Rodzaje mostów
Most to budowla, która służy do tego, żeby przeprowadzić drogę nad przeszkodą, którą może być rzeka, kanał, tor kolejowy czy inna droga. Dla ruchu kołowego i pieszego przeznaczony jest most drogowy (program jednolite akty prawne na egzamin uprawnienia). Z kolei mosty, które są wyłącznie dla pieszych noszą nazwę kładek.
Ze względu na rodzaj przeszkody wyróżnia się takie rodzaje mostów:
a) przepusty:
– małe mosty, mają światło do 4 m,
– buduje się je nad ściekami wodnymi, strumieniami i drogami polnymi,
– posiadają one ciągły, jeden fundament,
b) mosty rzeczne:
– buduje się je nad korytami rzek,
c) wiadukty:
– mosty, które buduje się je nad drogami, torami kolejowymi czy terenami bezwodnymi,
d) estakady:
– mają znaczną długość,
– pełnią one funkcję dróg transportowych, którymi transportuje się surowce i gotowe produkty w dużych zakładach przemysłowych.
Rodzaje mostów
Z uwagi na rodzaj materiału, z którego są dźwigary, mówi się o mostach:
– drewnianych,
– kamiennych,
– betonowych,
– żelbetowych,
– metalowych – stalowych.
Nazwa mostu związana jest z materiałem, z którego wykonane są przęsła mostu. Z uwagi na rodzaj przęseł istnieją mosty nieruchome, ruchome i pontonowe (wybierz swój dostęp do programu uprawnienia budowlane).
Ze względu na położenie mostu względem dźwigarów głównych wyróżnia się mosty:
a) z jazdą górą:
– pomost jest umieszczony powyżej dźwigarów głównych.
– stosuje się je najczęściej,
– dają sylwetce mostu estetyczny wygląd,
b) z jazdą dołem:
– pomost umieszcza się w poziomie dolnego pasa dźwigarów głównych,
– wykonuje się je wtedy, kiedy wykonanie pomostu nad dźwigarami jest za trudne i za bardzo kosztowne,
c) z jazdą pośrednią:
– pomost znajduje się pomiędzy pasami dźwigarów głównych,
– stosuje się je rzadko z powodu mało estetycznego wyglądu oraz trudności konstrukcyjnych,
d) o kilku pomostach:
– mają dwa pomosty, które są w różnych poziomach,
– stosuje się je w przypadku większych rozpiętości przęseł – jest to bardziej ekonomiczne rozwiązanie niż budowa dwóch osobnych mostów (egzamin ustny na uprawnienia architektoniczne).
Podział ze względu na typ dźwigarów głównych i sposobu podparcia
Ze względu na typ dźwigarów głównych i sposób ich podparcia wyróżnia się mosty:
a) belkowe:
– dźwigary główne mają postać płyt, belek pełnościennych lub kratowych,
– na podpory wywiera się naciski pionowe,
b) rozporowe:
– dźwigary główne mają postać systemów zastrzałowych, ramowych i łukowych,
– wywierają ukośne naciski na podpory,
c) wiszące:
– pasma nośne z łańcuchów lub lin dźwigają konstrukcję przęsła,
– obciążenia wywierają ukośne naciski na podpory, których składowe poziome kieruje się do wewnątrz przęsła,
d) o sprężonej konstrukcji:
– dźwigary główne się trwale spręża w okresie budowy.
Należy pamiętać o tym, że można stosować systemy, które są kombinacją wszystkich powyższych rodzajów dźwigarów.
Mosty stałe i tymczasowe
W zależności od przewidzianego czasu trwania, dozwolonych obciążeń ruchowych i dozwolonej szybkości pojazdów mówi się o mostach:
a) stałych:
– zbudowany jest z materiałów, które nie zniszczą się szybko (czyli np. z kamienia, betonu, żelbetu bądź stali),
– przewidywany czas użytkowania mostu jest równy trwałości zastosowanych materiałów do jego budowy,
b) tymczasowych:
– buduje się go z materiałów, które szybko się niszczą (np. z drewna),
– przewidywany czas użytkowania mostu jest krótszy niż trwałość zastosowanych materiałów do jego budowy.
Tymczasowe mosty można podzielić na:
– prowizoryczne, czyli zbudowane na osi drogi,
– objazdowe, czyli zbudowane poza osią drogi.
Tymczasowym mostem są również te, które mają podpory bądź ustrój nośny, który wykonuje się z częściowo drewna, a częściowo z innego rodzaju materiałów. Są to mosty półstałe (egzamin na uprawnienia architektoniczne).