Transport kolejowy wiąże się z:

– dużymi nakładami inwestycyjnymi na budowę bocznic kolejowych,

– zwiększeniem zapotrzebowania na teren z powodu dużych promieni łuków torowiska,

– małą elastycznością (nauka do uprawnień budowlanych).

Jest to rozwiązanie opłacalne w przypadku zakładów, które charakteryzują się dużym dziennym obrotem masy towarowej.

Projektowanie układów torów oraz sieci bocznic

Projektując układ torów oraz sieci bocznic konieczne jest projektowanie tego w tym samym momencie dla całego zakładu. Należy także wówczas wziąć pod uwagę przyszłą rozbudowę zakładu. Spowodowane to jest tym, że zmiana położenia torów czy urządzeń wiąże się z dużymi kosztami. Oprócz tego jest to zwyczajnie trudne, a czasami nawet niemożliwe.

Podczas projektowania należy pamiętać o poniższych zasadach o najmniejszej:

– długości torów,

– liczby łuków,

– skrzyżowań z drogami kołowymi oraz ciągami pieszymi.

Tory mogą mieć układ:

– czołowy,

– obwodowy,

– przelotowy,

– mieszany.

Dodatkowo tory mogą znajdować się obok budynków albo wprowadza się je do wnętrz hal produkcyjnych.

Własne oczyszczalnie ścieków

Coraz bardziej popularnym rozwiązaniem jest budowanie własnej oczyszczalni ścieków sanitarnych oraz technologicznych, które znajdują się w bezpośrednim sąsiedztwie danego zakładu. W zależności od składu ścieków zależy proces ich oczyszczania. Z tego też powodu stosuje się różne systemy oczyszczalni (program przygotowujący do uprawnień budowlanych).

Ekonomiczne zagospodarowanie terenu zakładu przemysłowego

W projektowaniu technicznym jedną z najtrudniejszych rzeczy jest zaprojektowanie zakładów przemysłowych. Dzięki właściwej lokalizacji zakładu, a także jego rozwiązaniom projektowym, powinno się osiągnąć:

– jak najmniejsze wydatki na budowę,

– optymalne warunki produkcji,

– maksymalne efekty ekonomiczne.

Ekonomiczne zaprojektowanie zakładu przemysłowego jest możliwe do osiągnięcia dzięki:

– ukształtowaniu zabudowy zgodnie z analizą schematów przebiegu produkcji,

– podziałowi terenu na strefy użytkowania,

– ograniczeniu liczby budynków (blokowanie zabudowy).

Analiza schematów przebiegu produkcji

Przebieg procesu produkcyjnego należy do tych czynników, które mają bezpośredni wpływ na ukształtowanie zakładów przemysłowych. Wpływa to przede wszystkim na:

– usytuowanie budynków na działce,

– wielkość powierzchni zabudów,

– wysokość budynków.

Najczęściej jest tak, że proces produkcyjny w różnych zakładach przebiega w podobny sposób i w podobnej kolejności. Można go podzielić na poniższe etapy:

– przygotowanie produkcji,

– wytwarzanie,

– montaż i wykończanie wyrobów,

– magazynowanie i ekspedycja wyrobów gotowych.

Dzięki schematowi przebiegu produkcji można zobaczyć w jakiej kolejności będą wykonywane czynności podczas wytwarzania produktu. Dodatkowo narzuca powiązanie funkcjonalne pomieszczeń, układ komunikacyjny oraz usytuowanie budynków na terenie zakładu.

Na przykładzie zakładu garbarskiego opracowano przykładowy schemat przebiegu produkcji (egzamin ustny na uprawnienia budowlane). Dzięki analizie takiego schematu można zauważyć, że budynki należy wybudować zgodnie z ciągami technologicznymi. Powstają wówczas układy: podłużne, poprzeczne bądź mieszane. W przypadku budynków produkcyjnych wielokondygnacyjnych ciąg produkcyjny najczęściej jest skierowany na dane poziomy budynku.

Funkcje zakładu

Zakład przemysłowy pełni takie funkcje:

– podstawowe produkcyjne,

– pomocnicze,

– usługowe.

Dwie ostatnie funkcje dotyczą czynności, które nie są produkcyjne, ale jednocześnie są niezbędne w danym zakładzie przemysłowym.

Z powyższego powodu na terenie zakładu znajdują się różne obiekty (materiały do egzaminu na uprawnienia budowlane). Dzieli się je najczęściej w grupy, które wymieniono poniżej:

a) administracyjno-socjalne i kontroli ruchu,

b) produkcyjne,

c) usługowe:

– magazynowe (magazyny i składowiska),

– energetyczne (kotłownie, elektrociepłownie),

– gospodarki wodnej i ściekowej (przepompownie, oczyszczalnie ścieków),

d) pomocnicze, które wiążą się z transportem i remontami.