W prenormie ENV 13670-1:2000 znajdują się wytyczne, które bezpośrednio dotyczą betonowania (jak wygląda egzamin na uprawnienia budowlane). Mówią one o tym, że zaleca się, żeby zagęszczanie przeprowadzić za pomocą wibracji wewnętrznej. Wibratory wgłębne charakteryzują takie parametry:
– średnica wibratora (buławy) – od 25 mm do 60 mm, jednak te, które wykorzystuje się do masywnych konstrukcji mają średnicę od 100 mm do 150 mm,
– częstość drgań – od 100 hZ do 350 hZ,
– amplituda drgań – od 0,5 mm do 1,5 mm.
Układanie betonu
Zaleca się, żeby:
– grubość ułożonej warstwy betonowej była mniejsza niż wysokość wibratora wgłębnego,
– wibracja była nieprzerwana,
– wibracja obejmowała ponowną wibrację górnej części poprzedniej warstwy.
W momencie, gdy wibruje się warstwy układane kolejno, należy zagłębiać końcówkę wibratora na głębokość 5-10 cm we wcześniej ułożoną warstwę.
Beton należy układać od miejsc, które znajdują się najdalej od pompy. Należy pamiętać o tym, że wibracja służy do zagęszczania betonu, a nie jest sposobem na przemieszczanie betonu na duże odległości. Korzystając z wibratora wgłębnego lub powierzchniowego należy stosować je nieprzerwanie po ułożeniu mieszanki. Musi to trwać do momentu, kiedy nie usunie się z mieszanki uwięzionego powietrza. Wskazane jest, żeby wykończenie powierzchni nie powodowało powstawania wykwitów mleczka cementowego (nauka do uprawnień architektonicznych).
Jeżeli nie ustalono tego wcześniej, to na etapie prac wykończeniowych nie można dodawać:
– wody,
– cementu,
– środków utwardzających powierzchnię,
– innych materiałów.
Należy dobrać szybkość układania oraz zagęszczania w taki sposób, żeby:
– nie tworzyły się zimne złącza,
– uniemożliwić nadmierne osiadanie i przeciążenie deskowania i stemplowania.
Zimne złącze z reguły powstaje na etapie układania mieszanki w sytuacji, gdy beton zwiąże się w strefie stykowej przed ułożeniem i zagęszczeniem kolejnej warstwy betonu. Podczas betonowania i zagęszczania beton należy chronić przed:
– szkodliwym nasłonecznieniem,
– silnym wiatrem,
– zamarzaniem,
– wodą,
– deszczem,
– śniegiem.
Przerwy robocze
W trakcie budowania obiektów, które są w konstrukcji monolitycznej ważne jest, żeby by roboty betonowe były prowadzone bez przerw (pytania na egzamin ustny do uprawnień). Jednak zdarzają się sytuację, że należy przerwać te prace z powodów uwarunkować technologiczno-organizacyjnych. Kluczową rolę odgrywają tutaj czynniki takie jak:
– szybkość wiązania mieszanki betonowej,
– wymiary geometryczne wykonywanego obiektu budowlanego,
– ograniczona powierzchnia deskowań będąca do dyspozycji wykonawcy i związana z tym rotacja deskowań,
– wydajność zestawów maszyn,
– warunki otoczenia.
Takie przerwy w betonowaniu nazywane są:
– przerwami roboczymi,
– dylatacjami czasowymi,
– spoinami roboczymi.
Na etapie projektowania konstrukcji monolitycznych, które są przestrzenne dzieli się je na części (etapy wykonawcze), które są ze względów wykonawczych, za pomocą przerw roboczych.
Przerwy robocze to takie miejsca podziału budowy, które zanikają i stają się częścią monolitycznej kosntrukcji. Jest to powierzchnia styku między stwardniałym i świeżo układanym betonem, która pojawiła się ze względu na przerwy w betonowaniu. Z reguły są to miejsca osłabieni. W związku z tym powinny się one znaleźć w takich przekrojach betonowanych elementów, gdzie styk starego i nowego betonu nie oddziałuje negatywnie na bezpieczeństwo konstrukcji. Przerwy należy umieszczać w miejscach, gdzie pojawia się niewielkie wytężenie elementów dzielonych oraz w miejscach, które są wygodne do wykonania. Ważne jest, żeby przerwy były zaplanowane w projekcie oraz pojawiły się na rysunkach wykonawczych. Nie można przerywać betonowania w przypadkowym miejscu wykonywanego elementu. W przypadku płyt stropowych należy umieszczać przerwy robocze w strefie zerowania momentów zginanych (uprawnienia architektoniczne – egzamin).
