Nie daj się oszukać! Jak sprawdzić, czy elektryk ma uprawnienia?

Zlecając prace przy instalacjach elektrycznych, powierzamy komuś odpowiedzialność za nasze bezpieczeństwo. Wydaje się oczywiste, że zatrudniony fachowiec powinien posiadać odpowiednie kwalifikacje, ale… czy zawsze tak jest? W tym poradniku pokażemy, jak sprawdzić czy elektryk ma uprawnienia, na co zwrócić uwagę przy weryfikacji dokumentów i dlaczego nie warto pomijać tego kroku.

Dlaczego warto sprawdzać uprawnienia elektryka?

Zatrudnienie elektryka to poważna decyzja – od jakości jego pracy zależy bezpieczeństwo całego budynku, a nierzadko także zdrowie i życie ludzi. Dlatego sprawdzenie uprawnień elektryka to nie tylko rozsądne działanie, ale wręcz wymóg prawny, który dotyczy każdego zleceniodawcy – czy to firmy, dewelopera, zarządcy budynku czy osoby prywatnej.

Czy muszę weryfikować uprawnienia elektryka?

Tak – i to bez wyjątku. Weryfikacja uprawnień elektryka jest obowiązkowa zarówno dla pracodawców, jak i klientów indywidualnych. Dotyczy to wszystkich sytuacji, w których zlecane są prace przy instalacjach i urządzeniach elektroenergetycznych, niezależnie od ich skali – od prostych napraw po rozbudowane systemy zasilania.

Zgodnie z przepisami, uprawnienia SEP (czyli Stowarzyszenia Elektryków Polskich) są wymagane do legalnego wykonywania większości prac w zakresie eksploatacji i dozoru. Ich ważność trzeba regularnie odnawiać – co 5 lat – zdając egzamin przed komisją kwalifikacyjną. Brak aktualnego świadectwa kwalifikacyjnego SEP oznacza brak możliwości legalnego wykonywania prac przy urządzeniach elektroenergetycznych.

Weryfikacja powinna być przeprowadzana:

• przed zatrudnieniem elektryka,
• przed podpisaniem umowy na wykonanie instalacji elektrycznej,
• przy audytach BHP i odbiorach instalacji,
• w razie wątpliwości co do ważności uprawnień SEP.

Można to zrobić m.in. poprzez sprawdzenie ważności i numeru uprawnień SEP w dokumentach przedstawionych przez wykonawcę lub – coraz częściej – sprawdzić uprawnienia SEP online, korzystając z oficjalnych rejestrów.

Co grozi za brak uprawnień SEP u elektryka?

Brak ważnych uprawnień SEP u osoby wykonującej prace przy instalacjach to poważne naruszenie przepisów prawa, za które odpowiada zarówno elektryk, jak i jego zleceniodawca.

Konsekwencje dla pracodawcy lub zlecającego:

• Grzywny od 1000 zł do 30 000 zł – nakładane przez Państwową Inspekcję Pracy za dopuszczenie do pracy osoby bez kwalifikacji.
• Odpowiedzialność karna – np. z art. 220 Kodeksu karnego, jeśli życie lub zdrowie osób zostało narażone wskutek niewłaściwie wykonanych prac.
• Odszkodowania – w razie wypadku z udziałem pracownika bez uprawnień, to pracodawca może być zmuszony do pokrycia kosztów leczenia, rehabilitacji czy zadośćuczynienia.
• Brak odbioru instalacji – nadzór budowlany może odmówić odbioru prac wykonanych przez osobę nieposiadającą kwalifikacji SEP G1.
• Utrata gwarancji i odszkodowania z polisy – firmy ubezpieczeniowe mogą odmówić wypłaty, jeśli do szkody doszło wskutek działania osoby bez kwalifikacji.

Konsekwencje dla samego elektryka:

• Zakaz wykonywania zawodu – osoba bez uprawnień SEP nie ma prawa pracować przy urządzeniach i instalacjach elektroenergetycznych.
• Odpowiedzialność cywilna i karna – za szkody, wypadki i zagrożenia wynikające z nielegalnie wykonanych prac.
• Ryzyko braku ubezpieczenia – w razie wypadku może nie przysługiwać mu odszkodowanie.

Jakie ryzyko niesie zatrudnienie osoby bez kwalifikacji?

Zatrudnienie elektryka bez odpowiednich uprawnień to decyzja, która może kosztować więcej niż się początkowo wydaje. Oto główne zagrożenia:

1. Bezpieczeństwo instalacji pod znakiem zapytania
Osoba nieposiadająca aktualnych kwalifikacji nie zna obowiązujących norm i przepisów BHP. Może nieumiejętnie wykonać połączenia, dobrać niewłaściwe zabezpieczenia lub nie uwzględnić przeciążeń. Skutki? Porażenie prądem, pożar, awaria całej instalacji.

2. Problemy formalno-prawne
Prace wykonane przez osobę bez świadectwa kwalifikacyjnego SEP mogą zostać zakwestionowane przez inspektora nadzoru lub ubezpieczyciela. W praktyce oznacza to, że instalacja może zostać uznana za nieważną i będzie trzeba ją wykonać od nowa – już przez elektryka z uprawnieniami.

3. Odpowiedzialność za skutki finansowe i karne
W przypadku pożaru, porażenia czy awarii – odpowiedzialność spada na zleceniodawcę. Może to oznaczać konieczność pokrycia odszkodowania z własnej kieszeni.

4. Niższa jakość i trwałość wykonanych prac
Brak doświadczenia i aktualnej wiedzy technicznej może skutkować niestabilnym działaniem instalacji. Z czasem pojawią się przeciążenia, przepięcia, awarie – a ich naprawa będzie kosztowna i czasochłonna.

---

Jakie uprawnienia elektryczne powinien posiadać fachowiec?

Nie ma kompromisów, jeśli chodzi o bezpieczeństwo przy pracy z prądem. Każdy fachowiec, który zajmuje się montażem, naprawą czy konserwacją instalacji elektrycznych, musi posiadać odpowiednie uprawnienia SEP, potwierdzone świadectwem kwalifikacyjnym wydawanym przez Stowarzyszenie Elektryków Polskich. Brak tych kwalifikacji to nie tylko ryzyko techniczne, ale też poważne konsekwencje prawne – zarówno dla samego wykonawcy, jak i zleceniodawcy.

Rodzaje uprawnień elektrycznych – co powinien posiadać fachowiec

Uprawnienia SEP (czyli uprawnienia energetyczne) są obecnie najczęściej wymaganym dokumentem dla osób wykonujących prace przy urządzeniach, instalacjach i sieciach elektroenergetycznych. Wydawane są po odbyciu szkolenia SEP oraz zdaniu egzaminu kwalifikacyjnego przed komisją. Oto podstawowy podział:

Podstawowe grupy uprawnień SEP:

• G1 – uprawnienia elektryczne: praca przy instalacjach elektroenergetycznych, m.in. montaż, obsługa, konserwacja, naprawa i pomiary urządzeń zasilanych energią elektryczną.
• G2 – uprawnienia cieplne: praca przy urządzeniach i sieciach cieplnych, np. kotłach, wymiennikach ciepła, instalacjach grzewczych.
• G3 – uprawnienia gazowe: praca przy instalacjach gazowych, urządzeniach do przesyłu i spalania gazu.

W ramach każdej z tych grup można uzyskać uprawnienia w dwóch zakresach:

• E – Eksploatacja: pozwala na samodzielne wykonywanie prac instalacyjnych i eksploatacyjnych.
• D – Dozór: uprawnia do nadzorowania osób wykonujących prace oraz do sporządzania dokumentacji, odbiorów, instrukcji itp.

Najczęściej poszukiwanym dokumentem przez pracodawców jest SEP G1 w zakresie eksploatacji (E), ponieważ to on obejmuje większość typowych zadań związanych z obsługą instalacji elektrycznych w domach i firmach.

Przykładowe sytuacje wymagające posiadania SEP G1:

• montaż rozdzielni elektrycznej w budynku jednorodzinnym,
• wykonywanie pomiarów rezystancji izolacji,
• konserwacja oświetlenia ulicznego,
• naprawa zasilania w zakładzie przemysłowym.

SEP G1, G2, G3 – co oznaczają?

Choć wiele osób kojarzy uprawnienia SEP głównie z elektryką, warto wiedzieć, że zakres kwalifikacji obejmuje trzy grupy – każda dotyczy innego typu urządzeń i instalacji. Oto ich krótkie omówienie:

SEP G1 – uprawnienia elektryczne

To najważniejsze i najczęściej wymagane uprawnienia dla każdego, kto pracuje z prądem. Umożliwiają pracę przy:

• instalacjach domowych i przemysłowych,
• sieciach niskiego i średniego napięcia (do i powyżej 1 kV),
• oświetleniu zewnętrznym i ulicznym,
• urządzeniach elektroenergetycznych, transformatorach,
• instalacjach odgromowych,
• aparaturze kontrolno-pomiarowej.

Obejmują cały zakres prac: obsługę, konserwację, montaż, naprawy, pomiary i demontaż. Weryfikacja posiadania uprawnień SEP G1 to obowiązek zleceniodawcy – można sprawdzić numer SEP elektryka i jego ważność w dokumentach lub, jeśli to możliwe, w rejestrze uprawnionych elektryków.

SEP G2 – uprawnienia cieplne

Pozwalają na pracę przy:

• kotłach wodnych i parowych,
• urządzeniach grzewczych i wentylacyjnych,
• sieciach cieplnych i wymiennikach,
• turbinach parowych i instalacjach przemysłowych wykorzystujących ciepło.

To uprawnienia potrzebne w pracy np. konserwatorów kotłowni, techników HVAC, instalatorów CO.

SEP G3 – uprawnienia gazowe

Obejmują pracę przy:

• sieciach i instalacjach gazowych,
• urządzeniach do spalania paliw gazowych,
• instalacjach przemysłowych opartych na gazie,
• urządzeniach do przetwarzania i magazynowania gazu.

Wymagane m.in. przez monterów i serwisantów kotłów gazowych, instalatorów gazowych oraz osoby obsługujące instalacje zbiornikowe.

---

Gdzie sprawdzić, czy elektryk ma uprawnienia SEP?

Zatrudniasz fachowca do instalacji elektrycznych i chcesz mieć pewność, że wszystko odbędzie się zgodnie z prawem? Dobrze trafiłeś. Sprawdzenie uprawnień elektryka to absolutna konieczność – zwłaszcza że legalność uprawnień SEP warunkuje nie tylko jakość, ale też bezpieczeństwo całej instalacji. Choć nie ma ogólnodostępnego rejestru online, istnieją skuteczne sposoby weryfikacji. Poniżej rozkładamy wszystko na czynniki pierwsze.

Jakie dane są potrzebne do weryfikacji uprawnień SEP?

Aby zweryfikować, czy elektryk ma odpowiednie uprawnienia SEP, nie wystarczy imię i nazwisko. Potrzebujesz konkretnych danych, które pozwolą zidentyfikować osobę w systemie komisji egzaminacyjnej lub potwierdzić autentyczność świadectwa kwalifikacyjnego SEP.

Najczęściej wymagane dane:

• Imię i nazwisko elektryka
• Numer PESEL lub data urodzenia
• Numer certyfikatu SEP (znajduje się w tzw. książeczce uprawnień)
• Rodzaj uprawnień (np. G1 Eksploatacja, G1 Dozór, G2, G3)
• Data wydania certyfikatu

Te informacje są niezbędne przy kontakcie z komisją SEP, a także do weryfikacji dokumentu na miejscu. Certyfikowany elektryk powinien mieć je zawsze przy sobie. Jeśli ich nie chce pokazać, masz prawo się nie zgodzić na wykonanie prac.

Jakie dane można sprawdzić w rejestrze SEP?

Na ten moment Stowarzyszenie Elektryków Polskich nie prowadzi publicznie dostępnego, scentralizowanego rejestru online. Nie oznacza to jednak, że nie możesz sprawdzić uprawnień – po prostu procedura wygląda nieco inaczej.

Co możesz zweryfikować w ramach kontaktu z komisją SEP:

• Imię i nazwisko posiadacza uprawnień
• Numer oraz rodzaj uprawnień SEP (np. SEP G1 E, G2 D, G3 E)
• Datę wydania i datę ważności uprawnień
• Numer komisji kwalifikacyjnej, która wystawiła certyfikat

To pozwala ustalić, czy uprawnienia elektryczne są nadal ważne, a dany numer SEP elektryka rzeczywiście został przypisany tej konkretnej osobie. Warto pamiętać, że komisje nie udostępniają pełnych danych osobowych – potwierdzają jedynie zgodność dokumentu z bazą.

Weryfikacji możesz dokonać:

• Telefonicznie lub mailowo, kontaktując się z daną komisją SEP (numer znajdziesz na certyfikacie).
• Bezpośrednio, analizując książeczkę uprawnień – dokument powinien być opieczętowany, podpisany i zawierać datę ważności.

Jak sprawdzić ważność i numer uprawnień SEP?

Najczęściej stosowany i najprostszy sposób to osobista weryfikacja książeczki uprawnień SEP. To podstawowy dokument, który każdy elektryk z SEP powinien okazać bez oporu.

1. Sprawdzenie ważności uprawnień SEP

Uprawnienia SEP są ważne przez 5 lat od daty wystawienia. Aby je odnowić, trzeba ponownie przystąpić do egzaminu kwalifikacyjnego. Informacje o terminie ważności znajdziesz w książeczce w postaci zapisu typu:

„Ważne do: 03.2029”
„Wydano dnia: 04.03.2024”

Brak aktualizacji oznacza, że świadectwo straciło moc prawną, a osoba nie ma prawa wykonywać prac przy instalacjach i sieciach elektroenergetycznych.

2. Sprawdzenie numeru uprawnień SEP

Każdy certyfikat posiada swój indywidualny numer, który zawiera:

• Grupę i rodzaj uprawnień – np. G1 E (eksploatacja), G1 D (dozór)
• Numer komisji egzaminacyjnej
• Kolejny numer certyfikatu
• Rok wydania

Przykład:

G1/E/720/015/24
(G1 Eksploatacja, komisja nr 720, certyfikat nr 015, rok 2024)

Znając numer, możesz z łatwością skontaktować się z komisją, która wystawiła dokument, i uzyskać potwierdzenie autentyczności. To szczególnie przydatne, gdy masz podejrzenia co do oryginalności certyfikatu.

3. Procedura weryfikacji – krok po kroku

1. Poproś elektryka o okazanie świadectwa kwalifikacyjnego SEP.
2. Sprawdź numer, rodzaj i termin ważności uprawnień.
3. Jeśli masz wątpliwości – skontaktuj się z komisją SEP na podstawie numeru certyfikatu.
4. Podaj niezbędne dane identyfikacyjne (imię, nazwisko, PESEL, numer uprawnień).
5. Otrzymasz informację, czy dokument jest autentyczny i aktualny.

---

Jak wygląda świadectwo SEP i jak je zweryfikować?

Każdy elektryk z SEP, który wykonuje prace przy instalacjach i urządzeniach elektroenergetycznych, powinien posiadać ważne świadectwo kwalifikacyjne SEP. To nie jest symbol prestiżu, a wymóg prawny, potwierdzający posiadanie odpowiednich kwalifikacji do wykonywania prac w zakresie eksploatacji i dozoru. Jeśli zastanawiasz się, jak sprawdzić czy elektryk ma uprawnienia – to właśnie od tego dokumentu należy zacząć.

Jak wygląda świadectwo kwalifikacyjne SEP?

Świadectwo kwalifikacyjne SEP to oficjalny dokument wystawiany przez komisję egzaminacyjną, najczęściej działającą w ramach Stowarzyszenia Elektryków Polskich (SEP), ale też SIMP, PSE czy NOT. Dokument ten ma formę papierową i pełni funkcję certyfikatu potwierdzającego kwalifikacje elektryka.

Co zawiera świadectwo kwalifikacyjne SEP?

Na świadectwie znajdziesz szereg informacji potwierdzających legalność uprawnień elektryka, m.in.:

• Imię i nazwisko, data i miejsce urodzenia
• Numer PESEL lub (w przypadku cudzoziemców) numer dokumentu tożsamości
• Adres zamieszkania lub adres korespondencyjny
• Rodzaj uprawnień SEP (G1 – elektryczne, G2 – cieplne, G3 – gazowe)
• Zakres uprawnień: E – eksploatacja, D – dozór
• Numer i data wydania certyfikatu
• Data ważności uprawnień SEP (zwykle 5 lat)
• Nazwa i numer komisji kwalifikacyjnej
• Podpis oraz pieczęć komisji

Każdy, kto zdał egzamin i otrzymał certyfikat SEP, powinien posiadać to świadectwo fizycznie – jako tzw. „książeczkę SEP”. To właśnie ten dokument należy sprawdzić, gdy chcemy mieć pewność, że mamy do czynienia z certyfikowanym elektrykiem.

Jak sprawdzić ważność uprawnień SEP?

Ważność uprawnień SEP nie jest bezterminowa. W Polsce każde świadectwo kwalifikacyjne wydawane jest na okres 5 lat od dnia egzaminu. Po upływie tego terminu konieczne jest ponowne przystąpienie do egzaminu przed komisją kwalifikacyjną.

Jak zweryfikować ważność uprawnień?

1. Sprawdź datę wydania i datę ważności na świadectwie – znajduje się ona zazwyczaj na ostatniej stronie dokumentu.
2. Upewnij się, że nie minął termin ważności uprawnień SEP.
3. W przypadku wątpliwości (np. brak dokumentu, nieczytelny zapis), skontaktuj się z komisją egzaminacyjną, która wystawiła świadectwo – potrzebne będą dane osobowe elektryka i numer certyfikatu.

Jeśli świadectwo zostało zgubione, możliwe jest uzyskanie duplikatu lub pisemnego potwierdzenia, że dana osoba posiadała (lub nadal posiada) uprawnienia SEP w określonym zakresie.

Elementy świadectwa kwalifikacyjnego – co musi zawierać?

Nie każdy dokument z pieczątką to legalne świadectwo SEP. Dlatego, aby sprawdzenie uprawnień elektryka było skuteczne, warto wiedzieć, co powinno się znaleźć na prawidłowym świadectwie kwalifikacyjnym.

Każde świadectwo SEP musi zawierać:

Element	Opis
Dane osobowe	Imię i nazwisko, data i miejsce urodzenia, PESEL lub dokument tożsamości
Adres	Stały adres zamieszkania i/lub adres korespondencyjny
Numer certyfikatu	Indywidualny numer uprawnień oraz numer komisji egzaminacyjnej
Rodzaj uprawnień	Grupa: G1 (elektryczne), G2 (cieplne), G3 (gazowe) oraz zakres: E (eksploatacja), D (dozór)
Data ważności	Zwykle 5 lat od daty egzaminu – po tym czasie uprawnienia wygasają
Zakres prac	Jakie czynności może wykonywać elektryk (np. montaż, konserwacja, pomiary, obsługa)
Podpis i pieczęć	Komisji kwalifikacyjnej, która przeprowadziła egzamin

Dokument powinien być czytelny, kompletny i opatrzony oryginalnymi podpisami oraz pieczęciami. Jeśli cokolwiek wzbudza Twoją wątpliwość – np. brak numeru SEP, brak daty ważności lub rozmyta pieczątka – skontaktuj się bezpośrednio z komisją.

---

Czy każdy elektryk ma uprawnienia SEP?

W teorii mogłoby się wydawać, że skoro ktoś wykonuje zawód elektryka, to ma do tego wszystkie niezbędne uprawnienia. W praktyce – nie zawsze tak jest. Uprawnienia SEP, choć w branży elektroenergetycznej traktowane jako standard, nie są przyznawane raz na zawsze ani wszystkim automatycznie. Dlatego jeśli chcesz mieć pewność, że prace instalacyjne będą wykonane legalnie i bezpiecznie, sprawdzenie uprawnień elektryka powinno być jednym z Twoich pierwszych kroków.

Czy każdy elektryk musi mieć SEP?

Tak – w zdecydowanej większości przypadków.
Aby legalnie wykonywać prace związane z eksploatacją, montażem, konserwacją i dozorem urządzeń, instalacji i sieci elektroenergetycznych, elektryk musi posiadać ważne uprawnienia SEP wydane przez komisję kwalifikacyjną, najczęściej działającą przy Stowarzyszeniu Elektryków Polskich. To one formalnie potwierdzają, że dana osoba posiada odpowiednie kwalifikacje i wiedzę, by pracować z energią elektryczną – zarówno w zakresie eksploatacji (E), jak i dozoru (D).

Uprawnienia SEP są wymagane w pracy m.in. przy:

• sieciach energetycznych (niskiego i średniego napięcia),
• instalacjach domowych i przemysłowych,
• urządzeniach rozdzielczych i zabezpieczeniach,
• pracach kontrolno-pomiarowych.

Wyjątki? Są, ale marginalne.
W bardzo wąskim zakresie – np. przy urządzeniach poniżej 1 kV i mocy poniżej 20 kW – prawo nie zawsze wymaga uprawnień SEP. Jednak w praktyce, większość prac elektroinstalacyjnych, nawet w domach jednorodzinnych, wymaga posiadania aktualnych uprawnień SEP G1.

Co jeśli elektryk nie ma uprawnień?

Brak ważnych uprawnień SEP oznacza, że elektryk nie ma prawa wykonywać większości prac związanych z energią elektryczną. Może to prowadzić do poważnych konsekwencji – nie tylko dla niego samego, ale też dla zleceniodawcy.

Ryzyka i skutki zatrudnienia osoby bez uprawnień:

• Brak legalności – prace wykonane przez osobę bez świadectwa kwalifikacyjnego SEP są nielegalne i mogą zostać zakwestionowane przez nadzór budowlany.
• Brak odbioru instalacji – instalacja wykonana przez osobę nieuprawnioną nie przejdzie odbioru technicznego, co wstrzymuje inwestycję.
• Utrata ochrony ubezpieczeniowej – ubezpieczyciel może odmówić wypłaty odszkodowania za szkody powstałe w wyniku działania osoby nieuprawnionej.
• Odpowiedzialność karna i finansowa – jeśli dojdzie do wypadku, porażenia prądem lub pożaru, odpowiedzialność spada na zleceniodawcę.
• Brak możliwości legalnego zatrudnienia – żaden odpowiedzialny pracodawca nie zatrudni elektryka bez ważnych uprawnień SEP.

W skrócie: brak uprawnień SEP = brak możliwości legalnego wykonywania zawodu elektryka.

Czy mogę poprosić elektryka o pokazanie uprawnień?

Zdecydowanie tak – i powinieneś to zrobić.
Jako klient masz pełne prawo zażądać od wykonawcy przedstawienia ważnego świadectwa kwalifikacyjnego SEP. Każdy certyfikowany elektryk powinien mieć przy sobie książeczkę uprawnień z aktualną datą ważności, numerem certyfikatu SEP oraz pieczęcią i podpisem komisji kwalifikacyjnej.

Co sprawdzić w dokumentach?

• Rodzaj uprawnień: G1 (elektryczne), G2 (cieplne), G3 (gazowe)
• Zakres uprawnień: E (eksploatacja), D (dozór)
• Data ważności – uprawnienia SEP są ważne przez 5 lat
• Numer SEP elektryka – potrzebny przy weryfikacji w komisji
• Podpis i pieczęć komisji kwalifikacyjnej

Jeśli elektryk odmawia okazania dokumentu, nie okazuje oryginału, przedstawia nieczytelne kopie lub dokument bez daty ważności – potraktuj to jako czerwoną flagę. W razie wątpliwości możesz skontaktować się z komisją egzaminacyjną, podając numer certyfikatu i dane osobowe elektryka, by uzyskać potwierdzenie autentyczności.

---

Co zrobić, gdy masz wątpliwości co do uprawnień elektryka?

Zatrudniasz fachowca do prac przy instalacji elektrycznej, a coś Ci nie gra? Nie okazuje świadectwa kwalifikacyjnego, unika pytań o numer SEP, a może przedstawia dokumenty wyglądające podejrzanie? To wyraźny sygnał, że warto się przyjrzeć sprawie dokładniej. Sprawdzenie uprawnień elektryka to Twoje prawo – a w sytuacji naruszenia przepisów, masz też konkretne możliwości działania.

Jak zgłosić elektryka bez uprawnień?

Jeśli podejrzewasz, że osoba wykonuje prace elektroinstalacyjne bez wymaganych uprawnień SEP, nie ignoruj tego. To nie tylko naruszenie przepisów – to realne zagrożenie dla zdrowia, życia i bezpieczeństwa mienia.

Gdzie i jak zgłosić?

Najskuteczniejszym i najbardziej formalnym kanałem jest Państwowa Inspekcja Pracy (PIP). To właśnie ta instytucja kontroluje legalność zatrudnienia oraz przestrzeganie przepisów BHP – w tym posiadanie aktualnych kwalifikacji do wykonywania zawodu.

Możesz zgłosić sprawę:

• osobiście lub pisemnie w najbliższym Okręgowym Inspektoracie Pracy,
• elektronicznie – przez ePUAP lub z użyciem profilu zaufanego,
• telefonicznie – jeśli chcesz wcześniej skonsultować sposób zgłoszenia.

Co zawrzeć w zgłoszeniu?

• dane elektryka (jeśli je znasz),
• adres miejsca wykonywania prac,
• opis sytuacji (np. brak świadectwa kwalifikacyjnego SEP, odmowa okazania certyfikatu),
• ewentualne dowody (nagrania, zdjęcia, umowy).

Pamiętaj: zgłoszenie nie może być anonimowe, ale Twoje dane są chronione – inspektor ma obowiązek zachować Twoją tożsamość w tajemnicy.

Czy można zgłosić nieuczciwego elektryka?

Tak – i zdecydowanie warto to zrobić.
Nieuczciwy elektryk to nie tylko osoba, która pracuje bez uprawnień SEP, ale też taka, która:

• fałszuje świadectwa kwalifikacyjne,
• wykonuje prace niezgodne z przepisami,
• naraża innych na niebezpieczeństwo (np. stosując niewłaściwe materiały, obchodząc zabezpieczenia),
• wprowadza klientów w błąd co do zakresu swoich kwalifikacji.

W zależności od charakteru naruszenia, możesz zgłosić sprawę do:

Państwowej Inspekcji Pracy (PIP) – w przypadku:

• braku kwalifikacji zawodowych,
• wykonywania prac bez uprawnień SEP,
• nielegalnego zatrudnienia elektryka.

Urzędu Regulacji Energetyki (URE) – gdy:

• naruszenia dotyczą działalności przedsiębiorstwa energetycznego (np. firmy elektrycznej),
• sytuacja jest powtarzalna lub zagraża większej liczbie osób.

Zgłoszenie może być złożone pisemnie, mailowo, osobiście lub przez ePUAP – dokładne dane znajdziesz na stronach internetowych PIP i URE.

Gdzie zgłosić naruszenia związane z brakiem uprawnień SEP?

Jeśli elektryk nie posiada świadectwa kwalifikacyjnego SEP, a mimo to wykonuje prace związane z energią elektryczną, mamy do czynienia z naruszeniem prawa. Oto gdzie należy zgłosić taką sytuację:

1. Państwowa Inspekcja Pracy (PIP)

To pierwsza i podstawowa instytucja w takich sprawach.

• Forma zgłoszenia: pisemnie, osobiście lub elektronicznie (ePUAP, profil zaufany).
• Zakres spraw: brak uprawnień, nielegalna praca, naruszenia zasad BHP, zagrożenie dla życia i zdrowia.
• Co przygotować: dane osoby, adres inwestycji, opis sytuacji, możliwe dowody.

2. Urząd Regulacji Energetyki (URE)

Wchodzi do gry, gdy chodzi o większe podmioty – np. firmę świadczącą usługi elektryczne na dużą skalę.

• Forma zgłoszenia: pisemna, e-mail, osobiście lub przez ePUAP.
• Zakres spraw: poważne lub systemowe naruszenia (np. masowe zatrudnianie osób bez uprawnień, brak nadzoru, narażanie wielu osób).

3. Policja – w przypadku rażącego zagrożenia życia lub zdrowia

Gdy np. instalacja została wykonana przez osobę bez kwalifikacji i doszło do pożaru, porażenia prądem lub innego zdarzenia, zgłoszenie należy kierować bezpośrednio do organów ścigania.

---

Polecamy również artykuły: Jak zdobyć uprawnienia na kierownika robót elektrycznych? Od A-Z