W przypadku małych bocznic najczęściej jest tak, że jeden tor pełni kilka lub wszystkie funkcje powyżej (testy uprawnienia budowlane). W sytuacji, gdy bocznica ma dwa tory, to jeden ma charakter zdawczo-odbiorczy, a drugi – ładunkowy. Gdy bocznica znajduje się przy większych zakładach, to mogą wystąpić tory:
– zdawcze,
– odbiorcze,
– porządkowe,
– przeładunkowe.
Takie zakłady charakteryzują się również tym, że posiadają własne rotacje rozdzielcze i czasami dworce osobowe dla pracowników.
Transport tramwajem
Lokując zakład przemysłowy w mieście, który posiada tramwaje, trzeba przemyśleć szansę na ich wykorzystanie dla potrzeb zakładu. Wyróżnia się przy tym dwa rozwiązania:
a) sieć torów tramwajowych wykorzystuje się do przewozów kolejowych:
– odcinek linii, po którym będą poruszać się wagony kolejowe, muszą być do tego przystosowane poprzez: zachowanie gabarytu kolejowego, zwiększenie promieni luków (min. 40 m) oraz wzmocnienie torów,
b) przewóz ładunków odbywa się za pomocą tramwaju towarowego:
– należy dokonać dodatkowego przeładunku,
– następuje ograniczenie czasu korzystanie z przewozu do godzin nocnych.
Warto rozważyć opcję transportu urządzeniami, które pozwalają na przewóz kolejowy ulicami miasta w sytuacji, kiedy zakłady przemysłowe są małe lub są niekorzystne warunki budowy bocznicy. Ostatnio coraz częściej towary przewozi się w pojemnikach, które ułatwiają przeładunek na samochody (program przygotowujący do uprawnień budowlanych). Transport kołowy charakteryzuje się tym, że:
– jest dużo prostszy,
– nie wymaga specjalnych urządzeń,
– doprowadzenie go do zakładu nie sprawia trudności.
Transport wewnętrzny
Transport wewnętrzny można rozwiązać systemami przejazdów:
a) wahadłowych i wahadłowo-promienistych,
b) obwodowych i obwodowo-cyklicznych.
System przejazdów wahadłowych oraz wahadłowo-promienistych charakteryzuje się tym, że jakiś pojazd w jednym kierunku jedzie z ładunkiem, a wraca pusty. Współczynnik wykorzystania środków transportowych w tym systemie nie przekracza nigdy 0,5. Z kolei w przypadku systemów przejazdów obwodowych i obwodowo-cyklicznych zapewniona jest ciągłość ruchu. Przejazd bez ładunku ogranicza się do minimum, najczęściej w ostatnim kursie. Współczynnik wydajności wynosi prawie 1, dlatego też to jest najlepszy system w komunikacji wewnętrznej (akty prawne do egzaminu na uprawnienia budowlane).
Współczynnik wykorzystania środków transportowych jest zależny od czasu, który jest potrzebny na załadunek i rozładunek. Skrócenie tych czynności można osiągnąć poprzez:
– mechanizację urządzeń załadowczych (zbiorniki, pomosty, dźwigi),
– zastosowanie odpowiedniego taboru (wywrotki, otwierane dna),
– użycie przyczep i ciągników,
– zastosowanie znormalizowanych pojemników.
Transport kolejowy
Kolej normalnotorową, której szerokość toru wynosi 1435 mm, można wykorzystywać tylko w tych zakładach, które posiadają bocznicę kolejową. W momencie, gdy tej bocznicy brakuje, to należy stosować kolej wąskotorową. W jej przypadku tor ma szerokość 600, 750 i 1000 mm. Kiedy zakład posiada wąskie tory i znajduje się w pobliżu kolei normalnotorowej, to można doprowadzić sieć kolejki zakładowej do stacji kolejowej. Dzięki temu można zmniejszyć ilość przeładunków.
Linia kolejowa, a zwłaszcza ta, która jest normalnotorowa, należy do bardzo sztywnego rodzaju transportu. W jej przypadku wymaga się łuków, które mają duże promienie oraz tras, które charakteryzują się małym spadkiem. W związku z tym rozwiązanie planu zagospodarowania jest bardzo trudne. Dodatkowo należy zwiększyć zapotrzebowanie terenu. Jednak rozwiązanie to ma też dużo korzyści. Jedną z nich jest fakt, że można uniknąć przeładunku (program jednolite akty prawne na egzamin uprawnienia).
