Drewno należy do grona najstarszych materiałów budowlanych w budownictwie mostowym (egzamin ustny uprawnienia budowlane – pytania). Jest ono podstawowym budulcem w przypadku krajów, w których jest mnóstwo lasów.
Mosty drewniane
Nawierzchnię mostów z drewna buduje się z bali. Rzadko kiedy nawierzchnia jest zrobiona z tłucznia czy asfaltu. Nawierzchnia z bali zbudowana jest z:
– warstwy górnej, którą szczelnie układa się z drewna miękkiego,
– warstwy dolnej, która powstaje z drewna twardszego.
Nawierzchnię z bali w przypadku mostów leżajowych można układać od razu na dźwigarach głównych bądź na poprzecznicach. W przypadku bardziej złożonych konstrukcji mostów (np. mosty wieszarowe), należy zastosować poprzecznice, które wiąże się ze sobą balami i podłużnicami. Dzięki temu powstaje sprężysty ruszt, który opiera się na dźwigarach głównych.
Podpory drewniane
Jarzma to podpory drewniane. Zbudowane są z:
– pali,
– oczepów bądź podwalin,
– kleszczy poziomych,
– krzyży stężających,
– kaszyc (czasami), czyli skrzyń, które wypełnia się kamieniami.
Wyróżnia się jarzma:
– wbijane,
– stawiane na fundamencie,
– kaszycowe,
– nasadzone.
Jarzma wbijane są z jednego bądź kilku szeregów pali, które wbija się pionowo lub ukośne. Pale ukośne zabezpieczają przed siłami poziomymi i z tego powodu stosuje się je w jarzmach mostów drogowych zastrzałowych lub rozporowych. Pale należy połączyć u góry oczepem, który leży ponad najwyższym stanem wody. Kleszczami ściąga się je na wysokości małej wody. Po obu stronach należy również zastosować pale ukośne, które przenoszą siły poziome poprzeczne do mostu (materiały do egzaminu na uprawnienia budowlane). Jarzma nasadzone powstają w sytuacji, kiedy jarzma wysokie wymagają pale o długości powyżej 12 m i trzeba je połączyć z dwóch części.
Jarzma na legarach znajdują zastosowanie tam, gdzie płytko pod dnem rzeki występuje grunt skalisty i niemożliwe jest, żeby wbić pale na odpowiednią głębokość. Legary należy ułożyć ok. 1,5 m pod dnem rzeki, dopiero później można ułożyć na nich jarzma, które zasypuje się kamieniami do poziomu dna rzeki. Jest to rozwiązanie idealne do płytkich rzek, które charakteryzują się łagodnym nurtem i nie dochodzi do rozmywania dna.
W sytuacji, kiedy buduje się jarzmo lądowe, które ma przetrwać dłuższy okres czasu, powinno oprzeć się go poprzez podwalinę na cokole murowanym. Jarzma kratowe stosuje się w przypadku bardzo wysokich mostów, które ustawia się na cokołach murowanych, które sięgają powyżej stanu wody.
Jarzma kaszycowe
Kaszycowe jarzma buduje się w głębszych rzekach, w których istnieje możliwość rozmycia dna, a struktura skalista gruntu nie pozwala na wbijanie pali. Kaszyca to drewniana skrzynia, która ma ściany zewnętrzne i ścianki poprzeczne. Umiejscawia się je na równym dnie i wypełnia kamieniami. Kaszyce powinno się powiązać w podłoże poprzez:
– wbicie krótkich pali,
– obniżenie posadowienia skrzyń przez rozkucie,
– wybagrowanie dna na głębokość 0,5 m.
Przyczółki drewniane
Przyczółki drewniane należą do budowli o bardzo nietrwałym charakterze (jak wygląda egzamin na uprawnienia budowlane). Mogą one być używane przez krótki czas jako prowizoryczne. Wyróżnia się przyczółki:
– palowe ze ścianą zakładaną,
– ukryte w nasypie,
– kaszycowe.
Przyczółki palowe ze ścianką zakładaną buduje się z:
– jarzma, które dźwiga skrajne przęsło,
– ścianki, która podtrzymuje nasyp ziemny.
W sytuacji, kiedy ścianka jest wysoka na ponad 2 m, pale muszą być zakotwione. Do zakotwienia wykorzystuje się drewniane kotwy, które składają się z kleszczy, które obejmują pal kotwiący. Pal powinno się wbić poza płaszczyzną odłamu.
Konstrukcja palowa jest nieekonomiczna dla wysokich przyczółków. Spowodowane to jest znacznym parciem ziemi. Wówczas wykorzystuje się przyczółki zatopione w nasypie. Składają się one z dwóch pojedynczych jarzm oraz lekkiej konstrukcji nośnej.
