W budownictwie drogowym zastosowanie znajdują dwa sposoby sporządzania mas betonowych (program na uprawnienia budowlane w wersji android). Sposób pierwszy polega na tym, że masę betonową należy sporządzić w betoniarkach ruchomych, czyli w betoniarkach torowych, na podwoziu gąsienicowym oraz samochodowym. Suche składniki są zestawiane w odpowiednich porcjach na placach składowych. Następnie są one dostarczane do betoniarek, które pracują na miejscu wbudowania bądź do betoniarek samochodowych, które są na placach składowych.
W drugim sposobie chodzi o to, że masa betonowa jest sporządzana w wytwórniach stałych, które noszą również nazwę centralnych. Stamtąd dostarcza się ją do najróżniejszych obiektów w określonym rejonie budowy.
Klasyfikacja wytwórni mas betonowych
Stałe wytwórnie mas betonowych są coraz częściej stosowane w budownictwie drogowym. Najczęściej znajdują się one w dużych miastach przy budowie węzłów drogowych oraz przy budowie lotnisk. Wytwórnie mas betonowych klasyfikuje się ze względu na:
– schemat produkcji masy betonowej,
– zestaw maszyn i urządzeń oraz sposób obudowy.
Biorąc pod uwagę układ technologiczny spotyka się wytwórnie:
– dwustopniowe – niskie,
– jednostopniowe – wysokie.
W przypadku wytwórni jednostopniowych materiały składowe należy podnieść raz do poziomu, który pozwala na to, żeby przygotować masę betonową przy transporcie materiałów do właściwych maszyn pod wpływem działania własnego ciężaru. Z kolei w przypadku wytwórni dwustopniowych materiały należy podnieść dwukrotnie. Najpierw podnosi się je do silosów, a później do dozatorów do betoniarki. Następnie przenośnik taśmowy z zasilaczem przenosi kruszywo na najwyższy poziom wytwórni. Tam rozsortowuje się je przesiewaczem na różne frakcje (egzamin na uprawnienia architektoniczne).
Charakterystyka wytwórni jedno- i dwustopniowych
Cechami charakterystycznymi wytwórni jednostopniowych są:
– krótszy czas trwania jednego cyklu,
– większa wydajność,
– większe możliwości mechanizacji i automatyzacji procesów produkcyjnych,
– zapotrzebowanie na wydajniejsze i bardziej kosztowe urządzenia, którymi podnosi się składniki masy betonowej,
– konieczność wyższej, kosztowniejszej obudowy.
Wytwórnie dwustopniowe posiadają takie cechy charakterystyczne:
– niska obudowa,
– mniej kosztowne urządzenia, którymi podnosi się składniki,
– łatwiejszy montaż,
– zwiększony czas cyklu produkcyjnego.
Te wady i zalety pokazują, że:
– wytwórnie dwustopniowe są lepszym wyborem w przypadku małych i średnich wydajności,
– wytwórnie jednostopniowe są bardziej racjonalne w przypadku średnich i dużych wydajności (uprawnienia architektoniczne – egzamin).
Inwentarzowe wytwórnie masy betonowej
Pośród inwentarzowych wytwórni masy betonowej można spotkać wytwórnie:
– o małej wydajności, które się łatwo przenoszą,
– o średniej i dużej wydajność, w których praca w jednym miejscu nie może być krótsza niż 2 lata.
W polskim przemyśle produkuje się małe wytwórnie, które charakteryzują się małą wydajnością na poziomie 7 m3/godz. Wytwórnia taka zbudowana jest z:
1) zbiornika cementu, który ma pojemność 25 t oraz dozator,
2) betoniarka (500 l) o mieszaniu przymusowym,
3) łopata mechaniczna z dozatorem kruszywa,
4) ścianki, które oddzielają frakcje kruszywa.
Elementy te, oprócz ścianek, ważą razem ok. 10 700 kg. Silnik ma moc 13,8 kW. W takich wytwórniach wszystkie czynności dzieją się w sposób całkowicie zautomatyzowany. Takie wytwórnie można budować jako dwustopniowe i jednostopniowe (uprawnienia architektoniczne 2021).
Lokalizując wytwórnię mas betonowych trzeba pamiętać koniecznie o tym, że maksymalna odległość wytwórni od miejsca wbudowania masy betonowej zależy przede wszystkim od:
– możliwości rozwarstwienia się masy betonowej w następstwie dłuższego transportu takiej masy,
– stratą na transport pewnej ilości czasu z dysponowanych 2 godzin (od początku wiązania).