Ogniotrwałość jest znana jako naczelna cecha zapraw. Mówi się, że powinna być zbliżona lub równa ogniotrwałości cegieł, ponieważ zaprawa podlega działaniu tych samych czynników co cegła. Dlatego zaprawa musi zawierać identyczne składniki jak cegłą ogniotrwała bez obcych domieszek: żużle, wapno, cement i tym podobne. Wpływają one na zauważalne obniżenie temperatury topnienia zaprawy. (uprawnienia budowlane)
Zaprawy ogniotrwałe przydają się do wykonania spoin w murach z cegieł ogniotrwałych. Od ich jakości zależy wytrzymałość konstrukcji i okładzin ogniotrwałych, ale najważniejsza jednak będzie staranność i dokładność ich wykonania. Zaprawy ogniotrwałe mają o wiele niższą przyczepność i wytrzymałość niż zaprawy zwykłe. Odgrywają one głównie rolę wypełnienia nierówności między cegłami lub blokami. Spoiny są najsłabszymi miejscami murów ogniotrwałych i w największym stopniu podlegają niszczącemu działaniu metali, spalin, żużli i pyłów mineralnych. Stosowane spoiny są jak najcieńsze po to, żeby odkształcenia i uszkodzenia nie było szkodliwe. Natomiast jakość zaprawy musi być jak najlepsza. (program uprawnienia budowlane)
Zaprawy ogniotrwałe
uziarnienie
Zazwyczaj stosuje się jeden rodzaj uziarnienia zapraw ogniotrwałych czyli do 2mm, natomiast na specjalne życzenie klientów mogą być dostarczone zaprawy dynasowe bądź szamotowe o wielkości ziaren do 1mm (patrz PN-53/H-12012 i PN/H-13039). Składniki zaprawy muszą być przesiane i rozdrobnione należycie do przewidywanej grubości spoin, czyli przy spoinie 4mm ziarna nie powinny przekraczać 2mm, przy spoinie 2mm ziarna nie powinny przekraczać 1mm, przy spoinie 1mm ziarna nie powinny przekraczać 0,75mm. (cennik uprawnień budowlanych)
W zależności od konsystencji zaprawy ogniotrwałe mogą być gęste (z dodaniem 400 1 wody na 1m3 suchej mieszaniny), pół gęste (z dodaniem jw. 500 1 wody) lub rzadkie (z dodaniem jw.600 1 wody). (segregator ustny na uprawnienia budowlane)
zaprawy gęste
Zaprawy gęste są stosowane do spoin grubości ^4mm, pół gęste do spoin grubości około 3mm, a rzadkie do spoin grubości poniżej 2mm. Mury na zaprawie szamotowej muszą być zabezpieczone od wilgoci. Na kontakt i działanie żaru mogą być poddane dopiero, gdy w pełni wyschną. Inaczej wilgotna zaprawa zdeformuje się i popęka od ognia.
Zaprawa magnezytowa i chromo-magnezytowa są znane jako suche proszki z materiałów ogniotrwałych. Spoiny są najczęściej zasypywane tymi właśnie proszkami.
Jeśli chcemy uzyskać zaprawę dynasową należy użyć zmielonego i przesianego proszku dynasowego z odrobiną 10-15% plastycznej gliny ogniotrwałej. (segregatory na uprawienia budowlane 2021)
Popularne są też zaprawy z wymienionych proszków, zrobione z domieszką 10-15% bezwodnej smoły z węgla kamiennego, używane tylko w stanie gorącym. Na zaprawę dolomitową składają się bezwodna smoła z węgla kamiennego oraz proszek dolomitowy. Nie można przesadzić z ilością smoły, ale musi jej być na tyle, by zaciśnięta w dłoni zaprawa nie rozsypała się. Stosuję się ją na gorąco. Zaprawa talkowa to suchy proszek, używany do zasypywania spoin. Zaprawa węglowa to zmielony antracyt, koks ponaftowy i pak z węgla kamiennego. Używana jest na gorąco a jej proporcja zależy od procesów technologicznych. Czasem jako zamiennik stosowany jest grafit do zasypania spoin. Cegły jak i zaprawy ogniotrwałe często są dostarczane z tego samego miejsca. Przy składaniu zamówienia w wytwórni, należy ściśle określić do jakiego celu materiały będą nam służyć.
zalety fabrycznego przygotowania zapraw
Zalety fabrycznego przygotowania zapraw są następujące:
-odciążenie budowy od mieszania składników czy gaszenia wapnia, czyli robót, które są ciężkie do wykonania, gdy mamy do czynienia z małym placem budowy,
-metoda szybkiego otrzymania zaprawy ze świetnie funkcjonującej wytwórni. Daje to zaoszczędzenie czasu, robocizny, materiałów czy pieniędzy, (uprawnienia budowlane kontakt)
-w wytwórni możliwe jest uzyskanie lepszej jakości zapraw niż na budowie, ponieważ w wytwórni są lepsze urządzenia i sprawniejsze procesy technologiczne. Łatwiej również stale kontrolować proces tworzenia zaprawy.
Ostatnimi czasy do produkcji wchodzą zaprawy uwodnione, czyli takie już gotowe do użycia. Robią się one coraz to bardziej popularne szczególnie przy budowie dużych budynków przemysłowych czy osiedli mieszkaniowych. Centralnie położona wytwórnia może wtedy zaopatrywać wszystkie place budowy.
przechowywanie
Zaprawy ogniotrwałe należy przechowywać w miejscach ukrytych przed opadami atmosferycznymi, a zaprawy magnezytowe w pomieszczeniach suchych. Zaprawy fabrycznie suche to gotowe mieszanki spoiw i kruszywa, które wystarczy zmieszać z wodą, by uzyskać zaprawę gotową do użytku. Są one znane już od kilkudziesięciu lat i często idą w parze z tynkiem szlachetnym. Najczęściej są wyrabiane w specjalnych wytwórniach i wysyła się je w workach papierowych ważących nie więcej niż 50 kilogramów lub w pojemnikach. Gdy mamy do czynienia z większym zamówieniem, są dostarczane od razu na plac budowy luzem w odpowiednim do tego transporcie.
