Procesy technologiczne

Normalizacja materiałów i ich właściwości technologicznych, wytrzymałościowych i konstrukcyjnych spowodowana jest poprzez chęć ujednolicenia procesów wytwarzania elementów czy wyrobów budowlanych metodami, które działają na zasadzie długich serii (nauka do uprawnień architektonicznych). Na utrudnienia w przemysłowej produkcji wielkoseryjnej wpływa różnorodność materiałowa. Zmienność jej parametrów technologiczno – wytrzymałościowych wywołuje zjawisko zmienności wymiarów, przekrojów oraz kształtów elementów i wyrobów. Jest to zjawisko bardzo niepożądane. Te czynniki są częścią procesu typizacji. Wpływają one bezpośrednio na typizowany przedmiot. Biorą udział w tym procesie zależnie od potrzeb i szczebla typizacji.

Wyróżnia się trzy szczeble typizacji. Jednym z nich jest element lub wyrób przedstawiający samodzielną wartość użytkową dla odbiorcy lub użytkownika. Drugim jest zespół elementów użytkowych, które powstały na skutek połączenia w jedno elementów pierwszego szczebla. Trzeci szczebel to cały obiekt, który powstaje na skutek scalenia poszczególnych zespołów elementów użytkowych (egzamin ustny uprawnienia architektoniczne – pytania).

Przedmiotem typizacji nie jest zespół obiektów. Do stypizowanych elementów użytkowych należą:

– urządzenie kuchni,

– węzeł sanitarny,

– urządzenie zlewni mleka,

– urządzenie suszarnicze dla pasz i zielonek.

Sekcja bądź segment budynku to inaczej zespół elementów użytkowych. W jego skład wchodzą poszczególne elementy. Z kolei cały obiekt to nic innego jak budynek, np. mieszkalny, suszarnia, chlewnia, stodoła czy obora.

Do najbardziej istotnych warunków dla typizacji zalicza się:

– wprowadzenie jednolitego systemu wymiarowego,

– znormalizowanie surowców i półfabrykatów,

– ujednolicenie przemysłowych operacji produkcyjnych.

Typizacja w pracach projektowych w budownictwie

Przedmioty, które podlegają typizacji w pracach projektowych w budownictwie dzieli się na trzy grupy:

grupa I: należą do niej:

– normatywy, które porządkują prace inwestorskie i wstępne prace projektowe,

– ogólne ustalenia koordynacji wymiarowej: wielkości i parametry modularne, wymiary uprzywilejowane czy tolerancje wymiarowe,

– pomocnicze ustalenia funkcjonalne: obciążenia i gabaryty,

– elementy funkcji,

grupa II: należą do niej fizyczne przedmioty projektowania, które:

– nadają się do bezpośredniej realizacji,

– wytwarza się w trakcie procesu produkcji budowlanej w uprzemysłowionych zakładach prefabrykacji oraz na placu budowy,

grupa III: należą do niej przygotowania do realizacji danej działalności, w skład której wchodzą:

– narzędzia, sprzęt, maszyny, urządzenia produkcyjne i transportowe,

– obiekty zaplecza produkcyjnego, jak np. betoniarnie, wytwórnie elementów i inne obiekty pomocnicze służące do wykonania zadania podstawowego,

– metody i organizacja produkcji względnie wykonawstwa budowlanego,

– forma, zakres i metody opracowania dokumentacji projektowej.

Na grupę I składają się merytoryczne elementy pracy projektowej. Nie można ich bezpośrednio zrealizować. Pełnią funkcję pomocy i narzędzia, którym projektant może przygotowywać projekty i przedmioty, które można fizycznie bezpośrednio zrealizować (materiały do egzaminu na uprawnienia architektoniczne).

W momencie wykonywania projektu niżej wymienionych przedmiotów należy znać:

– tematykę, której się podejmuje,

– rozwiązania funkcjonalne i przestrzenne,

– rozwiązania materiałowo – technologiczne.

Przedmioty te nie wpływają bezpośrednio na budowany obiekt. Do tej grupy wlicza się przedmioty takie jak:

– cząstkowe zestawy wyrobów i elementów, np. klatki schodowe, zespoły kuchenne, zespoły udoju mechanicznego, automaty żywieniowe dla zwierząt itp.,

– sekcje i segmenty budynków typizowanych jako zestawy wyrobów i elementów typowych,

– zespoły sekcji i segmentów – czyli całe budynki,

– wyroby i elementy konstrukcyjno-budowlane, instalacyjne i wyposażeniowe (prefabrykaty, bloki, płyty, belki, stolarka czy armatura).

Z kolei te przedmioty, które wliczają się do ostatniej grupy, nie mają poważnego wpływu na obiekt. Jednak oddziałują one w pełni na proces typizacji przedmiotów. Dlatego też przedmioty z grupy drugiej oraz grupy trzeciej oddziałują na siebie bezpośrednio.

Dowiedz się więcej na temat uprawnień budowlanych!

Podziel się: