Oznaczenie kolorystyczne przewodów
Oznaczenie przewodów kolorami wykonuje się zgodnie z normą PN-EN 60446:2010 w następujący sposób:
- przewody jednokolorowe – przewody niepełniące funkcji przewodu ochronnego,
- przewody dwukolorowe – przewody spełniające różne funkcje ochronne.
Dopuszcza się następujące kolory do oznaczania przewodów: czarnym, brązowym, czerwonym, pomarańczowym, żółtym, zielonym, niebieskim, fioletowym, szarym, białym, różowym, turkusowym. Kolory te powinno się zaznaczać na zakończeniach przewodów lub na całej długości przewodu.
Takie i inne pytania znajdziesz na egzaminie ustnym na uprawnienia budowlane. Warto więc przeczytać i przyswoić sobie tę wiedzę przed egzaminem na uprawnienia budowlane.
Przewody izolowane i gołe
Izolowane przewody oznacza się odpowiednim kolorem na samej izolacji lub/i za pomocą różnobarwnych oznaczników.
Przewody nieizolowane (gołe) oznacza się odpowiednim kolorem na zakończeniu i w punkcie połączenia.
Oznaczeń kolorystycznych przewodów nie wymaga się w przypadku:
- koncentrycznych żył kabli (koncentrycznych przewodów),
- części przewodzących obcych jeśli wykorzystuje się je jako przewód ochronny,
- dostępnych części przewodzących jeśli wykorzystuje się je jako przewody ochronne,
- powłoki metalowej przewodów jeśli stosuje się je jako przewody ochronne,
- przewodu nieizolowanego, gdy jego ciągła identyfikacja jest niemożliwa.
Oznaczenia jednokolorowe
Oznaczenia przewodów jednym kolorem powinny uwzględniać kilka podstawowych zasad:
- Barwą jasnoniebieską oznacza się przewody neutralne albo środkowe. W przypadku, gdy w systemie nie ma tych przewodów, kolor ten wykorzystuje się dla oznaczenia każdej a żył, poza ochronną.
- W przypadku oznaczenia przewodu nieizolowanego/ gołego neutralnego lub środkowego kolorem jasnoniebieskim należy oznaczenie to stosować na całej długości. Dopuszcza się też oznaczenie na odcinkach o długościach 1,5-10 cm w widocznych miejscach.
- Pojedynczych kolorów żółtego i zielonego nie powinno się stosować, gdy istnieje możliwość nieprawidłowego odczytania zastosowanych barw i pomylenia ich z przewodami ochronnymi (PE) lub połączeniami ochronnymi.
- Przewody liniowe prądu przemiennego oznacza się barwami ciemnymi, czyli: czarną, brązową i szarą.
Oznaczenia dwukolorowe
Oznaczenia przewodów dwoma kolorami również powinny uwzględniać kilka zasad:
- Dwoma kolorami oznacza się przewody, jeśli nie ma obawy o ewentualne pomylenie oznaczeń. W celu uniknięcia takiej sytuacji kolory żółty i zielony stosuje się tylko w kombinacji dwukolorowej, bez dodawania dodatkowych barw. Taka kombinacja oznacza przewody ochronne i przewody połączeń ochronnych.
- W przypadku przewodów ochronnych nieizolowanych każdy odcinek o długości 1,5 cm powinien być oznaczony w taki sposób aby każdy z dwóch kolorów nie zajmował mniej niż 30% powierzchni i nie więcej niż 70%.
- Przewody ochronne gołe powinny być oznaczone kolorami na całej długości lub na każdej widocznej, dostępnej części przewodu.
- Stosowane taśmy samoprzylepne powinny mieć barwę zielono- żółtą.
- Przewody połączenia ochronnego należy oznaczać dwiema barwami – zieloną i żółtą.
- Dla przewodów ochronnych, które mogą być łatwo zidentyfikowane przez swój kształt lub umiejscowienie nie ma potrzeby ich oznaczania kolorystycznego na całej długości. W takim przypadku wystarczające będą oznaczenia końców lub miejsc dostępnych poprzez zastosowanie symbolu graficznego, alfanumerycznego symbolu PE lub barwami zieloną i żółtą.
- Nie wymagają znaczenia kolorystycznego części przewodzące obce wykorzystywane są jako przewód PE
- Przewód izolowany PEN należy oznaczać na całej długości kolorem niebieskim a na końcach oznacznikami dwukolorowymi, tj. zielonymi i żółtymi, lub na całej długości barwą zieloną i żółtą a na końcach niebieskimi oznacznikami. Przy czym oznaczenia te mszą być wykonane w taki sposób, aby wszystkie wymienione kolory były widoczne równocześnie.
- Izolacja przewodów PEL lub PEM powinna być oznaczona kombinacją barw zieloną i żółtą na całej długości, a dodatkowo na końcach należy wykonać niebieskie oznaczniki. Niebieskie oznaczniki mogą być pominięte w wyposażeniu elektrycznym (jeżeli odpowiednie wymagania są wprowadzone w konkretnych normach wyrobu) lub na terenie kraju w oprzewodowaniu, np. stosowanym w zakładach przemysłowych (jeżeli tak zdecyduje właściwy komitet normalizacyjny).
- W przypadku możliwego pomylenia przewodów PEN, PEM i PEL należy na końcach przewodów PEM i PEL zastosować odpowiednie oznaczenia alfanumeryczne.
Oznaczenia alfanumeryczne przewodów
Oznaczenie alfanumeryczne według PN-EN 60446:2010 stosuje się w przypadku przewodów indywidualnych lub grupowych. Stosowane cyfry arabskie wykonuje się tak by były wyraźne, czytelne, trwałe i kontrastowe w stosunku do barw izolacji. W przypadku cyfr które można pomylić, np. 6 i 9 należy stosować podkreślenia. (cennik uprawnienia budowlane)
Oznaczenia alfanumeryczne oraz kolorystyczne wybranych przewodów przedstawia poniższa tabela: