Urabialność betonu

W technologii betonu nie ma ściśle określonych własności świeżo zarobionych betonów (segregator z aktami prawnymi do egzaminu na uprawnienia budowlane). Urabialność, plastyczność czy ciekłość są bardziej lub mniej istotne. Z uwagi na to, że nie istnieje definicja wymierna, to powstaje pewna niedogodność, która szkodliwie działa dla wzajemnego zrozumienia i poznania zjawiska. Najczęściej stosowanym określeniem na oznaczenie zespołu cech, którym powinien odpowiadać świeży beton, jest urabialność.

Najprościej mówiąc beton jest urabialny wtedy, kiedy jego własności pozwalają na jego transport i układanie w odpowiedni sposób. Dodatkowo nie istnieje wówczas obawa rozsegregowania się.

Autorem najbardziej ścisłej definicji jest Powers. Jego zdaniem urabialność to „wspólny rezultat tych właściwości świeżego betonu, które określają ilość pracy, potrzebnej do ułożenia i zagęszczenia betonu, a równocześnie jego odporność na segregację”. Tak sformułowana definicja wskazuje, że urabialność to zespół wielu własności. Z tego powodu ciężko jest wyobrazić sobie przyrząd, który określiłby ją bezpośrednio.

Polskim badaczem, który skupiał się na pojęciu urabialności był Paszkowski. Jego zdaniem urabialność betonu to cecha kompleksowa, która określa również pewien stopień ciekłości (konsystencji) i lepkości świeżej mieszanki.

Urabialność przy układaniu i przy transporcie

W definicji Powersa można znaleźć informację, że urabialność betonu dzieli się na dwa różne typy. Wyróżnił on urabialność przy transporcie i urabialność przy układaniu (szczegółowy program egzaminu na uprawnienia architektoniczne).

Urabialność przy transporcie określona jest przede wszystkim przez odporność na rozsegregowanie składników. Wykazane są w niej praktycznie wszystkie cechy, którymi musi się charakteryzować beton, aby móc go bez problemów transportować.

Urabialność przy układaniu nosi również alternatywną nazwę. Jest to plastyczność. Dzięki tej własności ciało może odkształcać się pod działaniem sił wewnętrznych w sposób ciągły oraz bez pęknięć. Oprócz tego zachowuje całkowicie nadane odkształcenie. Dotyczy to nawet sytuacji, kiedy siły przestają działać.

Świeży beton powinien móc odkształcać się w taki sposób, żeby możliwe było:

– prawie całkowite wypełnienie przestrzeni wolnych,

– pełne i całkowite otulenie zbrojenia,

– uzyskanie największej ścisłości z momentem, kiedy beton jest wylewany w deskowanie (wybierz swój dostęp do programu uprawnienia architektoniczne).

Ciekłość

Kolejną własnością betonu jest ciekłość. Jest to własność mniej ogólna niż urabialność, ale jednocześnie tak samo trudna do zdefiniowania. Na początku ciekłość rozumiana była jako pewna zdolność betonu do odkształcenia i płynięcia. Do pomiaru tej własności konieczne okazało się stworzenie stożka Abramsa oraz stołu wstrząsowego.

Jednak po krótkim okresie badań z wykorzystaniem powyższych przyrządów okazało się, że te próby nie prowadzą do pełnego określenia właściwości świeżej masy betonowej. Zajmował się tym Faury. Udało mu się udowodnić, że przy zmianie ilości wody zawartej w betonie można utrzymać taki zestaw dwóch kruszyw piasku i żwiru. Dzięki temu możliwe jest uzyskanie takich samych cech przy pomiarach stożkiem Abramsa oraz stolikiem wstrząsowym (wydrukowane akty prawne na egzamin na uprawnienia budowlane).

Konsystencja

Ostatnią własnością, o której często się wspomina w sytuacji określania pewnych własności betonu świeżo zarobionego, jest konsystencjach.