Grunty wysadzinowe

Grunty, cechujące się zdolnością do zwiększania objętości w wyniku zamarzania. Tworzą się w nich  tak zw. soczewki lodowe, które powiększają się poprzez kapilarne podciąganie wody gruntowej.  Czynnikami sprzyjającymi powstawaniu wysadzin są ujemne temperatury, a także odpowiedni skład gleby ( zawieranie więcej niż 3% cząsteczek mniejszych od 0, 002 mm przy glebach różnoziarnistych i ponad 10% tychże przy glebach równoziarnistych), jak i niski współczynnik wodoprzepuszczalności i wysoki kapilarności (uprawnienia budowlane)

Do takich gleb zaliczają się; torfy, gliny, grunty organiczne ,iły, piaski pylaste

Proces powstawania:

• – Wpierw występuje zamarzanie podłoża gruntowego, następnie powstają tak zwane soczewki lodowe.  Potem w wyniku zjawiska kapilarności wody z niższych sfer przemarzania podciągają się do soczewek
• – Efektuje to zwiększeniem objętości soczewek i gruntu

Zagrożeń dla budowy wynikających z  takich gruntów jest wiele:

• – Zachodzą zmiany fizyczne w gruntach – zwiększenie wilgotności a także zmniejszenie gęstości objętościowej szkieletu gruntowego
• – Grunt traci na swoich parametrach wytrzymałościowych (spójność, kąt tarcia wewnętrznego czy moduł odkształcenia)
• – zniszczenia na torowiskach poprzez odkształcanie się torów
• – możliwość osunięcia sie skarp i wykopów przy roztopach
• -Podczas wiosennych roztopów część gruntu rozmarza a część zostaje zamarznięta, co powoduje przemieszczanie się podłoża, co może prowadzić do poważnych uszkodzeń fundamentów (egzamin ustny)
• – Nośność fundamentów zostaje zmniejszona, jest niebezpieczne zwłaszcza przy lekkich konstrukcjach, w których to udział podłoża jest kluczowy
• – w przypadku budowania drogi, może ona ulec deformacji i zniszczeniu
• – w przewodach wodociągowych może dojść do pękania poprzecznego i przeciekach na złączach

By przeciwdziałać tym destrukcyjnym efektom:

– w drogownictwie:

•    – stosuje się izolację mrozoodporną konstrukcji drogi od gruntu, na przykład mokry torf, bądź porowate kule gliniane (segregator)
•    – obniża się poziom wód gruntowych-
•    – wymienia się grunt lub stosuje podsypkę pod powierzchnię
• – Przy istniejących drogach narażonych na efekty wysadzin można; wykonać drenaż podłużny, monitorować i ograniczać ruch, zwłaszcza pojazdów ciężkich na takich drogach, wykonać nadbudowę istniejącej konstrukcji

– w budownictwie:.

•     – fundamenty wykonuje się poniżej strefy zamarzania wód
• – stosuje się izolację mrozoodporną gruntu w dolnej nośnej części fundamentu. Używa się między innymi styroduru czy spienionego szkła. Pod materiałem izolacyjnym powinien się znaleźć materiał ziarnisty (program uprawnienia budowlane)
• – innym działającym aczkolwiek nie zawsze ekonomicznym rozwiązaniem jest ocieplenie elektryczne takiego gruntu