Określenie uziarnienia w przypadku popiołów lotnych przeprowadza się za pomocą analizy mikroskopowej bądź analizy areometrycznej. Pierwsza z analiz polega na pomiarze ziaren popiołu w mikroskopie uzbrojonym w mikrometryczne urządzenie pomiarowe. Z kolei druga z nich polega na pomiarze gęstości roztworu wodnego popiołów w określonych odstępach czasu i obliczeniu z gęstości roztworu uziarnienia pyłów.

Ziarna, które są mniejsze lub większe od tych, które przewiduje się we frakcji lub grupie frakcji, należy określić drogą przesiewu przez odpowiednie sita. Za pomocą metody kwartowania ze średniej próby laboratoryjnej wydziela się próbkę, której wielkość jest odpowiednia. Następnie przesiewa się ją przez sito, które odpowiada największemu i najmniejszemu wymiarowi ziaren frakcji kruszywa (pytania na egzamin ustny do uprawnień).

Przesiewanie jest zakończone wtedy, kiedy przez sito przechodzi maksymalnie 1% całej próbki w ciągu 1 minuty. Badanie dla kruszywa w stanie luźno usypanym i dla kruszywa w stanie zagęszczonym przeprowadza się w ten sam sposób.

Naczynie pomiarowe napełnia się kruszywem w sposób jak wyżej. Następnie zanurza się je w wodzie tak, żeby poziom wody był na poziomie 20 mm powyżej pokrywy naczynia. Po czterogodzinnym nasycaniu naczynie pomiarowe wyjmuje się, wylewa wodę i odwraca go do góry dnem. Zostawia się je na 30 minut, żeby woda spłynęła z kruszywa. Kolejnym krokiem jest zważenie naczynia z kruszywem.

Do naczynia, w którym znajduje się nasycone wodą kruszywo, należy wlać wodę do poziomu górnej krawędzi. Nie można zapomnieć o usunięciu pęcherzyków powietrza, które przylegają do kruszywa. Ponownie waży się naczynie z kruszywem i wodą.

Określenie nasiąkliwości

Aby określić nasiąkliwość, próbkę kruszywa przemywa się wodą i suszy do stałego ciężaru w temperaturze 105 ± 2°C. Badanie nasiąkliwości można przeprowadzić po 1, 6, 24 i 48 godz. Określić można także nasiąkliwość całkowitą, tj. do stałego ciężaru.

Próbkę, którą wysuszono i ostudzono należy zważyć i włożyć do naczynia z wodą, która ma temperaturę otoczenia. Ważne jest, żeby poziom wody znajdował się co najmniej 20 mm powyżej powierzchni ziaren kruszywa. Należy wymieszać w wodzie kruszywo (uprawnienia budowlane – egzamin). Wykonuje się to kilka razy, aby udało się usunąć pęcherzyki powietrza. W sytuacji, kiedy badane jest kruszywo lżejsze od wody, na kruszywo należy założyć obciążoną siatkę drucianą. Dzięki temu kruszywo nie wypłynie.

Kruszywo pozostawia się w wodzie na określony czas. Następnie wyjmuje się je na sito, którego oczka są mniejsze od najmniejszego ziarna. Sito powinno się ustawić pod kątem 45°. Kruszywo powinno znajdować się na sicie przez okres od 10 minut do 4 godzin. W przypadku dłuższego okresu sito należy przykryć podwójną wilgotną szmatką flanelową. Ważne jest, żeby szmatka nie stykała się z ziarnami kruszywa.

Miarodajnym wynikiem jest średnia arytmetyczna z co najmniej dwóch oznaczeń, które nie różnią się między sobą bardziej niż o 1%. Należy również podawać czas nasycania próbki (uprawnienia budowlane – egzamin).

Kolejne badania

Kolejne badanie przeprowadza się na zaprawie, która składa się ze:

– spoiwa,

– kruszywa,

– wody o ustalonej proporcji.

Kiedy rozdrobni się próbkę w ten sposób, żeby przechodziła przez sito o średnicy oczek 20 mm, należy wykonać zaprawę. Dokładna ilość składników dobierana jest za pomocą próbnych zarobów do uzyskania konsystencji gęstoplastycznej.

W momencie, kiedy wypełni się pierścienie Le Chateliera, a próbki zostaną zagęszczone, należy dokonać pomiaru rozstawu igieł z dokładnością do 0,2 mm. Po 4 godzinach próbki oraz pierścienie są naparzane niskoprężnie i ponownie mierzone. Badanie to przeprowadza się na trzech próbkach.

Kolejnym krokiem jest uformowanie z zaprawy o konsystencji gęstoplastycznej 6 beleczek o wymiarach 4x4x16 cm. Zaprawę należy zagęścić przez ubijania. W formach, w których znajdują się beleczki, powinny być otwory na umieszczenie w obu końcach odpowiednich czopików. Beleczki w formach przechowuje się przez dwie doby w temperaturze 18°C, po czym wyjmuje się je i dokonuje pomiaru. Następnie beleczki poddaje się naparzaniu niskoprężnemu. Po zakończeniu naparzania wykonuje się następny pomiar.

Więcej ciekawostek znajdziesz na naszym blogu!