Oznaczanie właściwej ilości wody, jaka znajduje się w zaczynie dokonuje się przy pomocy pomiaru wykonanego trzonkiem (uprawnienia budowlane). Należy dokładnie mieszać i ugniatać 300 gram spoiwa z odpowiednią ilością wody przez czas wynoszący około 3 minuty. Najczęściej do tego procesu stosuje się od 23% do 30% wody w stosunku do ciężaru, jakie wykazuje spoiwo. Powstałym zaczynem wypełnia się pierścień. Należy poprzez potrząsanie lekkie płytką usunąć nagromadzone pęcherzyki powietrza. Kolejno za pomocą wilgotnego noża zbiera się nadmiar zaczynu a pierścień razem z płytką należy ustawić na podstawie Vicata. Trzonek powinien ostrożnie zetknąć się z powierzchnią zaczynu i następnie swobodnie go opuścić.
badanie spoiw
Ważna jest odpowiednia ilość wody
Jeżeli trzonek jest swobodnie zanurzony na poziomie 5-7 mm ponad szklaną płytkę, która stanowi dno Vicaty, to mówimy, że ma on właściwą ilość wody. Kiedy jest jej za dużo lub za mało, to należy ponowić próbę z inną ilością zastosowanej wody. Gdy mamy już ustaloną właściwą ilość wody, trzeba zrobić zaczyn. Zaczynem wypełnia się pierścień, który jest umieszczony na szklanej płytce. Trzeba pamiętać o usunięciu pęcherzyków powietrza, potrząsając delikatnie płytką. Chcąc wyrównać powierzchnię zaczynu z brzegami pierścienia, używa się do tego nawilżonego wodą noża. W kolejnym etapie pierścień ustawia się wraz z płytką na podstawie Vicaty. Drążek powinien być tak ułożony, aby końcówka igły dotykała powierzchni zaczynu. Co 5 minut igłę opuszcza się w zaczyn, aż do momentu oznaczenia początku wiązania. Po dokonaniu każdego z pomiaru igłę trzeba wytrzeć a pierścień z płytką przesunąć tak, żeby igła trafiała za każdym razem w inne miejsce (akty zgodnie z wykazem Izby Inżynierów).
Kiedy następuje koniec wiązania i jak zbadać zmianę objętości cementu?
Koniec wiązania następuje, gdy igła nie zanurza się głębiej niż 1mm w zaczynie. Podczas badań zaczyn trzeba chronić przed przeciągami oraz wstrząsami. Chcąc zbadać zmianę objętości cementu, badanie wygląda następująco. 300 gram spoiwa należy wymieszać i ugniatać z odpowiednią ilością wody. Z zaczynu formuje się kule, której średnica ma około 4 cm. Kolejno umieszcza się je na szklanych grubszych płytkach i potrząsa, aby powstały placki, których średnica będzie wynosić ok. 10 cm. Takie płytki ustawia się na podstawkach drewnianych ponad cienką warstwą wody, na dnie zamykanej, płaskiej skrzyni. Jej ścianki i pokrywa wykłada się od wewnątrz cienką warstwą wojłoku zwilżonego wodą.
Po dobie placki wyjmuje się ze skrzyń i zdejmuje z płytek. Jedne zostawia się na 27 dni na powietrzu a inne zanurza we wodzie na ten sam okres czasu. Wodę wymieniać należy co 3 dni. Trzecią grupę placków umieszcza się w naczyniu ponad powierzchnią zimnej wody. W dalszym etapie podgrzewa się naczynie tak, aby po upływie 15 minut doszło do wrzenia. Wrzenie musi trwać nieprzerwanie 3 godziny (testy 2021 uprawnienia).
Ważne!
Podczas wrzenia przez cały czas należy pilnować, aby woda się nie wygotowała. Stałą objętość można określić jako zupełną, gdy po upływie 27 dni na powietrzu, we wodzie lub w parowej kąpieli placki nie mają pęknięć, pęcznień oraz spaczeń. Mogą jednak pojawić się rysy, które są dopuszczalne. Wywołane są one skurczami (uprawnienia budowlane – egzamin).
