Element komunikacji pionowej budynku
Podstawowym elementem komunikacji pionowej budynku są schody, ale nie jedynym. Do przemieszczania między poziomami służą także pochylnie, rampy, windy i schody ruchome.
Schody mogą się między sobą różnić użytym materiałem, kształtem, wielkością. Są jednym z trudniejszych do wykonywania elementów architektury domu. Przy ich projektowaniu należy trzymać się pewnych ustalonych ram.
Ergonomia
Jednym z nich jest minimalna szerokość biegu schodów oraz szerokość spocznika. Dla domów jednorodzinnych wynosi ona 80cm, natomiast dla domów wielorodzinnych i budynków użyteczności publicznej dane te się zwiększają do 120cm. To samo dotyczy wysokości stopnia – dla domów jednorodzinnych to 19cm, dla większych obiektów nie może być większa od 17,5cm.
Spocznik w przypadku długiego biegu schodów musi wynosić minimum 150cm.
Przystosowanie dla niepełnosprawnych
Przy konstrukcji bezpiecznych schodów nie można zapomnieć o balustradzie. Wykonujemy ją dopiero gdy schody zewnętrzne lub wewnętrzne przekraczają 50cm.
Jeżeli szerokość biegu schodów przekracza 4m stosujemy balustradę pośrednią.
Nowoczesne balustrady powinny uwzględniać różnorodność odbiorców i być ‘’otwarte’’ na ich potrzeby stąd wymóg o oznaczeniach na końcach poręczy w alfabecie Braille’a. Krótki komunikat na poręczy powinien zawierać informacje o orientacji w przestrzeni, numer peronu.
Ze względu na częsty montaż balustrad do góry nogami balustrad z alfabetem Braille’a oznaczenia powinien odebrać specjalista w zakresie tyflografiki.
Aktualnie można się spotkać również z windami schodowymi montowanymi do balustrad (krzesło schodowe lub platforma schodowa).
Podział schodów ze względu na:
-Pomieszczenie, przeznaczenie – (piwnicze, miedzy piętrami budynku, pożarowe, gospodarcze)
-Usytuowanie – zewnętrzne, wewnętrzne
-Materiał – (drewniane, żelbetowe, szklane)
-Odporne/nieodporne na działanie ognia
-Kształt i położenie biegu schodów (jednobiegowe/dwubiegowe proste, jednobiegowe/dwubiegowe zwykłe, dwubiegowe łamane, dwubiegowe z podwójnym dolnym lub górnym biegiem, trójbiegowe kręte, wachlarzowe zabiegowe)
Części konstrukcyjne schodów
Wyróżniamy następujące części konstrukcyjne schodów:
- -bieg schodowy – szereg stopni połączonych ze sobą, tworzących jedną całość
- -podesty (spoczniki)
- -stopień – część pozioma podnóżek, stopnica lub posunięcie; pionowa – podnóżek, podstopnica albo podniesienie
- -balustrada – element zapewniający bezpieczne korzystanie ze schodów
- -dusza – wolna przestrzeń pomiędzy dwoma biegami schodów
Pochylnia jest to przejście bez stopni w celu pokonania różnic poziomów, gdy przekracza on 6%.