Głębokość przemarzania gruntu ma wpływ na ważne decyzje podejmowane podczas budowy. Stanowi o tym, jak głęboko należy posadowić budynek oraz ułożyć przewody instalacji zewnętrznych np. wodociągowej i kanalizacyjnej. Grunt przemarza na różnej głębokości, zależnie od różnych czynników.
Głębokość przemarzania gruntu
Przemarzanie gruntu – jak liczyć
Głębokość jest mierzona od powierzchni do poziomu, do którego sięga ujemna temperatura. To na tej odległości grunt będzie zamarzać, powodując wysadziny mrozowe. Jest to zamarznięta woda, znajdująca się pomiędzy cząsteczkami gruntu, która jako lód zwiększa swą objętość. To zjawisko może mieć wiele nieporządanych skutków. Jeśli w tym obszarze znajdują się rury instalacji, są one narażone na zniszczenie poprzez wypchnięcie. Innym zagrożeniem jest zamarznięcie ścieków i zator przewodów. Wysadziny mrozowe mogą też zmienić przebieg i spadek rur, zakłócając prawidłowy przepływ. Zamarzający grunt przejawia się także poprzez unoszenie budynku zimą, a wiosną jego osiadaniem.
Głębokość gruntu – jak zamarza
Głębokość i prędkość przemarzania zależy przede wszystkim od klimatu, w którym leży działka. Wiążą się z tym czynniki zmienne, takie jak: ujemna temperatura powietrza, częstotliwość opadów atmosferycznych, grubość pokrywy śnieżnej i siła wiatru (np. gruba warstwa śniegu będzie hamować zamarzanie gruntu). Do czynników stałych zalicza się rodzaj podłoża gruntowego. Jeśli występuje roślinność, zamarzanie jest opóźnione i płytsze. Natomiast rozleganiu się przemarzania będzie sprzyjać drobnoziarnistość gruntu. Taki grunt określa się wysadzionowym czy też niespoistym. Do tego typu zalicza się piaski, torfy czy lessy. Dzieje się tak ze względu na dużą zawartość niewielkich cząstek i porów, przez które występuje kapilarne podciąganie wody do strefy przemarzania.
Głębokość przemarzania gruntu w Polsce
W każdym kraju występuje sposób na obliczanie wskaźnika mrozowego. Najczęściej jest to średnia ujemnych temperatur dobowych podczas zimy. Jest to najpowszechniejszy model określania głębokości przemarzania gruntu. W Polsce te wielkości są przyporządkowane dla 4 stref. Mają stanowić pomoc i ułatwienie pracy dla projektantów. I strefa jest strefą najcieplejszą, które obejmuje znaczą zachodnią część kraju (Poznań, Wrocław), gdzie wskaźnik wynosi 0,8m.II strefa ma największy zasięg, w który wchodzi centralna część kraju od Gdańska do Krakowa i tam grunt zamarza na głębokości 1m. III strefa, o wartości 1,2m, jest już dużo mniejsza. To Podlasie, część Warmii i Mazur, południe Polski i malutka część wewnątrz strefy II w okolicach Suchedniowa.
Strefa przemarzania gruntu
Najmniejsza IV strefa to Suwalszczyzna z wynikiem 1,4m. Jednak w 2010 te dane zostały wycofane. Do tej pory mapa zasięgu stref z nowymi normami przemarzania nie została uaktualniona. Jednak z przeprowadzonych obserwacji i pomiarów na tych terenach wynika, że w niektórych obszarach normy są zawyżone, bądź zaniżone. Dlatego w przypadku wodociągów, drenaży i kanalizacji należy przyjąć powiększoną głębokość. Należy pamiętać, że nie jest to wartość stała i może się zmieniać w czasie oraz być różna nawet dla obiektów stojących stosunkowo niedaleko siebie. W przypadku niepewności, co do rodzaju gruntu i właściwości jego zamarzania, zaleca się badanie geotechniczne.
