Koncepcja społecznej odpowiedzialności zawodu w ogóle, a w szczególności jego przedstawicieli, jest wytworem rozwoju architektury i społeczeństwa ostatnich dwóch stuleci. Aż do XIX wieku odpowiedzialność zawodowa architekta nie wykraczała poza jego relacje z osobowością klienta, który należał wyłącznie do wyższych warstw wysoce rozwarstwionego społeczeństwa. Dotyczy to również programów urbanistycznych, które były projekcją woli hierarchów i służyły chwaleniu go i epoki jego rządów.
Odpowiedzialność zawodowa architekta
Jednym z zadań samorządu architektów jest kontrolowanie sumiennego i sumiennego wykonywania zawodu przez członków izby, ustalanie zasad etyki zawodowej i kontrola nad jej przestrzeganiem. (egzamin ustny na uprawnienia budowlane) Nie można jednak mówić o odpowiedzialności dyscyplinarnej bez zobowiązania się, którego naruszenie aktualizuje potrzebę wszczęcia postępowania. Zgodnie z normą sztuki. 41 us.a. członek izby musi:
Tylko członek winny naruszenia powyższych zobowiązań podlega odpowiedzialności dyscyplinarnej. (uprawnienia budowlane 2019) Jednak w przypadku sprzeczności między normami etyki zawodowej a obowiązującym prawem nikt nie może zostać skutecznie oskarżony o postępowanie dyscyplinarne, jeżeli zachowanie architekta nie naruszy obowiązującego prawa (zob. Postanowienie Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 26 stycznia 2011 r., Numer referencyjny akt). III APo 5/07). Jednak akty są wyłączone z odpowiedzialności dyscyplinarnej:
Podlega odpowiedzialności zawodowej określonej w art. 95 Prawa budowlanego, składający się z:
a) popełnienie przestępstw lub przestępstw określonych w ustawie,
b) kara za wykonywanie niezależnych funkcji technicznych w budownictwie,
c) zagrażających życiu lub zdrowiu ludzi, bezpieczeństwu mienia lub środowiska lub znaczącej szkodzie materialnej w wyniku błędów lub zaniedbania,
d) nie wykonywać ani nie lekceważyć swoich obowiązków,
e) w celu uniknięcia przejęcia nadzoru lub niedbałego wykonywania obowiązków wynikających z tego nadzoru;
Podlega odpowiedzialności cywilnej zgodnie z przepisami Kodeksu pracy.
Postępowanie dyscyplinarne
Postępowanie dyscyplinarne wszczyna się na wniosek rady powiatowej izby, regionalnego pełnomocnika ds. Odpowiedzialności zawodowej lub pełnomocnika krajowego ds. Odpowiedzialności zawodowej. Prokurator w postępowaniu dyscyplinarnym w okręgowym sądzie dyscyplinarnym jest regionalnym przedstawicielem ds. Odpowiedzialności zawodowej, a w Krajowym Sądzie Dyscyplinarnym dla członków Izby Krajowej jest krajowym przedstawicielem ds. Odpowiedzialności zawodowej. (program do nauki na uprawnienia budowlane)
Obrońca z wyboru w postępowaniu dyscyplinarnym
Członek właściwej izby może na każdym etapie postępowania powoływać adwokatów spośród przedstawicieli samorządu zawodowego, prawników lub radców prawnych. Obrońca nie może jednak być członkiem sądu dyscyplinarnego i przedstawiciela odpowiedzialności zawodowej. Jednym z obowiązków obrońcy, przewidzianym w ustawie o profesjonalnym samorządzie architektów, inżynierów budownictwa i urbanistów, jest zachowanie w tajemnicy wszystkiego, czego się uczy w związku z działalnością obrońcy.
