W skład masy betonowej wchodzą materiały dodatkowe (jak wygląda egzamin na uprawnienia budowlane). Są one dodawane w specjalnych okolicznościach i w małych ilościach. W zależności od tego, jaką funkcję pełnią te dodatki w składzie betonu, dzieli się je na:
– regulujące czas wiązania cementu,
– przyśpieszające twardnienie betonu,
– umożliwiające wiązanie cementu w niskich temperaturach,
– polepszające urabialność masy betonowej,
– uszczelniające beton,
– uodporniające beton na ścieranie,
– uodporniające beton przeciwko działaniu wód agresywnych,
– dodatki zmniejszające ilość dozowanego cementu.
Materiały dodatkowe
Dodatki regulujące czas wiązania cementu
Dodatkami, które są odpowiedzialne za regulowanie czasu wiązania cementu, są takie, które przyśpieszają albo opóźniają czas wiązania. Do tego celu wykorzystuje się specjalne cementy szybkowiążące lub różne sole naturalne, które dodaje się do wody zarobowej. Ich spora część doprowadza do spadku wytrzymałości betonu. Nie powinno się ich wykorzystywać do masy betonowej nawierzchni drogowej (uprawnienia architektoniczne). Dodatkami, które opóźniają czas wiązania cementu i stosuje się do betonów w budownictwie drogowym są:
– borany,
– fosforany,
– białka.
Dodatki przyśpieszające twardnienie betonu
Dodatki, które przyśpieszają twardnienie betonu z reguły doprowadzają do przyrostu wytrzymałości końcowej betonu. Najczęściej stosuje się chlorek wapniowy. Jeżeli doda się go we właściwej ilości do masy betonowej, wytrzymałość betonu rośnie dwukrotnie. Jednak wzrost ten zanika w miarę twardnienia betonu. Chlorek wapniowy należy wprowadzić do masy betonowej w formie roztworu w wodzie zarobowej.
Można również wykorzystać:
– chlorek sodu,
– chlorek amonowy,
– kwas solny.
Używając powyższe dodatki, należy liczyć się z tym, że przyśpieszenie twardnienia jest różne. W dużej mierze zależy ono od rodzaju i ilości dodawanej soli oraz temperatury otoczenia.
Dodatki umożliwiające wiązanie cementu w niskich temperaturach
Dodatki, które umożliwiają wiązanie cementu w niskich temperaturach powodują, że podczas wiązania wydziela się ciepło. W efekcie proces twardnienia jest przyśpieszony. Z tego powodu do wody zarobowej należy dodać 2-4% chlorku wapniowego bądź związków chemicznych, które obniżą temperaturę zamarzania wody. Takim związkiem może być sól kuchenna. Należy jednak pamiętać o tym, żeby nie dodawać jej w dużych ilościach. Może ona doprowadzić do zmniejszenia wytrzymałości betonu (materiały do egzaminu na uprawnienia architektoniczne). Maksymalna ilość dodawanej soli powinna wynosić 7% w stosunku do ilości cementu.
Dodatki polepszające urabialność masy betonowej
Dodatki, które polepszają urabialność masy betonowej, mają charakter powierzchniowo-czynny. Pozwalają one na zmniejszenie ilości wody zarobowej. Najpopularniejszym środkiem polepszającym (plastyfikatorem) jest wywar siarczanowy.
Wywar siarczanowy należy dodać do masy betonowej w formie roztworu wodnego. Plastyczność masy betonowej jest zwiększona, kiedy doda się do 0,15% wywaru siarczanowego w stosunku do ilości cementu. Pozwala to na zmniejszenie dawkowania wody/cementu o ok. 10% zachowując jednocześnie założoną wytrzymałość betonu. Dodatkowo wywar siarczanowy:
– zmniejsza nasiąkliwość betonu o ok. 6%,
– przedłuża czas wiązania i twardnienia betonu,
– odrobinę zmniejsza skurcz betonu.
Dobrym rozwiązaniem może się okazać także wprowadzenie do masy betonowej środków napowietrzających. Najczęściej stosuje się je w małych ilościach. Z reguły jest to raptem kilka promili w stosunku do użytej ilości cementu. Odpowiednie dozowanie takich środków powinno się odbyć po wcześniej przeprowadzonych doświadczeniach. Ich zadaniem jest:
– zabezpieczenie betonu przed nasiąkaniem wody,
– zmniejszenie ścieralności.
Można wykorzystać do tego celu:
– specjalny, wodoszczelny cement,
– związki mydła,
– bitumy,
– roztwory gliny,
– mączki mineralne,
– inne.
Dodatki napowietrzające należy rozpuścić w wodzie zarobowej lub wymieszać z kruszywem.
Z reguły takie środki utrudniają i działają opóźniająco na wiązanie cementu. Dodatkowo obniżają wytrzymałość betonu (egzamin na uprawnienia architektoniczne).
Mączkę mineralną należy zastosować wtedy, kiedy w kruszywie znajduje się za mało ziaren poniżej 0,2 mm. Powinno się dodać tyle mączki, żeby łączna ilość ziaren, które są mniejsze od 0,2 mm wynosiła ok. 2% w stosunku do ilości kruszywa. Należy pamiętać o tym, że dodanie za dużej ilości mączki może doprowadzić do obniżenia wytrzymałości betonu.
