Wiązary płatwiowe

Najczęściej spotykanym typem wiązarów są wiązary płatwiowo kleszczowe z kolankową ścianką. Płatwie to poziome elementy, które znajdują się w więźbie dachowej (testy uprawnienia budowlane). Podpierają krokwie, które znajdują się równolegle w stosunku do kalenicy i są oparte na słupach pełnych wiązarów. Możemy wyróżnić płatwie kalenicowe 8, stopowe 19 oraz płatwie pośrednie 2. Ich zastosowanie zależy od miejsca płatwi w więźbie dachowej. Można wyróżnić także dwa rodzaje płatew: murłata 13 oraz podwalina 18. Murłata 13 jest wtedy, gdy płatew stopowa jest oparta na murze a podwalina 18 kiedy płatwie są oparte o strop i zlokalizowane są pod słupkami.

Połączenia kleszczowe w konstrukcjach

W nowoczesnych konstrukcjach połączenia kleszczy wraz z krokwią wykonuje się przy pomocy gwoździ. Aby nie powstawały prześwity między kleszczami, dodatkowo stosuje się wkładki. W nowych konstrukcjach, której długość jest równa wysokości płatew słupy łączą się z pośrednią płatwą za pomocą czopu, a na prostą nakładkę łączy się elementy płatwi ze słupami. Tradycyjne łączenia wykonywano na tzw. jaskółczy ogon (akty zgodnie z wykazem Izby Inżynierów). Nowoczesne konstrukcje łączą poszczególne elementy na klamry, nakładki i gwoździe, a nie jak w tradycyjnych konstrukcjach na czop.

Słupki oraz miecze

Słupki z płatwiami oraz mieczami tworzą ramy stolcowe. Zadaniem słupów jest przekazywanie wszystkich obciążeń bezpośrednio na strop albo na płatwie (program egzamin uprawnienia 2021). Miecze w konstrukcjach usztywniają wzdłuż więźbę dachową, a tym samym zmniejszają rozpiętość przy płatwiach. Miecze stosuje się w płaszczyznach pionowych lecz czasami znajduje zastosowanie w płaszczyźnie poziomej. Ma to związek z tym, że płatwie pracują w obu płaszczyznach, które są do siebie ułożone prostopadle. Miecze stosuje się w płaszczyźnie wiązarów wtedy, gdy dach jest stromy, a rozpiętość obiektu duża. W związku z tym należy usztywnić dach, zabezpieczając go przed ssaniem i parciem siły wiatru za pomocą ukośnych prętów.

Mniejszy przekrój więźby dachowej

Poszczególne elementy więźby dachowej mają mniejsze przekroje, niż w elementach stosowanych dawniej. Dążenie do tego, aby uprościć złączenia i zastosować mniejszą grubość poszczególnych elementów spowodowały duże zmiany w łączeniach przy nowoczesnych konstrukcjach. Krokwie umieszczone w kalenicy są łączone ze sobą na prostą nakładkę. Stosowanie złącz na zwidłowanie ma miejsce tylko wtedy, gdy krokwia nie jest grubsza niż 8 cm. Aby uniknąć przemieszczania się krokwi należy zastosować gwoździe bądź drewniane kołki. Wrąb wykonuje się w miejscu, gdzie łączenie krokwi opiera się na pośredniej płatwi. Najlepiej wykonać go w krokwi, bądź częściowo w płatwi i częściowo w krokwi na 3-4 cm (uprawnienia budowlane – egzamin). Aby złącze w węźle było sztywne z krokwią, słupem i płatwią należy odpowiednio połączyć kleszcze.