Do tej pory najważniejszym celem typizacji była tzw. gotowość dokumentacyjna. Miała ona dawać największą korzyść. Typizacja w latach 1947 – 1955 to była budowa obiektu zgodnie z projektem z bazy typowych projektów. Wówczas brano pod uwagę gotowość dokumentacyjną ze względu na to, że brakowało wówczas osób pracujących w projektach. Mniej ważne były z kolei aspekty techniczne, które wynikały z istoty typizacji. Nie skupiano się na tym wcale (uprawnienia architektoniczne 2021).
gotowa dokumentacja projektowa
Aktualnie dominuje pogląd, że dzięki typizacji można wyłącznie zmniejszyć koszty dokumentacji. Nie jest to poprawne stwierdzenie. Koszty te nie należą do dużych – jest to ok. 2-5% kosztów inwestycyjnych. Wiadomo – powinno dążyć się do zmniejszenia kosztów. Ale skupianie się wyłącznie na tym nie jest niczym dobrym. Można sprawić, że te koszty będą mniejsze poprzez wykorzystanie gotowości dokumentacyjnej wybudowanego już wcześniej obiektu w trakcie budowy kolejnego, takiego samego budynku.
Warto jednak pamiętać o tym, że powtarzanie obiektu nie jest równe z właściwymi celami typizacji. Prowadzi to do zmniejszenia wartości użytkowej obiektów, które trzeba za każdym razem dostosować do warunków, które występują w danym miejscu.
Typizacja – osiągnięcie celu oraz formy
Jak zatem można osiągnąć właściwy cel typizacji? Na pewno poprzez uprzemysłowienie produkcji budowlanej w oparciu o szerokie stosowanie typowych elementów. Kolejnym krokiem jest udostępnienie wszystkim wyżej wymienionych elementów w wystarczającej ilości i po przyzwoitych cenach. Poza tym należy zapewnić techniczne powiązanie rozwiązań funkcjonalnych z produkowanymi elementami typowymi. Powinno się także zadbać o taką politykę cen, która będzie sprzyjać rozwojowi typizacji. Kolejnym ważnym krokiem jest należyta propaganda, która będzie poparta konkretnymi, ekonomicznymi korzyściami, które można uzyskać na skutek zastosowania typizacji (egzamin ustny na uprawnienia architektoniczne).
Do najważniejszej formy typizacji w budownictwie wiejskim należy przede wszystkim możliwość ogólnodostępnego wykorzystywania typowych i dopasowanych elementów:
– konstrukcyjnych,
– budowlanych,
– instalacyjnych,
– wyposażeniowych.
Powinny one być produkowane w sposób masowy. W typizacji nie chodzi o to, żeby wykonywać te elementy metodami rzemieślniczymi. Konieczne jest, żeby przygotować zaplecze techniczne, które będzie pracować na potrzeby budownictwa wiejskiego uspołecznionego i indywidualnego. Zadaniem typizacji jest również sprawienie, że zaplecze będzie zorganizowane w odpowiedni sposób (programy do uprawnień architektonicznych).
Przedmiot typizacji
Czynniki, które określają typizację występującą w budownictwie wiejskim, to:
– funkcja budynku,
– kompozycja przestrzenna obiektu,
– konstrukcja i materiał, z jakiego obiekt ma powstać.
Typizację stosuje się w momencie, kiedy należy określić rozwiązania funkcjonalne i procesy technologiczne. Na początku typizację wykorzystywano po to, żeby ujednolicić zewnętrzny wygląd obiektów. Mowa tu m.in. o ich bryłach czy gabarytach. Nazywano ją typizacją rozwiązań estetycznych. Jednak była ona przedwczesna.
Na skutek tego, że każdy z budynków wiejskich ma inne przeznaczenie funkcjonalne czy produkcyjne, a także występuje różnorodność i złożoność wymagań środowiskowych, niezbędne było zróżnicowanie brył i gabarytów. Zaczęto je dopasowywać do zastanych warunków, na co wpływ miały także czynniki ekonomiczne. Kompozycje architektoniczne, które można zobaczyć w dzisiejszych czasach wynikają z rozwiązań:
– funkcjonalnych,
– materiałowych,
– technicznych,
– ekonomicznych.
Najbardziej podstawowymi przedmiotami typizacji w budownictwie wiejskim są:
– rozwiązania konstrukcyjne,
– elementy, węzły,
– połączenia, które są przydatne dla różnorodnych tematycznie obiektów.
