2,6 kg.

Z kolei w przypadku dyli ażurowych ciężar zbrojenia wynosi:

– dla dyli ażurowych o szerokości 50 cm: 3,1 kg,

– dla dyli ażurowych o szerokości 100 cm: 7 kg.

Ciężar zbrojenia dla słupa o długości 3,25 m wynosi 14,6 kg, a dla słupa o długości 3,75 m – 26,6 kg. Ciężar zbrojenia dla najdłuższych stosowanych słupów o długości 3,25 m i 3,75 m wynosi 14,6 kg i 26,6 kg. Zbrojenie takie można spawać punktowo bądź wiązać (programy do uprawnień architektonicznych).

Podczas produkcji konieczne jest, żeby zwrócić uwagę na to, żeby poszczególne elementy ogrodzeń nie poddawać wstrząsom czy transportowaniu. Jest to możliwe dopiero po osiągnięciu wytrzymałości betonu na poziomie 0,9.

Elementy płytowe należy składować i przewozić w pionie na dłuższym boku. Jeżeli przewozi się słupy, to możliwe jest układanie ich obok siebie z zabezpieczeniem od przesunięć podłużnych i poprzecznych.