Nasiąkliwość betonu należy określić na próbkach o dowolnych kształtach (uprawnienia architektoniczne). Badanie nasiąkliwości polega na zanurzeniu próbek w wodzie przy normalnym ciśnieniu. Ważne jest, żeby próbki zanurzać powoli. Dzięki temu powietrze, które znajduje się w porach, będzie wypchnięte. Zgodnie z normami zagranicznymi należy je zanurzać stopniowo, co parę godzin. Całkowite zanurzenie w wodzie powinno mieć miejsce dopiero po upływie 22 godzin. Pierwszy pomiar próbki należy dokonać po upływie 24 godzin. Kolejne pomiary powinny mieć miejsce w pewnych odstępach czasu aż do momentu ustalenia ciężaru próbki. Jednak w niektórych krajach w przepisach zawarte są informacje o tym, żeby powoli podnosić poziom wody w ciągu 24 godzin. Następnie próbki powinny znajdować się w wodzie przez kolejne 48 godzin. Dopiero po upływie tego czasu można przeprowadzić pomiary przyrostu ciężaru.
Jeżeli próbka zostanie zanurzona w wodzie nagle i całkowicie, to powstaje przeciwciśnienie powietrza, które znajduje się w porach. Powoduje to zmniejszenie rzeczywistych wyników. Dodatkowo podczas powolnego zanurzania próbek, na skutek za małej siły wypierającej, nie wszystkie próżnie powietrzne wypełnią się wodą.
Nasiąkliwość betonu
Przyspieszone badanie nasiąkliwości
Ważne jest, żeby nasiąkliwość sprawdzić na minimum 5 próbkach. Należy je dobrać w ten sposób, żeby reprezentowały przeciętną jakość danego betonu. Najmniejsza objętość próbki powinna wynosić 50 cm3, a wymiary boków powinny wynosić 4-5 cm. Zgodnie z normami, które obowiązują w Ameryce, konieczne jest zastosowanie próbek, których boki mają 5-7 cm przy stosunku objętości próbki do powierzchni 0,3-0,5. Z kolei polskie normy mówią o tym, że nasiąkliwość wagową można wyznaczyć na trzech sześciennych kostkach betonowych 28-dniowych o boku 7 cm. Zgodne z normami jest także badanie trzech próbek, które mają nieregularne kształty, a ich objętość wynosi między 50 a 100 cm3.
Przyspieszone badanie nasiąkliwości, które trwa po 5, 10 i 30 minut, można zastosować do betonów, które są lekkie i porowate (pytania na egzamin ustny do uprawnień). Nasiąkliwość po krótkim całkowitym zanurzeniu próbki można praktycznie traktować jako określoną część nasiąkliwości końcowej.
Badanie całkowitej nasiąkliwości betonu
Całkowitą nasiąkliwość można uzyskać wyłącznie przez gotowanie próbek w wodzie lub odpowietrzenie i nasycenie wodą pod ciśnieniem. W pierwszej sytuacji próbki są poddawane suszeniu w temperaturze 105°C. Kolejnym krokiem jest ich całkowite zanurzenie i gotowanie przez 2 godziny. Następnie należy próbki wystudzić w tej samej wodzie. Celem jest to, żeby nasiąkały jeszcze podczas procesu oziębiania. Próbki waży się w ustalonych odstępach czasu aż do momentu, kiedy ustali się ich ciężar.
Z kolei, aby określić całkowitą nasiąkliwość przez odpowietrzania, należy umieścić próbkę w pomieszczeniu, w którym istnieje podciśnienie. Ciężar się ustabilizuje po ok. 2 godzinach. Po tym czasie należy zanurzyć próbkę w wodzie destylowanej pod ciśnieniem normalnym. Następie próbkę poddaje się ciśnieniu wody. Trwa to 24 godziny, a wysokość wody wynosi 150 kg/cm. Całkowitą nasiąkliwość należy obliczyć jak wcześniej.
Całkowita nasiąkliwość to wielkość, która charakteryzuje zachowanie się betonu w temperaturach ujemnych.
Nasiąkliwość kapilarna to zjawisko podnoszenia się wilgoci w próbce ponad poziom zwierciadła wody. W celu określenia nasiąkliwości kapilarnej próbki zanurza się w wodzie destylowanej (akty zgodnie z wykazem Izby Inżynierów).
Podczas ustalania nasiąkliwości podczas ważenia ważne jest, żeby uwzględnić ciężar wody w dolnych częściach próbek. Badanie wykonuje się w pomieszczeniu, które ma całkowitą % wilgotność. Dzięki temu udaje się uniknąć parowania wilgoci z próbek do otoczenia. W sytuacji, kiedy nie widać zawilgocenia próbek, należy dodać do wody barwidła chemiczne. Mogą to być np. związki fluoryzujące. W łatwy sposób można je określić w świetle lampy kwarcowej.
Szybkość wysychania próbki betonowej
Aby móc określić szybkość wysychania próbki betonowej, która jest nasycona wodą, należy poddać ją suszeniu w eksykatorze w temperaturze 20°C w powietrzu prawie całkowicie suchym. Środkiem osuszającym jest 98% roztwór kwasu siarkowego. Próbkę należy ważyć co 24 godziny aż do momentu, kiedy ustali się ciężar. Ilość oddanej wody w określonym czasie porównuje się z ciężarem próbki wysuszonej w temperaturze 105°C. Jest to zależność, którą należy określić procentowo w stosunku do ciężaru lub objętości. W praktyce jednak największe znaczenie ma szybkość wysychania betonu przy określonych wilgotnościach powietrza. W tym przypadku w próbce zostaje pewna ilość wody.
Próbkę, która jest już wystarczająco nasycona wilgocią należy ustawić w zamkniętym naczyniu. Temperatura powinna wynosić 20°C, a próbka powinna znajdować się w otoczeniu roztworów soli o założonej wilgotności powietrza. Do tego celu wykorzystuje się:
a) 40% roztwór potasu,
b) 60% roztwór azotanu amonu,
c) 80% roztwór siarczku amonu.
Badania tego typu można również przeprowadzić w szafie klimatyzacyjnej.
