– bezpośrednie (płytkie) – pod budynkiem znajduje się warstwa nośna gruntu,
– głębokie (pośrednie) – w sytuacji, gdy grunt nośny jest głęboko; takimi fundamentami są studnie, pale czy kesony.
Konstrukcje
Na fundamentach oparcie znajdują mury fundamentowe lub słupy. Z kolei na nich opiera się:
– ściany bądź słupy wyższej kondygnacji,
– stropy,
– ściany działowe,
– dach,
– inne elementy budynku.
Stosowane materiały
Na wszystkie wybudowane budynki działają różne siły. Zalicza się do nich m.in.:
– ciężar własny elementów budynku,
– obciążenia użytkowe,
– ciężar śniegu,
– parcie wiatru.
Materiały, które wykorzystuje się w budownictwie różnią się od siebie gęstością pozorną. Z kolei od położenia geograficznego zależy parcie wiatru oraz ciężar śniegu (egzamin ustny uprawnienia budowlane – pytania).
Zgodnie z normą państwową PN-64/B-02009 – „Obciążenia w obliczeniach statycznych. Obciążenia stałe i zmienne” obciążenia, które działają na budynek można podzielić na:
1) stałe – zalicza się do nich ciężary:
– własne konstrukcji budowlanych,
– stałych elementów wyposażenia,
– niektórych urządzeń,
– gruntu,
2) zmienne – to obciążenia, w których zmienia mogą ulegać wielkość, położenie lub kierunek działania, dzielą się one na:
a) długotrwałe,
b) krótkotrwałe,
c) wyjątkowe.
Konstrukcja budynków
Układ konstrukcyjny budynku to zespół jego wszystkich części:
– fundamentów,
– elementów szkieletu lub ścian,
– stropów.
Zadaniem tych części jest przeniesienie na grunt wszystkich obciążeń stałych i zmiennych, które działają na budynek. Na początku opracowywanie projektu powstaje koncepcja konstrukcji budynku. W projekcie tym należy wziąć pod uwagę:
– potrzeby technologiczne i użytkowe,
– wielkości obciążeń przewidywanych w budynku,
– możliwości materiałowe i realizacyjne.
Ze względu na konstrukcję można podzielić na budynki:
– ze ścianami nośnymi monolitycznymi lub prefabrykowanymi,
-o konstrukcji szkieletowej,
– o konstrukcji mieszanej.
Zadaniem stropów, które pojawiają się we wszystkich konstrukcjach jest przekazywanie obciążenia na ściany nośne lub na podciągi szkieletu. Są one umiejscowione podłużnie lub poprzecznie do osi podłużnej budynku (nauka do uprawnień architektonicznych). Na tej podstawie można wyróżnić trzy układy konstrukcyjne budynków:
a) podłużny:
– ściany nośne lub podciągi szkieletu są równoległe do osi podłużnej budynku,
– dzielą one budynki wielokondygnacyjne i parterowe na trakty, a budynki halowe na nawy,
– stropy opierają się na ścianach budynku i rozpięte są w kierunku poprzecznym,
– budynki ze ścianami nośnymi podłużnymi można podzielić na jedno-, dwu- lub trzytraktowe,
– hale dzieli się na jedno-, dwu- lub wielonawowe,
b) poprzeczny:
– ściany nośne lub podciągi są prostopadłe do osi podłużnej budynku,
– dzielą budynek na segmenty,
c) krzyżowy:
– stropy opierają się na ścianach podłużnych i poprzecznych.
W budownictwie tradycyjnym najczęściej wykorzystywało się monolityczne ściany nośne. Wówczas stropy opierają się na ścianach podłużnych i wewnętrznych. Minusem takiego rozwiązania było przede wszystkim to, że podczas budowy zużywano dużo materiałów, a w szczególności na ściany nośne. Aktualnie ściany monolityczne wielokondygnacyjnych budynków robione są najczęściej z betonu w specjalnych deskowaniach ślizgowych bądź przestawnych.
Rodzaje konstrukcji
Konstrukcje szkieletowe wykonuje się jako żelbetowe monolityczne lub prefabrykowane. Znajdują zastosowanie głównie w budynkach wielokondygnacyjnych oraz halach przemysłowych (pytania na egzamin ustny do uprawnień).
Różnica pomiędzy szkieletami stalowymi budynków wielokondygnacyjnych a szkieletami żelbetowymi jest taka, że szkielety stalowe nie mają sztywnych węzłów. Sztywność budowli powstaje dzięki dodatkowym elementom konstrukcyjnym, które nazywają się stężeniami.
Z kolei budynki, które charakteryzują się konstrukcją mieszaną wykonuje się jako:
– żelbetowo-murowe,
– żelbetowo-stalowe,
– stalowo-murowe,
– drewniano-murowe.
W ich przypadku zastosowanie może znaleźć układ konstrukcyjny podłużny i poprzeczny. Wówczas zadaniem ścian nośnych zewnętrznych jest przejęcie części obciążenia od dachu i stropów. Reszta obciążenia zostaje przejęta przez słupy lub nośne ściany wewnętrzne.
