Murowane, betonowe i żelbetowe ławy fundamentowe

 Ławy murowane

Wykonywane z kamienia i cegieł dobrze wypalonych bez pęknięć. Stosowane coraz rzadziej, najczęściej w budynkach niskich typu magazyny, budynki gospodarcze lub rekreacyjne posadowione powyżej zwierciadła wody gruntowej. Mogą być wykonywane tylko na podłożu jednorodnym nie powodującym podłużnego zginania ławy.
Szerokość dolnej płaszczyzny ławy zależy od przenoszonych obciążeń i powinna być dobrana tak aby nie przekroczyć nośności gruntu. Szerokość górnej płaszczyzny ławy powinna być większa od szerokości ściany fundamentowej o 0,5 cegły (13 cm). Daje to możliwość korygowania położenia ściany fundamentowej w przypadku niezgodności położenia ławy z dokumentacją.
Wysokość ławy dobieramy w taki sposób aby fundament dociskał do gruntu całą swoją podstawą i aby parcie gruntu nie wywoływało w ławie naprężeń rozciągających przekraczających wytrzymałość muru na rozciąganie (1/20 wytrz. na ściskanie). Wysokość ławy uzależniona jest więc od kąta rozchodzenia się naprężeń (mur na zaprawie cementowej ok. 60°, na zaprawie cem-wap ok. 70°). Dla zmniejszenia ciężaru ławy stosuje się odsadzki o serokości 6cm (1/4 cegły), wysokość odsadzek wynosi 3 warstwy cegły dla zaprawy cem-wap i 2 warstwy cegły dla zaprawy cementowej. Dolna część ławy przylegająca do gruntu powinna mieć wysokość co najmniej 4 cegieł.

Ławy betonowe

Stosowane pod niezbyt wysokimi budynkami, mogą być stosowane poniżej zwierciadła wód gruntowych i w gruntach niejednorodnych.
Naprężenia w betonie rozchodzą się pod kątem 45°, ławy betonowe mogą być więc znacznie niższe niż murowane (równa szerokości odsadzki). Najmniejsza wysokość ław betonowych to 25-30 cm (niższych ław nie stosuje się ze względu na niewystarczającą wytrzymałość betonu w bocznej części ławy na zginanie spowodowane odporem gruntu)
Jeżeli wysokość ławy nie przekracza 50cm przekrój poprzeczny przyjmuje się prostokątny. W pozostałych przypadkach dla mniejszego zużycia materiału wykonuje się ławy schodkowe bądź trapezowe o wysokości krawędzi pionowych nie mniejszych niż 1/3 wysokości całkowitej ławy. Szerokość odsadzek ław prostokątnych i trapezowych powinna wynosić min. 5cm.
W gruntach słabych i niejednorodnych ławy zbroi się podłużnie (pręty główne min 4×12-14, strzemiona min Ø6 co 3/4h) – zbrojenie to zabezpiecza przed uszkodzeniem ławy wskutek nierównomiernego osiadania budynku.
Jeżeli beton układany jest bezpośrednio na gruncie grubość otulenia prętów >7,5cm, jeśli beton układany jest na podłożu betonowym otulenie >4cm.
Ławy betonowe można prowadzić ze spadkiem pomiędzy częściami o różnym poziomie fundamentowania. Zalecany spadek= 1:3 – 1:2 a wysokość uskoku pionowego powinna być < 30cm.

Ławy żelbetowe

Wykonywane gdy szerokość ław musi być duża ze względu na znaczne obciążenia przekazywane na grunt lub gdy grunt ma małą wytrzymałość. zbrojone są wzdłuż dolnej płaszczyzny przekroju poprzecznego, mogą być także dodatkowo zbrojone na grzbiecie dzięki czemu nie jest konieczne zapewnienie docisku całej podstawy ławy do gruntu.
zasady doboru przekroju poprzecznego – takie jak dla ław betonowych. W przypadku ław pod szeregiem słupów stosuje się w części środkowej belki o większej wysokości ze względu na znaczne siły zginające występujące wzdłuż ławy.