W normie PN-EN 12151:2007 pojawia się termin „dozowanie składników” (programy do uprawnień architektonicznych). Dotyczy on zespołu maszyn i urządzeń, których zadaniem jest przygotowanie niezbędnych składników mieszanki w odpowiednich proporcjach. Wykorzystuje się do tego celu urządzenia dozujące. Urządzeniami dozującymi są urządzenia, których zadaniem jest zapewnienie odpowiednich proporcji składników mieszanki. Do tego celu wykorzystuje się:
– zawory,
– zasuwy wagowe i objętościowe.
Osiągnięcie optymalnych wyników technologicznych betonów zależy przede wszystkim od jakości sprzętu dozującego. Z tego też powodu należy zwrócić uwagę na dokładność urządzeń, żeby udało się spełnić i utrzymać odpowiednie tolerancje. Dokładność takiego sprzętu powinna być minimum klasy III, co jest zgodne z normą PN-EN-45501:1999. Liczba działek elementarnych powinna wynosić:
– dla domieszek n > 1000,
– dla cementu, kruszyw, wody i dodatków n > 500.
Mieszanka betonowa
Klasa III systemu dozującego
Zgodnie z normą PN-EN 45501:1999 klasa III powinna spełnić takie wymagania jak:
a) standardowy węzeł produkcji mieszanki betonowej powinien być wyposażony w wagi do:
– kruszywa,
– cementu,
– wody,
– dodatków.
b) w przypadku sterów:
– dozowniki są elektroniczne,
– uruchamianie odbywa się pneumatycznie,
c) praktycznie każdy węzeł, który jest nowoczesny, posiada klimatyzowaną kabinę sterującą (nauka do uprawnień budowlanych),
d) w kabinie sterującej montuje się pulpit sterowniczy, który wyposażony jest w:
– informatyczne urządzenia sterujące,
– komputer przemysłowy z pakietem oprogramowania, który zawiera w sobie oprogramowania, które opracowały specjalistyczne firmy.
Oprogramowanie to pozwala na:
– pomiar wskaźników konsystencji mieszanki,
– automatyczny tok naważania według zadanej receptury wraz z harmonogramem mieszania składników (zadany czas mieszania),
– możliwość ustawienia produkcji z wyprzedzeniem,
– zarządzanie systemem załadunku kruszyw i cementu,
– archiwizację danych produkcyjnych,
– nadzór przebiegu produkcji i kontrolę manualną węzła betoniarskiego,
– kontrolę i rejestr produkcji na ekranie z możliwością wydruku,
– wizualizację procesu na monitorze,
– konserwację zapobiegawczą maszyn,
– rejestr kwitów dostaw, dostawców, klientów,
– informację o innych danych, według potrzeb użytkownika,
– edycję folderów w różnych formatach,
– kontrolę stanu magazynów surowców,
– parametry surowców, w tym wilgotności kruszyw.
System sterujący odpowiedzialny jest również za nadzór nad bezpieczeństwem węzła (uprawnienia architektoniczne – egzamin). Jeżeli dojdzie do jakiejkolwiek awarii czy przekroczenia dopuszczalnych parametrów bezpieczeństwa któregoś z urządzeń dyspozytor jest z automatu informowany o tym. Kolejnym krokiem jest wyłączenie zagrożonego urządzenia. Warto pamiętać o tym, że komputerowy system sterowania jest zdublowany manualnym systemem. Jest to swego rodzaju zabezpieczenie, gdyby doszło do awarii pierwszego systemu.
Urządzenia do mieszania betonu
Urządzenia, które służą do wytwarzania mieszanki betonowej muszą spełniać poniższe wymagania. Muszą one:
– umożliwiać bardzo szybkie doprowadzenie do stanu jednorodnego rozmieszczenia składników mieszanki oraz to, by cała masa miała jednakowe właściwości,
– umożliwiać usunięcie mieszanki z urządzenia bez naruszenia jednolitości mieszanki,
– zapewniać łatwość obsługi,
– gwarantować dużą wydajność,
– charakteryzować się małym zużyciem energii.
Składniki betonu miesza się w tzw. mieszalniku. Maszyny, które wykorzystuje się do produkcji mieszanki betonowej dzieli się w zależności od stopnia wyposażenia mieszalnika w urządzenia współpracujące. Zgodnie z tym podziałem istnieją betoniarki oraz betonownie. Zgodnie z normą EN 12151:2007 betoniarki to maszyny i urządzenia, w których miesza się niezbędne surowce z wodą lub bez oraz z dodatkami lub bez nich. Z kolei w betoniarce wytwarza się mieszankę betonową oraz zaprawę (egzamin na uprawnienia architektoniczne).
