Zasłona wodna
Urządzeniami chroniącymi pracowników od wpływu procesów produkcyjnych szkodliwych dla zdrowia są przede wszystkim zasłony wodne (uprawnienia budowlane 2021). Mają one formę płaskiego ekranu z wody, która pływnie z podłużnej rury. Spływa ona w sposób swobodny albo wzdłuż ekranu, który wykonany jest z metalowej siatki do podłużnego koryta.
Zasłona wodna zużywa na 1 m ok. 10-30 litrów w ciągu jednej minuty. Woda w zasłonie płynie z prędkością 0,5-1 m/sek. Struga wodna ma grubość 0,5-0,7 mm. Zadaniem zasłony wodnej jest:
– zatrzymanie prawie całości promieniowania cieplnego, które wysyłane jest przez nagrzane płaszczyzny lub otwory pieców,
– chronienie pracownika, który znajduje się za zasłoną od przegrzania.
Dodatkowo nie jest ona przeszkodą, która utrudniałaby pracę różnymi narzędziami, które przechodzą przez ekran. To właśnie sprawia, że o wiele lepszy jest wybór zasłony wodnej niż zasłony, która zrobiona jest ze stałych materiałów, które odbijają promieniowanie cieplne. Mowa tu o ekranach z azbestu bądź ekranach, które są pokryte aluminiową folią.
Promieniowanie cieplne nie wywołuje żadnych objawów u pracujących pod warunkiem, że wynosi ona 10 kcal/m2 w ciągu jednej minuty. Jest to górna granica promieniowania cieplnego. Promieniowanie słoneczne na naszej szerokości geograficznej nie jest większe niż 15 kcal/m2 na minutę. Maksymalne promieniowanie gorących płaszczyzn ma miejsce głównie w przemyśle. Zakładając, że promieniowanie to wynosi ok. 100 kcal/m2 na minutę, a wysokość zasłony ma do 2 m, to woda na 1 m zasłony unosi około 200 kcal/min. W momencie, kiedy w zasłonie użyje się ok. 10 litrów na minutę, to woda ogrzewa się o ok. 20°C. Woda, która wypływa z takiej zasłony jest z reguły ogrzana do 50 °C (testy 2021 uprawnienia).
Zastosowanie zasłon
Zasłony wodne znajdują zastosowanie:
a) przy piecach martenowskich:
– intensywność promieniowania cieplnego wynosi do 100 kcal/m2 na minutę,
b) w walcowniach dla osłony od promieniowania rozżarzonego metalu:
– promieniowanie do 50 kcal/m2 na minutę,
c) w kuźniach (promieniowanie przy otwartym palenisku do 100 kcal/m2 na minutę),
d) przy piecach do hartowania metali i do cieplnej obróbki metali:
– promieniowanie do 30 kcal/m2 na minutę,
e) przy piecach przemysłu chemicznego:
– produkcja kwasu siarkowego i solnego,
f) w gazowniach,
g) przy piecach kontaktowych dla kwasu azotowego,
h) w odlewniach promieniowanie rozżarzonych płaszczyzn metali przygotowanych do odlewania:
– promieniowanie do 60 kcal/m2 na minutę,
i) przy elektrycznych piecach dla karbidu,
j) przy robotach górniczych do osłony odstrzału kopalin,
k) jako izolacja poszczególnych odcinków korytarza od rozprzestrzeniania się wybuchu pyłu węglowego zawartego w powietrzu w tych korytarzach:
– zużycie wody w tych zasłonach wynosi jednorazowo co najmniej 120 1/m2 przekroju korytarza (program na uprawnienia budowlane w wersji android).
Kabiny
Zasłony wodne otaczają również kabiny. Są to miejsca, w których pracownicy, którzy pracują w zakładach o dużym wydzielaniu ciepła, mogą chwilę odpocząć i się ochłodzić. Zasłony wodne mają wówczas formę powierzchni walcowej, która zasilana jest z rury w kształcie koła. Średnica koła wynosi do ok. 3 m obwodu kabiny. W związku z tym długość zasłony mieści się w przedziale od 6 do 9 m. Przy takiej zasłonie zużywa się ok. 15 l/min na 1 mb wody, a w przypadku całej zasłony jest to ok. 90-100 l/min. Zasłony tego typu pozwalają na szybkie obniżenie temperatury w kabinie do ok. 19-20°C.
W przypadku pracowników, którzy są zatrudnieni w zakładach, w których wydziela się dużo ciepła, zaobserwowano, że tętno przyspiesza im do 175 uderzeń na minutę. Dzieje się to na skutek wysokiej temperatury otoczenia. Dzięki odpoczynkowi w kabinie tego typu zauważono, że tętno zwalnia do 100 uderzeń na minutę (segregator z aktami prawnymi do egzaminu na uprawnienia budowlane).