Często specjalnie wybiera się system bazylikowy (wydrukowane akty prawne na egzamin na uprawnienia budowlane). W tym przypadku problem oświetlenia należy rozpatrywać łącznie z kwestią zainstalowania w nawie środkowej suwnicy. W momencie, kiedy stwierdzi się, jaki wpływ na przebieg produkcji będzie miał kierunek oświetlenia w zależności od stron świata, to powinno się do tego w odpowiedni sposób dostosować konstrukcję. Przykłady:
System bazylikowy
a) w przemyśle spożywczym, tekstylnym oraz w niektórych gałęziach przemysłu chemicznego najlepsze są dachy pilaste (szedowe), gdzie oszklenie znajduje się od stronu północnej (w grę wchodzi niewielkie odchylenie):
– jest to odpowiednie tam, gdzie bezpośrednie działanie promieni słonecznych jest szkodliwe dla produkcji i jednocześnie niezbędne jest dobre i równomierne oświetlenie,
b) tam, gdzie niezbędne jest rozstawienie słupów, które przekraczają praktyczną granicę rozpiętości zęba (szedu) i jednocześnie konieczne jest wykorzystanie dachu pilastego (szedów) z powodu oświetlenia, to powinno się wykorzystać:
– dwa lub więcej zębów w jednym przęśle konstrukcyjnym,
– przekrycia konoidalne.
Należy również uwzględnić to, czy produkcja i jej przebieg może szkodliwie wpływać na materiały konstrukcyjne. Jest to bardzo ważne na etapie ustalania wyboru materiału konstrukcyjnego.
Konstrukcje przekrycia
Konstrukcja przekrycia to podstawowe zagadnienie konstrukcyjne i materiałowe w momencie projektowania parterowych hal produkcyjnych. Wśród projektantów zakładów przemysłowych popularne jest hasło „projektowanie zaczyna się od przekroju”. Zasadę tę powinien przestrzegać i konstruktor, i architekt. Rozpiętość jest czynnikiem, który decyduje o wyborze systemu konstrukcyjnego i materiału przekrycia (egzamin ustny uprawnienia budowlane – pytania).
O czym należy pamiętać?
Należy pamiętać o tym, że powinno się dążyć do jak największego wykorzystania dokumentacji konstrukcyjnej typowej. W momencie, kiedy nie będzie typowego rozwiązania, należy uzgodnić z konstruktorem koncepcję konstrukcyjną. Dodatkowo należy wiedzieć, że w przypadku dużych rozpiętości (tj. powyżej 30 m) najlepszym wyborem konstrukcji będzie wybór kratownicy łukowej bądź ramowej, a najodpowiedniejszym materiałem konstrukcyjnym będzie stal. W wyjątkowych sytuacjach można wykorzystać drewno. Dotyczy to sytuacji, kiedy będzie trzeba w miarę szybko wykonać halę, a zagrożenie pożarowe będzie niewielkie. W sytuacji, kiedy rozpiętości wahają się od 18 do 30 m, należy stosować łupiny cienkościenne oraz prefabrykowane kratowe wiązary sprężone. Gdy rozpiętości są średnie (czyli 12-24 m), to najlepszym wyborem są:
– łukowe konstrukcje żelbetowe, które wykonuje się na mokro i wykorzystuje się do tego deskowanie przesuwne lub kombajn,
Do małych rozpiętości (czyli do 15 m) najlepsze są prefabrykowane konstrukcje żelbetowe. Jeżeli chce się wykorzystać konstrukcje stalowe przy rozpiętościach poniżej 30 m, to należy posiadać zezwolenie Państwowej Komisji Planowania Gospodarczego. Oprócz tego musi to być uzasadnione względami technologicznymi.
W przypadku hal wielonawowych, gdzie nawy mają rozpiętość od 12 do 18 m i niezbędne jest dobre i równomierne oświetlenie miejsca pracy (np. w halach warsztatowych i montażowych, w tkalniach czy przędzalniach) stosuje się takie konstrukcje jak:
– pilaste (szedowe) o 2 lub 3 zębach,
– żelbetowe prefabrykowane,
– drewniane – w wyjątkowych przypadkach.
Celowość zastosowania konstrukcji przegubowych jest niezbędna w sytuacjach, kiedy:
a) w projektowanej hali lub w jej bliskim sąsiedztwie mają pracować:
– obrabiarki,
– młoty mechaniczne,
– prasy powodujące działania dynamiczne w postaci wibracji i wstrząsów,
b) umiejscowienie projektowanych budowli będzie na terenach występowania szkód górniczych (uprawnienia budowlane – egzamin).
