Oś celowa lunety musi być prostopadła co do poziomej jej obrotu. Kąt nachylenia osi celowej lunety od poprzecznej do horyzontalnej to pomyłka kolimacji lunety. Aby pozbyć się tej pomyłki, wskazujemy daleko leżące na horyzoncie miejsce M, wskazujemy lunetę w jego stronę i tworzymy odczyt R na limbusie. Kolejno odchylamy lunetę poprzez zenit i kręcimy ją aż zmieni położenie o 180 stopni, H’ obkręcamy na to samo miejsce blisko położenia koła lewego. Wtedy znowu przeprowadzamy odczyt na limbusie L. (uprawnienia budowlane kontakt) W przypadku drugiego celowania do miejsca M, oś lunety powinna umiejscowić się w UiUx. Po skończeniu czytania obliczeń w obu rozmieszczeniach lunety na limbusie wskazujemy pomiar średni N. Centralny punkt siatki nitek w tym przypadku usunie się z miejsca M. Właściwie zmieniając położenie śrubek rektyfikacyjnych, pomożemy jej dotrzeć na środek miejsca M. Czynność rektyfikacji robimy jeszcze parę razy, aż do sytuacji gdy pomyłka kolimacji c nie będzie już większa od podwójnej idealności instrumentu.
Rektyfikacja
Oś obrotu
Horyzontalna oś obrotu lunety musi widnieć jako poprzeczna co do osi głównej. Kontrolowanie tego założenia przeprowadzamy tak:
Umieszczamy teodolit 30-h40m od muru wybranej konstrukcji i już po wypoziomowaniu limbusa centralnym punktem siatki nitek wskazujemy na najwyżej dostępne miejsce A muru. (uprawnienia budowlane 2021) W przypadku nieruszającej się alidadzie, odchylamy lunetę aż do płaszczyzny poziomej i określamy na murze miejsce alf, jakie pokazuje nam centralne miejsce siatki nitek. Zmieniamy położenie lunety przez zenit, kręcimy tak długo, aż zmieni położenie o 180 stopni i w przypadku drugiego miejsca lunety znowu ustawiamy na miejsce A i tak samo oznaczamy na murze miejsce. (uprawnienia budowlane program)
Oś celowa lunety
Oś celowa lunety potrafi być umieszczona w płaszczyźnie horyzontalnej, pęcherzyk wtedy znajdzie się na samym środku rurki libeli, lecz pomiar na kole pionowym wcale nie wyniesie zero. Wtedy, pomiar kąta pionowego przeprowadza się tak, iż lunetę blisko koła prawego, czyli w takim umiejscowieniu lunety, gdy pionowe koło jest po prawej stronie, ustawia się na miejsce M. Po tym jak libela stanie poziomo, odczytuje się wynik R na kole pionowym litu ze statywem. (akty prawne uprawnienia budowlane)
Odnóża statywu bywają złączone z głowicą przegubowo, a na końcu posiadają odpowiednie okucie, jakie jest proste do umieszczenia w ziemi. Przegubowo złączenie nóg umożliwia rozstaw głowicy statywu na wybranej przez nas rosłości, jaka będzie najbardziej komfortowa dla pracownika. Wszystkie instrumenty posiadają nachylenie od zakładanego wcześniej. Pomyłki instrumentu, patrząc na to skąd się wzięły, można skategoryzować:
-pojawiające się przez różnice wspólnego umiejscowienia różnych elementów oraz osi instrumentu,
-biorące się z niestarannego stworzenia i umieszczenia instrumentu i jego elementów.
Pomyłki pierwszej grupy nie potrafią zostać zlikwidowanie podczas inspekcji instrumentu. Muszą one zostać wyznaczone i zniwelowane w odpowiednich do tego miejscach. Kolejna grupa pomyłek pokażę się w trakcie kontroli instrumentów i likwiduje się je poprzez rektyfikacje instrumentu. Przeprowadzanie odczytów bez wcześniejszego skontrolowania instrumentów i jego rektyfikacji jest surowo odradzane.
Wyjątkowe sytuacje
W wyjątkowych sytuacjach oznacza się wartości wyróżniające pomyłki instrumentu i uwzględnia je pod postacią poprawek do rezultatów obliczeń. Główne reguły geometryczne, jakie trzeba w teodolicie wypełnić, biorą się z układu obliczeń kąta poziomego:
-powierzchnia kolimacyjna musi zawsze robić za powierzchnię pionową,
Żeby te wartości zostały spełnione, robimy skontrolowanie teodolitu.
Oś libeli rurkowej na alidadzie koła poziomego musi leżeć poprzecznie co do osi głównej instrumentu. Skontrolowanie odbywa się tak, że umieszcza się libele jednocześnie do dwóch śrub i przy ich użyciu, pęcherzyk przechodzi na centralną część obrotu alidady o 180 stopni. Wtedy polepsza się umieszczenie osi ld<li o połowę łuku nachylenia pęcherzyka do wewnątrz. Przeprowadza się ten proces przy skorzystaniu z pomocy śrub rektyfikacyjnych. (program egzaminu na uprawnienia)
