Budynek
Budynek jest budowlą, której przeznaczenie jest użytkowanie w określonym celu (program z aktami na uprawnienia budowlane). Posiada on dach oraz konstrukcję nośną, która go dźwiga. Konstrukcją taką są ściany bądź słupy. W przypadku większości budynków dach opiera się na ścianach. Dodatkowo należy pamiętać, że możnawznieść budynki, które:
– mogą mieć dach oparty na słupach,
– są bez ścian,
– są z częściowym lub całkowitym obmurowaniem słupów.
Budynki można zbudować z:
– cegły,
– kamienia,
– drewna,
– betonu,
– stali.
Budynek powinien być wyposażony w:
a) okna,
b) drzwi,
c) podłogę,
d) instalacje:
– elektryczną,
– wodociągową,
– kanalizacyjną,
– centralnego ogrzewania,
– ciepłej wody,
– gazu.
Budynkami murowanymi są takie budynki, które są:
– ze ścianami, które są z kamieni, cegieł bądź pustaków (ceramicznych, gipsowych i betonowych),
– z bloków z lekkich betonów.
Budynkami drewnianymi są te, których konstrukcja nośna oraz ściany są z drewna. Można także wybudować budynki, które będą z muru pruskiego (egzamin ustny uprawnienia budowlane – pytania). Wówczas konstrukcją jest szkielet drewniany, a to, co jest pomiędzy słupami i belkami, które wieńczą szkielet, wypełnia się murem ceglanym lub ubitą gliną.
Współczesne budynki
Współczesne budynki powstają najczęściej z betonu. W sytuacji, kiedy w elementach budynku występują naprężenia rozciągające, to należy zastosować beton, który jest zbrojony stalowymi prętami (żelbet). Te budynki, które mają konstrukcję z żelbetu, są nazywane budynkami żelbetowymi. Budynki stalowe to takie, w których konstrukcja nośna zrobiona jest ze stalowych profili. Są nimi m.in.:
– hale o dużych rozpiętościach,
– wysokie budynki,
– budynki, w których występują duże obciążenia użytkowe.
Budynkami żelbetowymi prefabrykowanymi są takie, które powstają z gotowych elementów żelbetowych. Są to praktycznie wszystkie budynki prefabrykowane.
Usytuowanie, zabudowa i rozróżnienie ze względu na liczbę kondygnacji
Budynki można wyróżnić ze względu na usytuowanie w stosunku do sąsiednich (nauka do uprawnień architektonicznych). W takim podziale wyróżnia się budynki:
– wolnostojące – budynek taki nie styka się z innymi budynkami,
– bliźniacze – budynek, który styka się z drugim takim samym budynkiem lub takim, który jest jego zwierciadlanym odbiciem,
– szeregowe – kilka takich samych lub podobnych budynków, które przylegają do siebie.
Zabudowa to sposób rozmieszczenia budynków na terenie. Wyróżnia się zabudowę:
– zwartą – budynki stykają się ze sobą ścianami bądź łączą się tzw. przewiązkami,
– luźną – budynki rozmieszczone są w określonej odległości od siebie.
Kolejnym sposobem na podzielenie budynków jest podział ze względu na liczbę kondygnacji. Wyróżnia się budynki:
– jednokondygnacyjne – parterowe,
– wielokondygnacyjne – wielopiętrowe.
Kondygnacja to część budynku, która znajduje się pomiędzy górną powierzchnią podłogi a górną powierzchnią stropu, który znajduje się bezpośrednio nad podłogą. Mogą być kondygnacje przyziemne oraz nadziemne. Aktualnie w wielu budynkach strop, który znajduje nad ostatnią, górną kondygnacją najczęściej przyjmuję formę stropodachu. Wówczas ta kondygnacja staje się kolejnym piętrem danego budynku. Budynki, które mają wysokość:
– do 5 kondygnacji – nazywają się budynkami niskimi,
– od 6 do 11 kondygnacji lub o wysokości do 15 m – budynki średniowysokie,
– powyżej 11 kondygnacji (mieszkalne) lub o wysokości powyżej 30 m – budynki wysokie.
Komunikacja pomiędzy kondygnacjami budynku odbywa się przy pomocy:
– schodów,
– pochylni,
– dźwigów.
Poddasze występuje najczęściej w budynkach, które mają strome dachy (pytania na egzamin ustny do uprawnień). Wyróżnia się dwa rodzaje poddasza:
– użytkowe – przeznaczone na pobyt ludzi,
– strych – bez pomieszczeń, w których mogliby przebywać ludzie.
Wieżami są te budynki, które są bardzo wysokie i mają mały rzut pionowy lub wysmukłe części budynków. Budynkami wieżowym (wieżowcami) są te budynki, które są wolnostojące, smukłe i mają wiele kondygnacji.