Ustrój nośny

Ustrojem nośnym jest część przęsła, która przekazuje na podpory obciążenie, które znajduje się na jezdni (program jednolite akty prawne na egzamin uprawnienia). Przęsło to ustrój nośny i nawierzchnia, która jest pomiędzy dwiema sąsiednimi podporami.

Na ustrój nośny składają się:

– dźwigary główne,

– pomost,

– stężenia,

– łożyska.

Zadaniem dźwigarów głównych jest przejmowanie i przekazywanie na podpory ciężar własny przęsła oraz obciążenie użytkowe. Przęsło zbudowane jest z reguły z co najmniej dwóch dźwigarów głównych, które są ustawione w płaszczyznach pionowych.

Pomost

Pomost zbudowany jest z:

– belek poprzecznych, które opierają się na dźwigarach głównych,

– belek podłużnych, które opierają się na poprzecznicach.

Jest to ruszy, na którym układa się:

– w pierwszej kolejności: odpowiednie pokrycie w postaci pokładu, niecek blaszanych wypełnionych betonem czy płyty żelbetowej,

– następnie: nawierzchnię jezdni i chodników.

Pomiędzy nawierzchnią a podłożem powinna znajdować się warstwa izolacyjna, która powinna być zabezpieczona warstwa ochronną przed uszkodzeniem.

Nawierzchnia na trwałym obiekcie mostowym i nawierzchnia na odcinku drogowym, który przylega do mostu powinny być takie same (wybierz swój dostęp do programu uprawnienia budowlane). Należy pamiętać o tym, że dźwigary główne i pomost nie zawsze tworzą odpowiednio sztywną konstrukcją przestrzenną, która mogłaby:

– przejąć siły, które są skierowane poprzecznie od parcia wiatru,

– przejąć siły odśrodkowe,

– zapobiec zjawiskom skręcania,

– zapobiec wyboczeniu dźwigarów głównych.

Stężenia

W przypadku mostów stalowych i drewnianych niezbędne jest zastosowanie dodatkowych konstrukcji stężających, którymi są stężenia podłużne i poprzeczne.

Stężenia podłużne nazywa się również wiatrownicami, które oblicza się na działanie wiatru. Przejmują one siły poziome, które działają w sposób poprzeczny do osi mostu. Przekazują te siły na podpory bezpośrednio bądź za pomocą stężeń poprzecznych. Wiatrownica może zostać zastąpiona odpowiednio sztywnym pomostem.

Zadaniem stężeń poprzecznych jest:

– przenoszenie wpływu parcia wiatru,

– zapewnienie współpracy z dźwigarami głównymi konstrukcji mostowej.

Stosuje się je w formie kratownic bądź ram. Ramami portalowymi są skrajne ramy poprzeczne, które przenoszą obciążenia od stężeń poziomych na podpory przy mostach z jazdą dołem. Sztywność konstrukcji przęsłowej na skręcanie mogą zwiększyć stężenia poprzeczne pośrednie.

Łożyska mostu

Łożyskami mostu są elementy, których zadaniem jest:

– przenoszenie nacisków dźwigarów głównych na podpory (siły skupione),

– umożliwienie swobodnego przesuwu dźwigara pod wpływem sił czy zmian temperatury.

Wyróżnia się łożyska stałe oraz ruchome. Łożyska ruchome dzieli się na:

– styczno-przesuwne, które stosuje się w mostach, które charakteryzują się małymi rozpiętościami przęseł,

– wałkowe, które charakteryzuje się mniejszymi oporami podczas przesuwu z powodu zastąpienia tarcia posuwistego tarciem potoczystym.

Te mosty, które pracują jako belki wolnopodparte mają na jednej podporze łożysko stałe, a na reszcie – łożyska ruchome.

Łożysko stałe zbudowane jest z reguły z:

– płyty górnej, która ma gładką płaszczyznę poziomą,

– płyty dolnej, która ma obrobioną powierzchnię cylindryczną.

Dzięki dwóm trzpieniom stalowym siły poziome z górnej części przekazuje się na dolną część łożyska.

Łożysko ruchome styczno-przesuwne jest odpowiednikiem łożyska stałego (egzamin ustny na uprawnienia architektoniczne). Jedyna różnica jest taka, że różnią się kształtem otworów w górnej płycie łożyskowej. Otwory są bardziej wydłużone w kierunku równoległym do osi mostu, co pozwala na przesuw górnej płyty łożyska względem dolnej. Często jest tak, że łożyska styczno-przesuwne nie posiadają zazębień, które ograniczałyby przesuw górnej płyty względem dolnej.

Łożyska wałkowe stosuje się w przypadku mostów drogowych, które mają rozpiętość powyżej 20 m. Wyróżnia się łożyska jednowałkowe lub dwuwałkowe. Stalowe łożysko wałkowe buduje się z płyty górnej, którą mocuje się do dźwigara, kadłuba, wałków i płyty dolnej, która opiera się na ciosie.

Podpory mostów i przyczółki

Podpory mostów stałych powstają z:

– kamienia,

– betonu,

– żelbetu,

– stali.

Podpory drewniane są odpowiednie dla mostów tymczasowych.

Przyczółki oraz filary mogą mieć różne kształty. Zależy to od:

– rozpiętości i układu statycznego konstrukcji nośnej przęseł,

– wysokości dojazdów,

– sposobu posadowienia,

– właściwości materiałów użytych do budowy,

– względów estetycznych (egzamin na uprawnienia architektoniczne).