Wykopy wąskoprzestrzenne z reguły nie mają skarp. Ze skarpami wykonuje się jedynie w wyjątkowych sytuacjach. Najczęściej jest tak, że ściany wykopów zabezpieczone są obudową, która ma odpowiednie rozparcie. Z kolei w przypadku wykopów szerokoprzestrzennych jest zupełnie na odwrót. W pierwszej kolejności stosuje się pochylenie skarp. Dopiero później stosuje się zabezpieczenie ścian.
Wykopy głębsze
Żeby obudować ściany wykopów wąskoprzestrzennych, to należy zastosować bale z drewna, które mają grubość 50-76 mm i szerokość 18-25 cm. Ich długość wynosi od 1,5 m do 5,0 m ze stopniowaniem co 0,5 m. Wykorzystuje się również kształtowniki ze stalowej blachy, które mają grubość 3,5 mm. Są to tzw. pale szalunkowe. Ich szerokość wynosi 196 mm, a długość – 2-6 m ze stopniowaniem co 0,5 m.
Rozpory, które służą do obudowy ścian o różnej długości powstają z drewna okrągłego. Ma ono średnicę od 14 do 20 cm w cieńszym końcu. W przypadku wykopów wąskoprzestrzennych, które mają szerokość od 1,2 m wykorzystuje się rozpory stalowe, które mają śrubę rzymską (tzw. rozpory śrubowe).
Zabezpieczenia wykopów
Wykopy w gruntach o małej spoistości zabezpiecza się stopniowo. Na samym początku należy zabezpieczyć wykop do głębokości 1 m. Zabezpieczenie to polega na poziomym ułożeniu desek i rozpieraniu ich rozporami pomiędzy krótkimi poprzeczkami. Jeden koniec rozpory opiera się na krótkiej desce z wycięciem do oparcia, a na drugim końcu należy założyć kliny. Wykop powinno się pogłębiać odcinkowo (maksymalnie 80 cm). Dodatkowo należy stosować takie same zabezpieczenia. Gdy wykop będzie miał odpowiednią głębokość, to powinno się założyć poprzeczki, których długość jest taka sama jak głębokość wykopu. Następnie należy je rozeprzeć i usunąć krótkie poprzeczki i rozpory.
W przypadku gruntów, które mają dużą spoistość, można wykonać w sposób oszczędny zabezpieczenie wykopów, które mają głębokość do 2,5 m. Ściany powinno się wykonać z małym pochyleniem (uprawnienia architektoniczne). Obudową są brusy drewniane lub kształtowniki z blachy stalowej, które układa się poziomo z zachowaniem odstępów. Kolejnym krokiem jest zamontowanie krótkich poprzeczek na brusach lub kształtownikach, a pomiędzy nimi należy wstawić rozpory śrubowe.
Sposób górniczy służy do wzmacniania ścian wykopów głębokich w sypkich gruntach. Polega ona na tym, że wbija się pionowo szalowanie pomiędzy rozpory, które są ułożone poziomo.
Różnica pomiędzy zabezpieczeniem wykopów szerokoprzestrzennych i wykopów wąskoprzestrzennych jest taka, że z powodu dużej odległości, która jest pomiędzy ścianami wykopów, nie można ich rozeprzeć. W związku z tym wykorzystuje się technikę podpierania. Obudowę ścian robi się z tych samych materiałów, co w przypadku wykopów wykopach wąskoprzestrzennych. Te wykopy, których głębokość wynosi do 2 m wykonane są ze ścianami ukośnymi. Ich pochylenie jest zależne od kategorii gruntu. Przy dolnej krawędzi wykopu należy wbić pale z krawędziaków lub okrąglaków. Powinno się to zrobić na głębokość 1-1,5 m i z rozstawem co 1,2-1,6 m. Pomiędzy palami i ścianą wykopu układa się bale drewniane lub kształtowniki (materiały do egzaminu na uprawnienia budowlane).
Naprężenia dopuszczalne oraz współczynnik pewności
Fundament powinien przenieść na grunt w bezpieczny sposób wszystkie obciążenia, które jakkolwiek działają na budowle. Z tego też powodu należy odpowiednio dobrać rodzaj i wymiary fundamentu. Pozwoli to na to, że pod wpływem obciążeń nie przekroczy się naprężeń, które są dopuszczalne w gruncie.
Wielkość naprężeń dopuszczalnych przede wszystkim zależy od nośności gruntu. Są to obciążenia graniczne, które przenieść może wyłącznie jednostka powierzchni gruntu bez naruszania stanu równowagi. Należy pamiętać o tym, że naprężenie dopuszczalne charakteryzuje się mniejszą wartością niż nośność gruntu. Jest to iloraz nośności i odpowiedniego współczynnika pewności. Współczynnik ten zależy od rodzaju gruntu.
W przypadku gruntów skalistych nośność gruntu i jego wytrzymałość na ściskanie mają podobne wartości. Od stopnia spękania skał zależy współczynnik pewności, a więc także naprężenia dopuszczalne (akty zgodnie z wykazem Izby Inżynierów). W pozostałych gruntach współczynnik pewności i naprężenia dopuszczalnego zależy od m.in.:
