Układarki ślimakowe wykorzystuje się w podobnych sytuacjach, co układarki kielniowe (program na uprawnienia budowlane w wersji android). Znajdują one zastosowanie podczas składowania masy betonowej na podłożu nawierzchni. Różnicą jedynie jest to, że masę trzeba już mniej więcej ułożyć. Układarka radzieckiej produkcji typu D-227 jest typową układarką ślimakową.

Ślimak z deską profilową to główna część robocza takiej układarki. Zadaniem tej części jest przede wszystkim rozścielanie masy betonowej, która wcześniej została złożona na zwałach przez samochody samowyładowcze, betoniarki samochodowe bądź drogowe, a także wózki-wywrotki. Ślimak zbudowany jest z dwóch części. Dzięki temu układarka ślimakowa może być wykorzystywana do daszkowego i pulpitowego przekroju poprzecznego nawierzchni. Regulatory śrubowe są niezbędne do tego, żeby urządzenie profilujące podnosiło się i opuszczało ręcznie poniżej prowadnic.

Układarki sprzężone z wykańczarką

Układarki sprzężone z wykańczarką to zestaw roboczy, który na wspólnym podwoziu posiada:

– elementy robocze do układania/rozścielania masy,

– elementy służące do zagęszczania i wykańczania.

Porównując je do wykańczarek, układarki sprzężone z wykańczarką charakteryzują się przede wszystkim mniejszą wydajnością oraz większym ciężarem. Takie układarki znajdują zastosowanie przede wszystkim w przypadku budowy nawierzchni betonowej o mniejszym postępie robót, czyli np. na krótkich ulicach miejskich.

Maszyny do zagęszczania i wykańczania nawierzchni betonowej

Masa betonowa powinna być zagęszczona praktycznie od razu po ułożeniu. Jej zadaniem jest ostateczne wykończenie górnej powierzchni nawierzchni betonowej. Odpowiedzialne za to działanie są maszyny różnych typów, czyli tzw. wykańczarki (egzamin na uprawnienia architektoniczne). Wyróżnia się trzy grupy wykańczarek:

– zagęszczające masę betonową na zasadzie udarowej, z elementem udarowym młotowym lub belkowym – aktualnie rzadko stosowane,

– zagęszczające masę betonową na zasadzie wibracji,

– ślizgowe – bez prowadnic.

Te wykańczarki, które są wykorzystywane do budowy nawierzchni betonowej, są zdolnego do tego, żeby wykonywać wszystkie powyższe czynności w tym samym momencie albo oddzielnie.

Wykańczarki z dwóch pierwszych grup poruszają się po prowadnicach. Ich niweleta odpowiada niwelecie budowanej nawierzchni. Z kolei wykańczarki z trzeciej grupy nie muszą mieć ustawionych prowadnic.

Wykańczarki młotowe

Wykańczarka młotowa typu Dingier stosuje się przede wszystkim do wykonywania nawierzchni betonowych dwuwarstwowych. Jest ona ciężką maszyną. Istnieje możliwość, żeby przestawiać ją zgodnie z zapotrzebowaniem na daną szerokość nawierzchni, która mieści się w granicach od 3,5 do 6,0 m i od 6,0 do 9,0 m.

Do elementów roboczych wykańczarki zalicza się:

– belkę równającą,

– młoty ubijające,

– taśmę wygładzającą.

Belka równająca w wykańczarkach młotowych

Belka ma szerokość zgodną z szerokością nawierzchni. Najczęściej jest ona ze stali bądź bala drewnianego, który obija się stalową blachą. Jej zadaniem jest przede wszystkim wyrównanie rozłożonej masy betonowej w czasie ruchu wykańczarki. Wykonuje ona pod wpływem działania mimośrodu dźwigni około 200 ruchów poprzecznych na minutę o skoku około 40 mm.

Belka równająca może być nastawiona zgodnie z zaprojektowanym przekrojem poprzecznym nawierzchni betonowej. Wykańczarka porusza się z prędkością ok. 1,8 m/min (uprawnienia architektoniczne – egzamin).

Młoty ubijające w wykańczarkach młotowych

Młoty ubijające należy ustawić w rzędzie, jeden obok drugiego. W zależności od szerokości nawierzchni może ich być od 24 do 36 sztuk w rzędzie. Jeden młot ma wagę od 25 do 50 kg. Wysokość podnoszenia i opadania wynosi 140-180 mm, a ilość uderzeń na minutę – 70.

Rzut poziomy młotów jest w kształcie rombów o wymiarach 25×70 mm. Młoty te należy umocować na pionowych drążkach. Następnie unosi się je do góry przez ramiona tarcz, które obracają się na wspólnej osi. Młoty, które ustawia się w rzędzie w czasie pracy opadają na przemian. Na jednostkę powierzchni zakłada się cztery uderzenia młota. 

Deska ubijająca w wykańczarkach młotowych

Za młotami znajduje się deska ubijająca. Jej głównym zadaniem jest:

– dodatkowe zagęszczenie masy betonowej,

– wyrównanie powierzchni po ubiciu młotami.

Deskę robi się z drewna i od spodu należy ją okuć blachą. Należy ją podwiesić na dwóch pionowych drążkach. Deska taka wykonuje 150 uderzeń w ciągu minuty. Siłę uderzenia można regulować za pomocą stalowych sprężyn, na których się ją wiesza.

Taśma wygładzająca jest z ceownika. Podczas pracy potrafi wykonać 600 drgań na minutę o amplitudzie 4 mm.

Wszystkie powyższe elementy robocze można uruchamiać oddzielnie bądź w zespołach (uprawnienia architektoniczne 2021).