Próbny zarób wykonuje się z identycznych składników i w takim samym stosunku, w jakim wykonuje się zaprawę wykorzystywaną na placu budowy.
Te materiały, które wykorzystano do zaprawy, należy odważyć z dokładnością co do 10 g (wybierz swój dostęp do programu uprawnienia architektoniczne). Należy dobrać taką ilość wody, żeby próbna zaprawa i zaprawa robocza miały taką samą konsystencję. Składniki miesza się:
– na stole laboratoryjnym,
– w naczyniu metalowym.
Powinno przygotować się ok. 9 litrów próbnego zarobu. Kiedy wszystkie składniki zostaną dokładnie wymieszane, to całą zaprawę należy przenieść do cylindrycznego objętościomierza pomiarowego. W momencie, kiedy powierzchnia zaprawy będzie wyrównana, to opuszcza się wycechowaną wstawkę. Musi się ona zetknąć z zaprawą. W ten sposób można odczytać uzyskaną objętość zaprawy z dokładnością do 0,1 litra.
Oznaczenie konsystencji zaprawy
Oznaczenie konsystencji zaprawy w warunkach laboratoryjnych
Aby móc oznaczyć konsystencję zaprawy w warunkach laboratoryjnych, należy przygotować zaprawę. Tak przygotowaną zaprawę umieszcza się w naczyniu pomiarowym. Ważne jest to, żeby od górnego poziomu naczynia pozostało około 1,5 cm. Kolejnym krokiem jest zagęszczenie w odpowiedni sposób zaprawy. Wykonuje się to metalowym prętem, którego średnica wynosi 10-12 mm. Należy wyrównać powierzchnię. Odczytów na skali pomiarowej dokonuje się:
– po ustawieniu naczynia pomiarowego z zaprawą pod stożkiem przyrządu,
Jeżeli konieczne się okaże powtórzenie pomiaru, to należy postępować następująco. W pierwszej kolejności ważne jest, żeby dokładnie wymieszać zaprawę. Następnie należy ją na nowo zagęścić, a stożek dokładnie oczyścić.
Miarą konsystencji zaprawy jest głębokość zanurzenia stożka. Podaje się to w centymetrach, a odczytuje się ją na skali pomiarowej.
Stożek, który wykorzystuje się do pomiaru, powinien być wykonany z blachy cynkowej. W środku stożka należy umieścić śrut. Jego ilość powinna być taka, żeby całkowity ciężar stożka wraz z wypełnieniem i uchwytem wynosił 300 g. Na powierzchni stożka, z dwóch przeciwległych stron należy umieścić skalę z podziałką od 0 do 150 mm.
Z kolei naczynie pomiarowe należy wykonać zgodnie ze sposobem wspomnianym wcześniej. Naczynie pomiarowe należy wypełnić zaprawą do poziomu oddalonego o ok. 1,5 cm od jego górnej krawędzi. Kolejnym krokiem jest ustawienie stożka po środku naczynia pomiarowego pionowo. Należy go chwycić za uchwyt i tak umiejscowić, żeby jego wierzchołek dotykał powierzchni zaprawy. Dalej opuszcza się stożek w zaprawę pod ciężarem własnym (szczegółowy program egzaminu na uprawnienia architektoniczne). Podczas zagłębiania się stożek:
– powinien stać pionowo,
– nie może dotykać ścianek naczynia pomiarowego.
Odczytu ze skali należy dokonać po upływie 30 sekund od momentu opuszczenia stożka. Odczyt powinien być dokonany z dokładnością do 0,5 cm.
Urządzenie pomiarowe
Urządzenie pomiarowe zbudowane jest ze:
– statywu,
– stożka, który zagłębia się w zaprawie,
– wyskalowanej tarczy pomiarowej.
Stoźek powinien charakteryzować się takimi wymiarami:
– ciężar razem z prętem i obciążeniem śrutem – 300 g,
– wysokość – ok. 15 cm.
Wszystkie części, które wchodzą w skład przyrządu pomiarowego powinno wykonać się z takiego metalu, który nie ulegnie rdzewieniu. Naczynie dla zaprawy należy wykonać z blachy cynkowej bądź ocynkowanej. Powinno one mieć kształt ściętego stożka (segregator z aktami prawnymi do egzaminu na uprawnienia budowlane).
