Typizacja hal

W typizacji hal produkcyjnych popularna jest tendencja do projektowania kilku uniwersalnych budynków, które pozwolą na:

– swobodny rozwój,

– swobodne zmiany procesów technologicznych, które zachodzą w budynkach.

Ma to bezpośredni wpływ na typizację segmentów i sekcji (programy do uprawnień architektonicznych). Na skutek różnych doświadczeń, wymagania technologów zmalały. Najważniejsze stało się, żeby doprowadzić do:

– oszczędności materiałów,

– skrócenia czasu budowy.

Wpływ na kształt hali i jej konstrukcję przestał mieć szybki rozwój techniki w produkcji oraz zmiany warunków użytkowania.

Czynniki, które mają największy wpływ i kształtują typizację segmentów oraz hal produkcyjnych, to:

– kierunek potoków produkcyjnych,

– siatka słupów,

– wymiary rozpiętości,

– wysokość pomieszczeń,

– parametry techniczne.

Kierunek potoków produkcyjnych

Budynki produkcyjne można podzielić na dwie grupy. Wszystko zależy bowiem od rozplanowania procesu technologicznego. Podział wygląda następująco:

– grupa pierwsza,

– grupa druga (egzamin na uprawnienia architektoniczne).

Pierwsza grupa charakteryzuje się takimi cechami jak:

a) budynki o małej ilości naw (1, 2, 3),

b) proces skierowany jest wzdłuż naw, czyli prostopadle do wiązarów i rozpięcia przekrycia stropowego,

c) decydujące czynniki to:
– rozpiętości naw – powyżej 20 m,

– wysokość pomieszczeń – powyżej 15 m,

d) dowolny rozstaw słupów wzdłuż naw,

e) mieszczą się tam:

– oddziały martenowskie,

– hale montażu ciężkiej produkcji maszynowej,

– oddziały elektrociepłowni czy elektrosiłowni,

f) stosunkowo stałe warunki eksploatacyjne,

g) nieznaczny wpływ zmian urządzeń na gabaryty pomieszczeń,

h) planowany okres pracy, który jest podobny do czasu fizycznego zniszczenia budynków dotyczy:

– turbozespołów,

– pieców,

– pras,

– kotłów,

– młotów,

i) zmiany technologiczne dotyczą podniesienia wydajności wyposażenia (uprawnienia architektoniczne – egzamin).

Z kolei grupa druga charakteryzuje się tym, że:

a) są to budynki o dużej ilości naw,

b) proces technologiczny jest wielokierunkowy,

c) rozpiętość wynosi od 12 do 18 m,

d) wysokość wynosi od 6 do 20 m,

e) jest duża powierzchnia zabudowy,

f) istnieje ścisła łączność technologiczna pomiędzy nawami,

g) słupy rozstawione są w kierunku podłużnym i narzucają większe odległości,

h) zachodzi częsta rotacja technologii,

i) utrudnione może być:

– zmiana charakterystyk produkowanych wyrobów i gabarytów, a także ich ciężarów,

– modernizacja wyposażenia,

– zmiana rodzaju wyrobów

Siatka słupów, wymiary rozpiętości, wysokość pomieszczeń

Ze względu na powyższe okoliczności, okazuje się, że niezbędne jest zwiększenie siatki słupów. Pozwoli to na:

– łatwą zamianę stanowisk pracy,

– zaprojektowanie symetrycznego w dwóch kierunkach przekrycia oraz oświetlenia.

Bardzo ważne jest to, żeby:

– dobrać optymalną siatkę słupów,

– dobrać odpowiednią wysokość pomieszczeń, które pozwolą na umieszczenie różnych elementów wyposażenia.

Wyciągając wnioski z obliczeń, które przeprowadzono na skutek typizacji stwierdzono, że powiększenie siatki słupów z rozstawu 6 m do 12 wiąże się z oszczędnościami na poziomie 10% na powierzchni hal (egzamin na uprawnienia architektoniczne). Oznacza to, że następuje zrównoważenie bądź nawet przewyższenie kosztów, które wynikają z powiększenia rozpiętości. W pracach radzieckich pojawiły się informacje o tym, że w przypadku budynków, które są wielonawowe, zwiększenie naw o 1-2 m ma niewielki wpływ na koszt budynku. Na skutek różnych przypadków zmiana wysokości budynku może sprawić, że dojdzie do jakiejś obniżki kosztów. Spowodowane to jest tym, że:

– poprzez wyrównanie wysokości naw niepotrzebne są połączenia konstrukcyjne, które znajdują się w miejscach różnej wysokości naw,

– upraszcza się odwodnienie hal,

– zmniejsza się koszt pokrycia blachą koszów.

Poprawnym rozwiązaniem segmentów i sekcji hal produkcyjnych w przypadku ich uniwersalizacji będzie:

– ustalenie większej siatki,

– przyjęcie większego skoku wysokościowego.