Przesłanki techniczne i zasada „budynków uniwersalnych”

Ze względów techniczno-ekonomicznych zaleca się stosowanie prefabrykatów w ten sposób, aby różne budynki wiejskie można było montować zgodnie z przeznaczeniem i potrzebami. Całość dzieje się z uwzględnieniem stabilności planu inwestycyjnego (egzamin na uprawnienia budowlane). Jednocześnie użytkownicy wymagają ciągłych zmian w procedurach i technologiach produkcji roślinnej czy zwierzęcej.

Z postępem nauki i techniki związane są bezpośrednio procesy, które zaszły w rolnictwie w ostatnim półwieczu. Mowa tu o:

– zmianach w organizacji gospodarstw,

– wzroście wydajności,

– specjalizacji produkcji w zakresie upraw i hodowli,

– wprowadzeniu nowych odmian i gatunków roślin oraz zwierząt.

Proces industrializacji jest widoczny w rolnictwie. Niedostateczność rozwiązań lub ich wady w zakresie funkcji zabudowy wiejskiej doprowadzają do:

– nieracjonalnego rozwoju gospodarstw indywidualnych,

– marnotrawstwa pracy ludzkiej,

– wzrostu nakładów inwestycyjnych.

W efekcie powoduje to zachwianie równowagi ekonomicznej, na której opiera się produkcja rolnicza. Dlatego też, aby sprostać częstym zmianom technologiczno – produkcyjnym, które spowodowane są zmieniającymi się kierunkami lub przyjmowaniem metod przyrostowych, zabudowa wiejska musi odpowiadać określonym i ciągle zmieniającym się cyklom produkcyjnym. Dążąc do stabilności zamierzeń inwestycyjnych dotyczących określonych grup tematycznych budownictwa wiejskiego, niektórzy projektanci zaczęli stosować tendencję sztywnych „budynków uniwersalnych” (program uprawnienia budowlane).

Zasada ta powoduje, że konieczny jest podział budynków na wsi ze względu na spełnianie warunków użytkowania. W związku z tym powstały dwie podstawowe grupy:

1) budynki ocieplone,

2) budynki nieocieplone, czyli m.in. szopy.

Kolejnym podziałem, który stosuje się w trakcie produkcji roślinnej czy zwierzęcej jest podział na budynki z poddaszami użytkowymi i bez poddaszy. Jeżeli doda się do tego jeszcze określone z góry wymiary budynku, to można zauważyć, że uniwersalizm jest dość mocno ograniczony. W związku z tym nie ma co stosować w pełni „uniwersalnego” budynku dla potrzeb rolnictwa. Spowodowane to jest obecnymi systemami i metodami technologicznymi produkcji roślinnej czy zwierzęcej.

Efekty i skutki typizacji

Można dokładnie przewidzieć skutki typizacji. Wprowadzenie typizacji takich elementów, które są uniwersalne, jest łatwiejsze i mniej ryzykowne. Można tworzyć zestawy, które będą się różnić zarówno technologicznie, jak i wielkościowo. Dzięki temu można przewidzieć konieczność wymiany, rozebrania czy przestawienia. Jest to o wiele lepsze o założenia, że zastosowanie znajdą sztywne budynki, niby uniwersalne. W rzeczywistości są one nieprzydatne. Można się o tym przekonać w bliskiej przyszłości po realizacji (segregator z aktami prawnymi do egzaminu na uprawnienia budowlane).

Często zdarza się tak, że na skutek zmiany kierunku czy metody produkcji należało adaptować powstałe już obiekty na zupełnie nowe cele. W efekcie koszty budowy są podrażane, a dodatkowo zamierzone wymagania technologiczno – funkcjonalne nie są spełnione.

Efekty typizacji mogą przybierać różną formę. Przy badaniu istotne są poniższe przesłanki:

– zmienność wymagań programowych, funkcjonalnych lub konstrukcyjnych, przewidywanych w perspektywie rozwojowej,

– rodzaj i wielkość koncentracji inwestycji,

– liczba stypizowanych, przewidzianych do realizacji przedmiotów w serii oraz ich stopień indywidualności, np. wielkość, kształt czy ciężar,

– miejscowe przyzwyczajenia i ustalenia funkcjonalne oraz rodzaje i program budownictwa,

– możliwości realizacyjne i rozporządzalne materiały.

Główną wytyczną, którą powinno się kierować podczas podejmowania decyzji o wyborze danego przedmiotu lub ich serii przeznaczonych do masowej produkcji przemysłowej, są skutki ekonomiczne (program jednolite akty prawne na egzamin uprawnienia).