W celu wykonania odpowiedniej zaprawy bardzo ważne są jej podawane proporcje. W tym celu wykorzystuje się różne. Proporcje wagowe są najdokładniejszym rodzajem proporcji. Można je wykorzystywać do wszystkich składników w uprzemysłowionych wytwórniach zapraw, czy zakładach prefabrykacyjnych. Oprócz tego możemy wyróżnić proporcję objętościową i ciężarowo-objętościową. Pierwsza z nich nie określa jednoznacznie ilości składników w jednostce objętości zaprawy. Jest to spowodowane zmiennymi ciężarami objętościowymi spoiwa oraz piasku uzależnionymi od sposobu nasypywania, wilgotności, uziarnienia kruszywa czy stopnia miałkości spoiwa. Przez to nie jest ona bardzo dokładna. Dokładniejszą metodą jest proporcja ciężarowo objętościowa. Polega ona na tym, że dane składniki, takie jak cement, wapno hydratyzowane lub hydrauliczne bądź gips dawkowane są w jednostkach 50kg brutto, czyli około 48 kg netto (pełne worki). Piasek natomiast jest podawany odpowiednio na żądaną objętość w drewnianych skrzynkach czy taczkach. Tę proporcję stosuję się najczęściej na zwykłych budowach, gdzie odważanie piasku mogłoby być zbyt kłopotliwe.
Proporcja składników zaprawy
Utrzymywanie proporcji dla piasku suchego i mokrego
Ważnym aspektem proporcji piasku na zaprawę jest fakt, czy jest on mokry czy suchy. Należy pamiętać, że mokry piasek po nasypaniu ma kilka, a nawet kilkanaście procent większą objętość niż piasek suchy. W celu zachowania odpowiedniej proporcji piasku mokrego, należy sprawdzić jaki jest wzrost jego objętości w porównaniu do piasku suchego. Można to przykładowo zrobić poprzez wysuszenie odmierzonej objętości piasku mokrego i powtórne nasypanie. Takie sprawdzenie umożliwia nam uzyskiwanie prawidłowych wyników objętości
Mieszanie składników zapraw
Wyróżniamy dwa sposoby mieszania składników na zaprawy. Jeden z nich polega na ręcznym mieszaniu, natomiast drugi wykorzystuje w tym celu maszyny zwane mieszarkami. Najbardziej rozpowszechnione z nich, mieszarki korytowe, posiadają lekko pochylone koryto z umieszczonym wewnątrz obracającym się mieszadłem łopatkowym. Przykładem takiej mieszarki jest produkcja polska typu KMP-12. W Polsce możemy również spotkać się z mieszarkami miskowymi typu BP-135-E. Dużą zaletą tego rodzaju maszyn jest ich budowa. Składają się one z dwóch części. Jedną stanowi mieszadło wraz z napędem, natomiast drugą dwuudziałowy wózek na którym umieszczane są wymienne miski. Jeden komplet tego rodzaju mieszarki składa się z dwóch wózków wraz z miskami. Takie rozwiązanie ułatwia pracę, ponieważ gdy miska jednego z wózków zostaje napełniona zaprawą, możliwe jest podstawienie drugiego, aby nie przerywać produkcji. Do niedawna wykorzystywane były również mieszarki kielichowe typu FB-3, które obecnie nie są już produkowane
Zaprawy gliniane
Zaprawy gliniane charakteryzują się odpornością na wysoką temperaturę. W praktyce nie stosuje się jednak samej gliny w stanie naturalnym, lecz z różnego rodzaju domieszkami. Wpływają one poprawę właściwości zapraw. Rodzaje domieszek możemy podzielić na dwa główne: domieszki bierne (wypełniające) oraz domieszki aktywne (stabilizujące). Do pierwszych z nich zaliczamy: piasek, sieczkę ze słomy lub siana, paździerze lniane czy plewy. Domieszki tego rodzaju polepszają urabialność, przyśpieszają wysychanie czy zapobiegają powstawaniu pęknięć. Do domieszek aktywnych możemy zaliczyć: cement, wapno zwykłe lub hydrauliczne czy bitumy. Zaprawa z tymi domieszkami jest twardsza, mocniejsza i bardziej odporna na wpływ wody. Po wyschnięciu zaprawa ta może osiągnąć wytrzymałość na ściskanie wynoszącą nawet 4kG/cm2.
Zaprawy gliniane – zastosowanie
Zaprawy gliniane są głównie wykorzystywane na terenach wiejskich do wykonywania polep czy podkładów pod podłogi. Z powodu ognioodporności i odporności na wysoką temperaturę można stosować je również do murowania pieców. Gdy chcemy ją wykorzystać w miejscach narażonych na działanie mrozu, należy pamiętać, aby pracę nie odbywały się podczas miesięcy zimowych, gdyż wpływa to negatywnie na proces schnięcia. Podobny problem pojawiłby się podczas budowania fundamentów z tej zaprawy, dlatego odradza się używania gliny w tym celu. Zaprawa gliniana spaja dobrze ze sobą cegły i bloki surówki, które nie są wypalone. Natomiast słabiej sprawdzi się przy cegłach wypalonych czy kamieniach naturalnych. Należy również uważać w miejscu styku drewnianych części z tymi zrobionymi z zaprawy glinianej, ponieważ są to podłoża podatne powstawaniu grzybów. Częściej wykorzystuje się zaprawy gliniane z odpowiednimi domieszkami, które posiadają lepsze właściwości zwłaszcza te związane z pochłanianiem wilgoci.
