Beton charakteryzuje się przede wszystkim dużą wytrzymałością na ściskanie i małą wytrzymałością na rozciąganie (program uprawnienia budowlane). Z tego też powodu w tych konstrukcjach betonowych, w których mają miejsce duże naprężenia rozciągające, przekroje elementów byłyby duże. Żeby móc przenieść naprężenia rozciągające, które pojawiają się w strefach, gdzie one występują, należy umieścić wkładki stalowe, które nazywa się zbrojeniem. Dzięki temu, że stal charakteryzuje się dużo wyższą wytrzymałością na rozciąganie niż beton, to przejmuje ona te naprężenia, które występują w elemencie konstrukcji. W efekcie można zmniejszyć wymiary elementu. Element betonowy, który jest zbrojony w odpowiedni sposób nazywa się żelbetowym.
Wytrzymałość na ściskanie
W elementach żelbetowych stosuje się zbrojenie, które przenosi rozciąganie oraz zbrojenie, które pracuje na:
– ściskanie,
– skręcanie,
– ścinanie,
– naprężenia główne rozciągające.
Wkładki montażowe i rozdzielcze stosowane są w elementach żelbetowych z powodów:
– wykonawczych,
– konstrukcyjnych.
Rodzaje ścian betonowych i żelbetowych można rozróżnić ze względu na sposób wykonania. Wyróżnia się dwa podstawowe rodzaje:
– monolityczne, które wykonuje się w deskowaniach na placu budowy,
– prefabrykowane, które powstają z prefabrykatów drobno-, średnio- i wielkowymiarowych.
Deskowania
Deskowania (szalowania) mają drewnianą formę. Wykonuje się je na budowie i powstają z nich ściany:
– oporowe w budownictwie lądowym i wodnym,
– zbiorników na ciecze i materiały sypkie,
– siłowni wodnych,
– piwnic budynków.
Można wyróżnić różne typy deskowań (program przygotowujący do uprawnień budowlanych). Wszystko zależy przede wszystkim od grubości ścian. Deskowania można wykonać w postaci tarcz, które są zbite z desek listwami bądź żebrami usztywniającymi. Z tarcz tych montuje się deskowanie, które pozwala na to, żeby uzyskać zaprojektowany wcześniej kształt oraz grubość elementu. Różne typy deskowań mają zastosowanie w zależności od:
– grubości elementów,
– długości elementów,
– wysokości elementów.
W deskowaniu należy wykonać ściany, które mają grubość 1-2 m. Tarcze deskowań tego typy powstają z desek, które są połączone ze sobą listwami. Z kolei na etapie montażu deskowania zakłada się na tarcze żebra, które usztywniają.
Z kolei w deskowaniu przestawnym należy wykonać grube ściany budowli takich jak:
– zapory,
– śluzy,
– jazy.
Następnym krokiem jest zabetonowanie części ściany, którą podnosi się wyżej. Wówczas należy przymocować do śrub, które są zabetonowane w wykonanej warstwie betonu.
Zjawiska występujące w betonie
Zjawisko samonagrzewania się betonu ma miejsce w momencie, kiedy wiążą i twardnieją duże masy betonu (program przygotowujący do uprawnień budowlanych). Może ono doprowadzić do tego, że powstaną pęknie oraz rysy we wcześniej wykonanym elemencie. Dodatkowo w betonie może dojść do odkształceń, które mogą powstać na skutek skurczu oraz pełzania. W związku z tym niezbędne jest, żeby wykonywać dylatacje pionowe oraz szwy robocze, czyli podzielenie budowli na fazy betonowania.
Od wielu czynników zależy szerokość, długość oraz grubość jednego boku. Zgodnie z wieloletnimi doświadczeniami można założyć, że długość jednego bloku jest równa:
– 15-20 m – w przypadku bloku betonowanego,
– do 30 m – w przypadku bloku żelbetowego.
Wysokość bloku, który znajduje się w masywnych budowlach powinna średnio wynosić od 3 do 6 m. Maksymalna wysokość powinna wynosić 10 m. Z kolei w przypadku cienkich ścian z żelbetu wysokość ta może dochodzić nawet do 20 m. Zadaniem takiej ściany jest przeniesienie:
– obciążenia od nasypu,
– obciążenia użytkowego,
– ciężaru dźwigu z obciążeniem, który jeździ po nasypie.
Zadaniem ściany śluzy jest przenoszenie obciążenia od parcia ziemi w sytuacji, kiedy obniżony jest poziom wody, który znajduje się w śluzie. Jednocześnie muszą one przenieść parcie przy całkowitym opróżnieniu śluzy. Jej kształt i zbrojenie jest zależne od przenoszonych obciążeń (akty prawne do egzaminu na uprawnienia budowlane).
