Cokoły

Cokoły to niskie elementy murów zewnętrznych, rozstawione od razu ponad obszar i wyróżniające się z całej płaszczyzny elewacji. Posiadają one rolę artystyczną i architektoniczną i zazwyczaj one są wyznacznikami typu budowli. Są one też zwyczajnie pożyteczne. Rola artystyczna i architektoniczna ma za zadanie zobrazować bazę odgradzającą konstrukcję od obszaru i zaznaczającej jego usadowienie, co konkretnie pokazuje się w budowlach na terenie nie do końca równym. (uprawnienia budowlane kontakt)

Stosunkowo od wysokości, wystawania albo cofnięcia co do lica muru i materiału cokół potrafi wizualnie zawyżać lub zniżać całą konstrukcję, potrafi zobrazować masywność albo delikatność konstrukcji.

Dla przykładu, cokół, który mierzy ponad dwa metry, jeśli prawidłowo go wysuniemy w przypadku konstrukcji wielokondygnacyjnej, doda mu masywności, szczególnie jak będzie zrobiony z kamienia rodzimego. Jak cokół cofniemy do środka, będzie wyglądał na bardziej delikatny.

Znaczenie praktyczne cokołu

Działa w ten sposób, że poprzez stworzenie lica cokołu z materiałów solidniejszych od reszty płaszczyzny muru, chroni się mur od opadów atmosferycznych czy uderzeń, którym podlega niższy element konstrukcji. W konstrukcjach zamieszkałych cokół unosi się zazwyczaj do poziomu spodu stropu powyżej piwnic. Cokół mierzy w tej sytuacji 0,7-1m. (uprawnienia budowlane 2021) Jak chcemy wystawić cokół z płaszczyzny muru można przetransportować wcześniej będące ściany w środek konstrukcji, bądź pogrubić tynk. Czasem obkłada się też licówkę. Lice wychodzące z cokołu finalizuje się w konstrukcjach murowanych albo w tynku porządniejszym od korzystanego w pozostałych murach, albo w licówce kamiennej, klinkierowej, ceglanej. W przypadku konstrukcji drewnianych, cokół to zwykle wyższy element muru fundamentowego.

Wierzch cokołu wystającego

Czubek cokołu widocznego musi zostać odpowiednio uchroniony przed zaciekami, albo przez okrycie kamieniem czy klinkierem, albo za pomocą wypalonej gładzi cementowej. Blisko cokołów mocniej widocznych z gzymsami chronionymi od góry tworzy się ochronę też z blachy cynkowej tak jak w gzymsach pomiędzy piętrami. Schowanie się cokołu do środka uzyskuje się poprzez niepełne nadwieszenie na zewnątrz ściany wyżej położonej. Lice schowanego cokołu tworzy się zazwyczaj z klinkieru. (uprawnienia budowlane program)

Gzymsy to są występy z murów konstrukcji w formie poziomej, a czasami też pochyłych pasów o niewielkiej mierze. Gzymsy występują następujących typów:

-wewnętrzne,

– cokołowe, (akty prawne uprawnienia budowlane)

– pod oknami,

– główny (wieńczący) – w górnym zakończeniu ściany,

– nad otworami,

– między-piętrowe.

Gzymsy tak jak cokoły posiadają rolę artystyczną i architektoniczną oraz praktyczną. Formy gzymsów i ich umiejscowienie gra dużą rolę co do prezencji konstrukcji. Formy gzymsów i tworzywa, z jakich powstały, są wyróżniające dla form historycznych. Wszystkie etapy dziejowe posiadały swój osobisty sposób ich użytkowania. Teraz używa się gzymsów o przeróżnych formach i miarach, przykładowo na budynkach wysokich korzysta się z ogromnych gzymsów.

Charakterystyczne wymiary gzymsów

Praktyczne zastosowanie gzymsu centralnego to zabezpieczenie muru przed zaciekami. Reszta gzymsów zewnętrznie używanych są albo jedynie względami architektonicznymi, albo robią za zabezpieczenie od plam na odsadzkach na piętrach, przykładowo okna czy drzwi.

Wyróżniającymi pomiarami gzymsów bywają ich miary i wyskok. Miarę sprawdza się w przekroju krzyżowym od czubka aż do końca występu gzymsowego. Wyskok robi za odstęp w rzucie poziomym od muru do końcowej krawędzi gzymsu. (segregator egzamin ustny uprawnienia)

Gzyms bywa stworzony z różnych materiałów, najczęściej spotykane to beton, cegła, kamień. Jak chcemy, aby gzyms stawiany rzędami bezproblemowo wspierał obciążenia, wszystkie jego rzędy muszą posiadać stateczność, ale też i pełna budowla musi taka być. Luźne kamienie czy kafle żelbetowe stawiane są tutaj ze wsparciem obrzeży przy użyciu nietrwałego rusztowania. A oraz B to masa gzymsu, C to masa człowieka, który tam będzie ze sprzętem, około 80 kG, jaki obarcza jeden lub dwa bloki B, uwzględniając jak oddaje obciążenia z bloku.  A; a; b; c to ramiona sił. (program egzaminu na uprawnienia)