W aktualnym budownictwie drogowym oraz w budownictwie nawierzchni betonowych coraz bardziej popularny robi się transport bezszynowy (nauka do uprawnień budowlanych). Jego zaletami są przede wszystkim:
– możliwość pokonywania spadków i krzywizn o małych promieniach,
– łatwość manewrowania,
– możliwość szybkiego zorganizowania i uruchomienia transportu,
– szybkość przewozu,
– możliwość zmiany trasy i przerzucania transportu na pilniejsze budowy,
– możliwość ładowania i wyładowywania materiałów w dowolnym miejscu.
Transport mechaniczny bezszynowy
Transport ze względu na rodzaj materiału
Ze względu na rodzaj materiału, który się transportuje, wyróżnia się samochody, którymi można przewozić:
– materiały sypkie – kruszywa,
– cement,
– gotową masę betonową,
– wodę.
Samochody samowyładowcze
Idealne do masowych transportów sypkich materiałów budowalnych (czyli kruszywa) jest zastosowanie samochodów-wywrotek, które posiadają opcję samoczynnego wyładowania. Skrzynie w samochodach samowyładowczych mogą się:
– przechylać do tyłu – wygodne rozwiązanie w przypadku obsługi betoniarek na gąsienicowym podwoziu,
– przechylać na boki – wygodne rozwiązanie podczas rozwożenia materiałów wzdłuż drogi oraz przy obsłudze układarek (testy 2021 uprawnienia).
Jednoczesne przechylanie skrzyni oraz wyładowywanie jest możliwe dzięki odpowiednim przekładniom, które są połączone z silnikiem za pośrednictwem sprzęgła lub urządzeń hydraulicznych bądź pneumatycznych.
Samochody z pojemnikami
Samochody z pojemnikami, które służą do przewozu cementu bez opakowania wykorzystuje się przy transporcie cementu:
– bezpośrednio z silosów cementowni,
– ze specjalnych wagonów kolejowych.
Transport ten z reguły odbywa się:
– do dużych wytwórni mas betonowych,
– na place budowy nawierzchni betonowych, które posiadają silosy do składowania cementu.
Samochody tego typu zbudowane są z:
– metalowego pojemnika, który znajduje się na podwoziu samochodu i są wmontowane w sposób ruchomy do skrzyni samochodu,
– pneumatycznego przenośnika cementu,
– sprężarki powietrza.
Pojemniki są w kształcie walca i posiada szczelinę na bocznej powierzchni walca, która jest równoległa do osi. Podczas napełniania i transportu ta szczelina jest u góry pojemnika. Dzięki odpowiedniemu przestawienia uchwytu, pojemnik w trakcie rozładunku obraca się szczeliną do dołu. Dzięki temu cement wysypuje się do kosza betoniarki.
Należy pamiętać o tym, że na samochodzie musi być tyle pojemników, ile jest przedziałek z kruszywem dla poszczególnych porcji mieszanek.
Przewóz gotowej masy betonowej
Materiałem masowego transportu podczas budowy nawierzchni betonowej może być np. masa betonowa (program z aktami na uprawnienia budowlane). Jednak należy pamiętać, że jej dowiezienie przy wykorzystaniu normalnych samochodów-wywrotek można wykonać wyłącznie na nieznaczną odległość. Jest to spowodowane tym, że może dojść do:
– rozwarstwienia się składników masy betonowej,
– rozpoczęcia procesu wiązania.
Górną granicą odległości przewozu gotowej masy betonowej w samochodach skrzyniowych wynosi kilka kilometrów. W przypadku większej odległości powinno się przewozić gotową masę w:
– betoniarkach, które są wbudowane w podwozie samochodowe,
– samochodach, które są wyposażone w mieszalnik kielichowy.
W wytwórni masę betonową ładuje się z betoniarki do kielicha. Następnie zadaniem samochodu jest dostarczenie jej na plac budowy. Tam masa betonowa jest wyładowana na skutek obrotu kielicha wokół poprzecznej osi poziomej. Podczas jazdy samochodu kielich się obraca. Dzięki temu nie dojdzie do rozwarstwienia się składników masy betonowej.
Zespół transportowy
Zespołem transportowym o sporej pojemności jest połączenie przyczep z pojemnikami na cement z samochodem do przewozu cementu. Samochody powinny posiadać małe pojemniki cementu. Są one potrzebne wtedy, kiedy:
– na budowę nawierzchni betonowej cement dostarcza się bez opakowania,
– masa betonowa powstaje tam, gdzie ma być wbudowana,
– składniki masy betonowej przewozi się samochodami z placów materiałowych.
Pojemniki takie napełnia się cementem z silosu. Wykorzystuje się do tego zsyp brezentowy. Odległość przewozu ze względu na stałe mieszanie masy uwarunkowana jest tylko początkiem wiązania betonu. Nie powinna być ona większa niż 12 km (programy do uprawnień budowlanych).
