Pospolite marmury, dolomity i trawertyny

Pospolite marmury, dolomity i trawertyny

Pospolite marmury to odmiana wapieni dewońskich, kambryjskich, jurajskich oraz węglowych. Bardzo dobrze się polerują a ich barwa jest często niejednolita i posiada pasma, żyłki itp. Pospolite marmury nie cechują się dużą wytrzymałością oraz trwałością (uprawnienia budowlane).

Co szkodzi marmurom?

Polerowana powierzchnia na wskutek wilgoci zaczyna matowieć (testy 2021 uprawnienia). Stosuje się je między innymi na posadzki. Największym kamieniołomem, gdzie znajdziemy pospolity marmur jest powiat kielecki. Na tym obszarze występują bardzo różne i rozmaite barwy marmuru. Mają one żyłki w wielu o wielu różnych kolorach. Kamieniołomy pospolitych marmurów możemy także znaleźć w powiecie krakowskim, chrzanowskim czy nowotarskim.

Czym są dolomity?

Dolomity to skały, które zawierają zazwyczaj minerał nazywany dolomitem CaMg(C03)2. W teori MgC03 powinno wynosić 45,7%, a w praktyce liczba ta oscyluje nie mniej niż 30%. Dolomity zawierają w swoim składzie także inne domieszki, takie jak np. mangan, żelazo, tlenek, bitumin, krzemionka itd. W 10% kwasie solnym dolomit nie burzy się tak jak wapień (program egzamin uprawnienia 2021). Potrzebuje do tego stężonego solnego kwasu. Ziarnisty krystaliczny dolomit wyglądem przypomina marmur. Pospolite są zbite pod względem swojej budowy, a ich barwa jest bardzo rzadko biała. Najczęściej są one żółtoszare bądź żółtobiałe, a nawet brunatne. Patrząc na ich wygląd trudno jest stwierdzić, który z nich to dolomit, a który pospolity wapień. Różnią się one jednak między sobą ciężarem oraz twardością. Zastosowanie dolomitów podobne jest do zastosowania wapieni.

Zastosowanie w praktyce dolomitów

Dolomity nadają się najlepiej jako drogowe materiały oraz przy licowaniu budynków (akty zgodnie z wykazem Izby Inżynierów). Pod tym względem są nawet lepsze niż wapienie. Przykładem licowania przy pomocy dolomitu jest Główny Dworzec w Warszawie. Dolomity nadają się do produkcji mączki do sztucznych kamieni i szlachetnych tynków, a także do grysików. Niektóre z jego odmian mają zastosowanie przy wypalaniu wodotrwałego wapna. Jedne z ważnych kamieniołomów dolomitów znajdziemy w powiecie chrzanowskim, kamieniogórskim, pszczyńskim oraz kieleckim.

Jak powstał trawertyn i czym on jest?

Trawertyn powstał z wapiennych osadów, które były wymyte z głębi skał (pytania na egzamin ustny do uprawnień). Mają zbitą budowę albo mogą być także porowate i drobnoziarniste. Ich barwa jest najczęściej żółtobiała, żółtoszara i zawiera także plamki oraz żyłki. Trawertyn można poddać polerowaniu, lecz w raz z upływem lat straci swój połysk, zwłaszcza jeżeli będzie zastosowany na zewnątrz budynku. Polerowane płyty mają bardzo ładny wygląd zewnętrzny oraz wewnętrzny i dlatego też stosuje się je także jako wewnętrzne okładziny w budynkach. Kamieniołomy, gdzie znajdziemy trawertyn występują w powiecie będzińskim.