Tunele i kładki

Tunele

Podstawowymi wymiarami tunelu są jego szerokość i wysokość (testy 2021 uprawnienia). Jego szerokość jest zależna przede wszystkim od ilości pasażerów, którzy przechodzą przez dany tunel w chwili, kiedy podjedzie w tym samym momencie kilka pociągów. Aby obliczyć tę szerokość, należy założyć, że w szczytowej sytuacji fala podróżnych posuwa się w tunelu z szybkością 0,5 m/sek, a czas rozładowania tunelu nie powinien trwać dłużej niż 5 minut. Wówczas szerokość pasa zajmowanego przez pasażera wynosi 0,75 m.

W przypadku tuneli, które obsługują oba kierunki ruchu, należy założyć 1 lub 2 pasy dla podróżnych, którzy ruszają w podróż w tym czasie. Minimalna szerokość tunelu wynosi 3 m. W przypadku większych dworców wynosi ona co najmniej 6 m.

Tunel powinien być wysoki na co najmniej 2,4 m. W przypadku szerszych tuneli, powinny być one jeszcze wyższe. Schody do tuneli powinny mieć szerokość co najmniej 2,4 m. Długość tunelu zależy od kilku czynników. Mowa jest o:

– liczbie i szerokości peronów, które łączy dany tunel,

– liczby torów, które są ułożone nad tunelem,

– rozstawu torów.

Tunel składa się z:

– pokrycia – jako konstrukcja nośna,

– ścian – jako podpory (akty zgodnie z wykazem Izby Inżynierów).

Do konstrukcji tunelu najczęściej stosuje się:

– beton w ścianach,

– żelbet w płytowym bądź żebrowym pokryciu.

W przypadku tuneli o małym przekroju najczęściej projektuje się ostatnio w postaci ram żelbetowych, które wykonuje się na mokro lub montuje się z prefabrykatów.

Projekt typowy tunelu

Projekt typowy tunelu wykorzystuje się w przypadku popularnych układów torów i peronów. Można je spotkać np. na mniejszych stacjach pasażerskich i przystankach. Taki tunel wykonuje się dla dowolnej liczby torów i peronów.

Zgodnie z projektem typowym segment zasadniczy, który jest miarodajny dla ustalenia wymiarów i innych segmentów, zaprojektowano jako ramę bezprzegubową. Rozpiętość teoretyczna wynosi 3,3 m, a wysokość obliczeniowa – 2,8 m. 

Formę żelbetowych żeber ma rozpora oraz słupy ramy. W przypadku rozpory wykorzystano beton marki 170. Z kolei w przypadku słupów był to beton marki 250.

Zakotwienie słupów ma miejsce w ławach fundamentowych typu kielichowego. Najczęściej są one prefabrykowane lub wykonuje się je na mokro.

Konstrukcja elementów pośrednich jest taka sama jak segmentów zasadniczych. Segment końcowy jest długi na 1,5 m. Pełni on funkcję przejścia od konstrukcji tunelu do konstrukcji schodów. W świetle jest on szeroki na 4 m. Z tego powodu rozpora posiada odmienny przekrój. Rozpora ta ma 4,6 m długości, a nie 3,66 m jak w przypadku elementu zasadniczego. Konstrukcja segmentu zasadniczego jest zmontowana z oddzielnych elementów prefabrykowanych. Pozostałe segmenty mają taką samą konstrukcję.

Konstrukcja schodów

Konstrukcję schodów dzieli się na dwie części (programy do uprawnień budowlanych). Wyróżnia się:

– element połączeniowy pomiędzy tunelem i schodami,

– schody właściwe.

Elementami prefabrykowanymi są:

– ławy fundamentowe,

– ściany pionowe,

– płyty rozpierające,

– biegi schodowe w postaci odpowiednio wykształtowanej płyty żelbetowej,

– belki policzkowe podtrzymujące biegi.

Kładki dla pieszych

Konstrukcje kładek dla pieszych nad torami dawniej wykonywano ze stali. Najczęściej wykorzystywano do tego szyny, które już nie były odpowiednie do torów. Aktualnie coraz bardziej popularne jest stosowanie konstrukcji żelbetowych zgodnie z typowymi opracowaniami. Opracowania te skupiają się na kładkach, które znajdują się nad torami w obrębie stacji o trzech rozstawach. Rozstawy te wyglądają następująco:

a) 4,9 m – rozstaw na liniach zelektryfikowanych ze względu na słupy trakcyjne na międzytorzu dla peronów położonych na zewnątrz,

b) 9 m i 10,7 m dla peronów wyspowych między torami głównymi.

Uwzględniając skrajnię przy elektryfikacji, spód konstrukcji znajduje się 5,45 m nad główkę szyny.

Konstrukcja złożona jest z elementów prefabrykowanych. Jednocześnie długość belek jest dobrana w ten sposób, że można ją wykorzystać także w przypadku innych rozstawów torów.

Kładka zbudowana jest z dwóch podstawowych części:

1) schodów:

– prowadzą one z poziomu peronu czy terenu na poziom kładki,

– znajdują się równolegle do torów kolejowych po obu stronach torów peronowych,

2) kładki nad torami:

– usytuowana jest prostopadle do torów.

Więcej ciekawostek znajdziesz na naszym blogu!